Rusya ve Çin, salı günü Ay’da ortak bir uzay istasyonu kurmayı planladıklarını açıkladı.
Moskova bir vakitler uzay seyahatinin öncülerinden biri olsa da – birinci insanı uzaya Rusya gönderdi – finansman eksikliği nedeniyle son yıllarda uzay keşiflerinde ve araştırmalarında büyük kazanımlar elde eden Çin ve ABD’nin gölgesinde kaldı.
BBC Türkçe’de yer alan habere nazaran, Rus uzay ajansı Roscomos yaptığı açıklamada, Çin Ulusal Uzay Dairesi (CNSA) ile “Ay’ın yüzeyinde ve/veya yörüngesinde deneysel araştırma tesisi” oluşturmak için mutabakat imzaladığını kaydetti.
CNSA, projenin ‘tüm ilgili ülkelere ve milletlerarası ortaklara açık’ olduğunu söyledi.
Uzmanlara nazaran bu, Çin’in bugüne kadarki en büyük milletlerarası uzay işbirliği projesi olacak.
Fransız haber ajansı AFP, “Moskova, uzay yarışında yine liderliği ele geçirmeye çalışıyor” yorumunu yaptı.
Bu yıl, Rusya birinci beşerli uzay uçuşunun 60. yıldönümünü kutluyor. Ülke, Sovyetler Birliği vaktinde nisan 1961’de Yuri Gagarin’i uzaya gönderdi ve onu iki yıl sonra uzaya çıkan birinci bayan Valentina Tereshkova izledi.
Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA), Rusya’dan bir ay sonra, mayıs 1961’de Alan Shepard’ı Mercury-Redstone 3’e göndererek birinci beşerli uzay uçuşunu başlattı.
Fakat Moskova, son yıllarda Ay ve Mars keşiflerinde hem Washington hem de Pekin’in gerisinde kaldı.
Bu ortada, Moskova ile daha yakın paydaşlık arayan Çin, kendi başına başarılı bir uzay programı başlattı.
Çin geçen yıl Mars’a, şu anda Kızıl Gezegen’in yörüngesinde bulunan Tianwen-1 keşif aracını fırlattı.
Ve aralık ayında, Ay’dan kaya ve toprak örneklerini başarılı bir biçimde Dünya’ya geri getirdi. Bu, 40 yılı aşkın bir müddettir meydana gelen bu tıp birinci misyondu.
Çin’in uzay programında uzmanlaşmış bağımsız bir analist olan Chen Lan, ortak Ay uzay istasyonunun “önemli” olduğunu söylüyor.
Lan, AFP’ye verdiği demeçte, “Bu, Çin için en büyük milletlerarası uzay işbirliği projesi olacak, bu yüzden önemli” dedi.
Roscosmos Lideri Dmitry Rogozin Twitter’da, CNSA Lideri Zhang Kejian’ı Rusya’nın 1 Ekim’de yapılması planlanan birinci çağdaş Ay’a iniş aracı Luna 25’in fırlatma merasimine davet ettiğini yazdı. Bu, 1976’dan beri Rusya tarafından fırlatılacak birinci Ay aracı.
NASA ise, Perseverance uzay aracı ile artık gözünü Mars’a dikti.
NASA, planlama hala birinci etapta olsa bile, sonunda gezegene beşerli misyon göndermeyi planlıyor.
Soğuk Savaş rakipleri Moskova ve Washington, ortalarındaki az sayıdaki işbirliği alanlarından biri olan uzay çalışmalarında da işbirliği yapıyor.
Ama Rusya, NASA’nın öncülüğünü yaptığı bir Ay keşif misyonuna katılmak isteyen ülkeler için, geçen yıl ABD öncülüğünde hazırlanan Artemis Muahedesi’ni imzalamadı.
Eski ABD Lideri Donald Trump’ın misyon müddeti sırasında açıklanan Artemis programı kapsamında NASA, 2024 yılına kadar birinci bayanı ve bir sonraki erkeği Ay’a indirmeyi planlıyor.
Rusya geçen yıl Roscosmos’un, ABD şirketi Space X’in birinci başarılı misyonunun akabinde Memleketler arası Uzay İstasyonu’na (ISS) beşerli uçuşlardaki inhisarını kaybetmesiyle de darbe almıştı.
Elon Musk’ın sahibi olduğu SpaceX, çağdaş uzay yarışında kilit bir oyuncu haline geldi ve 2023’te yapılması planlanan ve bir Japon milyoner tarafından finanse edilen bir seyahatle, Ay turizmini başlatma planlarını duyurdu.
Bir SpaceX Starship prototipi mart ayında, 10 kilometre yüksekliğe tırmanmasının akabinde, Teksas’a indi ve patladı. Test uçuşu, şirketin insanları Mars’a götürme konusundaki tezli planının bir kesimiydi.
Onedio
