Uzaktan Çalışma Yönetmeliği Yayımlandı: Yemek, Elektrik, İnternet… Giderlerini İşveren Karşılayacak

Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla birlikte iş hayatında birçok değişiklik yaşandı. Devlet tarafından verilen dayanakların yanında salgının yayılmasının önlenmesi için uzaktan çalışma prensibi patronlar tarafından uygulanmaya başlandı. Lakin uzaktan çalışma sürecine ait olarak ise kimi bahisler bugüne dek netlik kazanmadı.

Hürriyet gazetesinden Burak Taşçı’nın haberine nazaran. patronun emekçiye karşı olan maliyet sorumlulukları, çalışma ortamının düzenlenmesi, çalışma müddetlerinin belirlenmesi, bilgilerin korunması, gereç ve iş araçlarının temini üzere bahislere ait Resmi Gazete’de yayımlanan ve bugün yürürlüğe giren Uzaktan Çalışma Yönetmeliği’nin ayrıntıları ortaya çıktı.

Kontratta, işin tarifi, yapılma biçimi, işin mühleti ve yeri, ücret ve fiyatın ödenmesine ait konular, işveren tarafından sağlanan iş araçları, ekipman ve bunların korunmasına ait yükümlülükler, patronun çalışanla irtibat kurması ile genel ve özel çalışma koşullarına ilişkin hükümler yer alacak.

Gerekli olması halinde, uzaktan çalışmanın yapılacağı yer ile ilgili düzenlemeler iş yapılmaya başlamadan evvel tamamlanacak. Bu düzenlemelerden kaynaklanan maliyetlerin karşılanma yöntemi, uzaktan çalışan ile patron tarafından birlikte belirlenecek. Bu maliyetlerin içine yemek, elektrik, ısınma, internet gibi fiyatların girmesi bekleniyor. Resmi Gazete’de yayımlanan yemek fiyatı 2021 yılında günlük olarak 25.25 lira olmuştu.

Uzaktan çalışanın mal ve hizmet üretimi için gerekli materyal ve iş araçlarının iş mukavelesinde aksi kararlaştırılmamışsa patron tarafından sağlanması temel alındı. Bu gereç ve iş araçlarının kullanım asılları ile bakım ve tamirat şartları açık ve anlaşılır bir halde uzaktan çalışana bildirilecek.

İş araçlarının patron tarafından sağlanması halinde, bunların çalışana teslim edildiği tarihteki bedellerini belirten iş araçları listesi, patron tarafından yazılı olarak çalışana teslim edilecek. Çalışana teslim edilen belgenin işçi tarafından imzalı bir nüshası ise patron tarafından personel özlük evrakında saklanacak. İş araçlarının listesi, iş kontratı içerisinde yahut mukavele tarihinde iş kontratına ek olarak düzenlenirse ayrıyeten yazılı evrak düzenlenmesi şartı aranmayacak.

İşin yerine getirilmesinden kaynaklanan mal yahut hizmet üretimiyle direkt ilgili mecburî masrafların tespit edilmesine ve karşılanmasına ait konular iş kontratında belirtilecek.

Uzaktan çalışmanın yapılacağı vakit aralığı ve müddeti iş kontratında belirtilecek. Mevzuatta öngörülen sınırlamalara bağlı kalmak şartıyla taraflarca çalışma saatlerinde değişiklik yapılabilecek. Fazla çalışma patronun yazılı talebi üzerine, çalışanın kabulü ile mevzuat kararlarına uygun olarak yapılacak.

Uzaktan çalışmada irtibatın tekniği ve vakit aralığı uzaktan çalışan ile patron tarafından belirlenecek.

Patron; uzaktan çalışanı, işyerine ve yaptığı işe dair dataların korunması ve paylaşımına ait işletme kuralları ve ilgili mevzuat hakkında bilgilendirir ve bu dataların korunmasına yönelik gerekli önlemleri alacak.

Patron, korunması gereken bilginin tarif ve kapsamını kontratta belirleyecek.

Dataların korunması hedefiyle patron tarafından belirlenen işletme kurallarına uzaktan çalışanın uyması mecburî olacak.

Patron, uzaktan çalışanın yaptığı işin niteliğini dikkate alarak iş sıhhati ve güvenliği tedbirleri konusunda çalışanı bilgilendirmekle, gerekli eğitimi vermekle, sıhhat nezaretini sağlamakla ve sağladığı ekipmanla ilgili gerekli iş güvenliği önlemlerini almakla yükümlü olacak.

Tehlikeli kimyasal unsur ve radyoaktif unsurlarla çalışma, bu unsurların işlenmesi yahut kelam konusu unsurların atıkları ile çalışma, biyolojik etkenlere maruz kalma riski bulunan çalışma süreçlerini içeren işlerde uzaktan çalışma yapılamayacak.

Kamu kurum ve kuruluşlarınca ilgili mevzuatına nazaran hizmet alımı suretiyle gördürülen işler ile ulusal güvenlik açısından stratejik ehemmiyeti haiz ünite, proje, tesis yahut hizmetlerden hangilerinde uzaktan çalışma yapılamayacağı ünite, proje, tesis yahut hizmetten sorumlu olan yahut hizmeti alan kamu kurum ve kuruluşunca belirlenecek.

İş alakası direkt uzaktan çalışma kontratı ile kurulabilir yahut hâlihazırda işyerinde çalışan personelin iş mukavelesi, emekçinin ve patronun mutabakatı halinde, uzaktan çalışma mukavelesine dönüştürülebilecek.

Uzaktan çalışma ile ilgili talep şöyle olacak:

• Talep yazılı olarak yapılır. 

• Talep işyerinde belirlenen yordam doğrultusunda işverence kıymetlendirilir.

• Talep değerlendirilirken, işin ve personelin niteliği gereği uzaktan çalışmaya uygunluğu ile işverence belirlenecek başka kıstaslar kullanılır.

• Talebe ait kıymetlendirme sonucunun otuz gün içinde personele talebin yapıldığı yöntemle bildirilmesi temeldir.

• Talebin kabul edilmesi halinde işin tarifi, yapılma biçimi, işin müddeti ve yeri, fiyat ve fiyatın ödenmesine ait konular, patron tarafından sağlanan iş araçları, ekipman ve bunların korunmasına ait yükümlülükler, patronun personelle bağlantı kurması ile genel ve özel çalışma kaidelerine ait kararlar yer alan mukavele yapılır. 

• Uzaktan çalışmaya geçen personel, tekrar işyerinde çalışma talebinde bulunabilir. Patron, kelam konusu talebi öncelikli olarak kıymetlendirir.

• Uzaktan çalışmanın mevzuatta belirtilen zorlayıcı nedenlerle işyerinin tamamında yahut bir kısmında uygulanacak olması halinde uzaktan çalışmaya geçiş için emekçinin talebi yahut onayı aranmaz.