Britanya’daki Sotheby’s müzayedesinde 19 yıl evvel Adana’da mescitten çalınan 500 yıllık İznik çinileri çıktı.
Adana Ulu Cami’den çalınan çinilerin izi bulundu
Sotheby’s son olarak Yasal Sultan Süleyman’ın portresi satışı ve İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu’nun ‘paha biçilmez dokuz Kur’an-ı Kerim ve elyazmaları‘ satın alındığını duyurduğu İslam Dünyası ve Hindistan Sanatları‘ başlıklı müzayedeyle gündeme gelmişti.
Tıpkı müzayedeyle ilgili Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı’nın sessiz sedasız bir operasyona imza attığı ortaya çıktı.
19 yıl evvel Adana Ulu Cami’den çalınan 223 karo çiniden ikisinin izine Londra’daki müzayedede rastlandı.
Çalınan çinilerle benzerlik gösterdiği tespit edildi
Müzayededen yaklaşık bir ay evvel Kültür ve Turizm Bakanlığı uzmanları kataloğu incelemeye aldı. Katalogda 115 lot numarasıyla iki adet İznik çinisinin de satışa sunulduğu tespit edildi. Katalogda tarihi çiniler “İki İznik seramik karo lotus palmette ve saz yaprakları bezemeli- Türkiye, yaklaşık 1575 tarihli” ifadeleriyle tanıtıldı.
Çinilerin Türkiye’de nereden çalınmış olabileceği ihtimali üzerine araştırma başlatıldı. Yapıtların, 6 Aralık 2002 tarihinde Adana Ulu Cami’de gerçekleşen soygundaki çinilerle benzerlik gösterdiği tespit edildi.
O tarihte onarımda olan tarihi camiye bir gece yarısı kapısı kırılarak girilmiş, 223 tarihi çini karo çalınmıştı. 2002 yılında yaşanan soygun aydınlatılamamıştı.
Çalınan 223 çini karodan 67 modül 11 Eylül 2009 tarihinde İstanbul Kocamustafapaşa’da bir meskene yapılan baskında koliler içinde bulunmuştu.
Müzayede meskeni iade yapmazsa Türkiye türel yollara başvuracak
Vakıflar Genel Müdürlüğü 156 kesim tarihi çininin çalıntı olduğunu Interpol aracılığıyla tüm dünyaya duyurmuştu.
Geçen ay satışa çıkarılan çini karoların da Türkiye’nin Interpol’e bildirdiği çalıntı çini karolarla ölçüleri neredeyse teğe bir birebirdi. Kültür ve Turizm Bakanlığı uzmanları satışa sunulan çinilerin bu soyguna ilişkin çiniler olduğunu bilimsel raporlarla ispat etti, Interpol kayıtlarıyla birlikte durumu Dışişleri Bakanlığı’na rapor etti.
Londra büyükelçiliği, Britanya polisiyle temas kurdu. Müzayede bunun üzerine katalogda yer verdiği iki çini karoyu satıştan çekti.
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Dışişleri Bakanlığı, yapıtların Türkiye’ye iadesi için çalışmalarını sürdürüyor. Sotheby’s Müzayede Meskeni yapıtın iadesini yapmaz ise ise Türkiye türel yollara başvuracak.
2011 yılında de Londra’daki Christie’s Müzayede Meskeni, Adana soygununda çalınan çinilerden birini satışa sunmuştu. Kültür ve Turizm Bakanlığı müdahale ederek yapıtı satıştan çektirerek Türkiye’ye iadesini sağlamıştı.
Onedio
