AKP iktidarı Yeni İktisat Programı’nda vergide 2023’e kadar af çıkarmayacağı vaadini çabuk unuttu. Meclis’e sunulan “torba teklifte” birçok kurumun vergi ve vergi cezaları tekrar yapılandırılıyor. Böylelikle, Son yirmi yıldaki onuncu vergi affı geldi.
Mükelleflerin gelir ve kurumlar vergisi matrahlarını artırarak belirtilen müddet ve biçimde ödemeleri halinde, artırımda bulundukları yıllar için yıllık gelir ve kurumlar vergisi incelemesi ve bu yıllara ait kelam konusu vergi çeşitleri hakkında daha sonra öteki bir tarhiyat yapılmayacak.
TBMM Plan ve Bütçe Komitesi’nde kabul edilen Birtakım Alacakların Tekrar Yapılandırılması ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Ait Kanun Teklifi ile matrah ve vergi artırımı yoluyla işletme kayıtlarının fiili durumlarına uygun hale getirilerek, kayıtlı iktisada geçişin teşvik edilmesi amaçlanıyor.
Buna nazaran, mükelleflerin gelir ve kurumlar vergisi matrahlarını artırarak belirtilen müddet ve formda ödemeleri halinde, artırımda bulundukları yıllar için yıllık gelir ve kurumlar vergisi incelemesi ve bu yıllara ait olarak bu vergi çeşitleri hakkında daha sonra öbür bir tarhiyat yapılmayacak.
Bu halde beyan edilecek gelirlere uygulanacak oran ve fiyatların tespitinde ekonomik gelişmelere paralel olarak belirlenen matrahlar temel alınacak.
Böylelikle mükelleflere, vergi cezaları ve gecikme faizlerine muhatap olmadan, vergilerini ödeme imkanı sağlanacak ve artırımda bulunulan vergiler ve periyotlar için vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmamak suretiyle gelirlerin hakikat beyan edilmesi teşvik edilecek.
Komitede kabul edilen önergeyle gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri için yıllık beyannamelerinde vergiye temel alınan matrahları, 31 Ağustos 2021’e kadar, 2016 takvim yılı için yüzde 30’dan yüzde 35’e yükseltildi, 2020 yılı için yüzde 20’den yüzde 15’e düşürüldü. Kelam konusu oran, 2017 takvim yılı için yüzde 30, 2018 takvim yılı için yüzde 25, 2019 takvim yılı için yüzde 20, 2020 takvim yılı için yüzde 20 oranından az olmamak üzere artırılabilecek.
Ayrıyeten, matrah artırımında bulunan mükelleflerin beyan edecekleri ve üzerinden vergi hesaplanacak matrahlar için minimum meblağlar belirleniyor.
Daha evvel ziyan beyan edilmiş olması yahut indirim ve istisnalar nedeniyle matrah oluşmaması ya da hiç beyanname verilmemiş veyahut ilgili yıllarda faaliyette bulunulmuş yahut gelir elde edilmiş olsa da bu faaliyetlerin ve gelirlerin vergi dairesinin bilgisi dışında bırakılmış olması nedeniyle matrah bulunmaması halleri ile mükellefler tarafından beyan edilen matrahlara uygulanan oranlar sonucu bulunan matrahlara alt hudut getiriliyor.
Kurumlar vergisi mükelleflerinin artırımda bulundukları kurumlar vergisi matrahlarının yanı sıra vergi tevkifatına tabi olan kar ve iratları üzerinden tevkif edilen vergileri de artırmaları kaide olacak.
Teklifle, gelir (stopaj) vergisi ve kurumlar (stopaj) vergisine ait vergi ve matrah artırımı kararları düzenleniyor. Mükelleflerin artırımda bulunulan vergiyi ödemeyi kabul ettikleri vergilendirme periyotları ile ilgili olarak artırıma mevzu ödemeler hasebiyle gelir (stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacak.
Katma Paha Vergisi mükelleflerinin vergi artırımında bulunmaları halinde, artırımda bulundukları periyotlar için haklarında KDV istikametinden vergi incelemesi ve tarhiyatına muhatap tutulmayacak.
Matrah yahut vergi artırımında bulunan ve bu bahisteki kaideleri yerine getiren mükelleflerin, defter ve dokümanları incelenmeyecek ve artırıma husus olan vergilerle ilgili olarak tarhiyat yapılmayacak.
Mükelleflerin defter ve evrakları üzerinde daha evvel vergi incelemesi yapılmış olması, ilgili yıllar için mükellefler tarafından matrah yahut vergi artırımında bulunulmasına mani olmadığı üzere yönetimin, artırımda bulunulmayan yıllar yahut devirler için vergi incelemesi yapma hakkı gizli olacak.
Matrah yahut vergi artırımında bulunulması, düzenlemenin yayımı tarihinden evvel başlanılmış olan vergi incelemeleri ve takdir süreçlerine mani teşkil etmeyecek.
Lakin hususta yer alan inceleme yapma hakkına yönelik kararlar gizli kalmak kaydıyla vergi incelemeleri ve takdir süreçlerinin 2 Ağustos 2021’e kadar sonuçlandırılmaması halinde bu süreçlere devam edilmeyecek.
Bu müddet içerisinde sonuçlandırılan vergi incelemeleri ile ilgili tarhiyat öncesi uzlaşma talepleri dikkate alınmayacak.
İnceleme ve takdir sonucu tarhiyata bahis matrah farkı tespit edilmesi halinde, inceleme raporları ile takdir kurulu kararlarının vergi dairesi kayıtlarına intikal ettiği tarihten evvel matrah artırımında bulunulmuş olması kaidesiyle inceleme ve takdir sonucu bulunan matrah farkı, bu unsur kararları ile pahalandırılacak.
Matrah yahut vergi artırımına ait kararlardan defter, kayıt ve evrakları yok edenler yahut defter sahifelerini yok ederek yerine diğer yapraklar koyanlar veyahut hiç yaprak koymayanlar yahut evrakların asıl yahut suretlerini büsbütün veya kısmen geçersiz olarak düzenleyenler faydalanamayacak.
Kelam konusu kararlardan, terör hatasından karar giyenler ve haklarında terör örgütlerine veyahut Ulusal Güvenlik Kurulunca devletin ulusal güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum yahut kümelere üyeliği, mensubiyeti yahut iltisakı veya bunlarla irtibatı olduğu gerekçesiyle isimli makamlar, genel kolluk kuvvetleri veyahut Mali Hataları Araştırma Heyeti Başkanlığınca yürütülen soruşturma ve kovuşturmalar kapsamında vergi incelemesi yapılması, terörün finansmanı hatası yahut aklama kabahati kapsamında incelenmesi ve araştırılması talep edilenler de yararlanamayacak.
Matrah ve vergi artırımı üzerine hesaplanan vergiler, ikişer aylık periyotlar halinde azami 6 eşit taksitte ödenecek.
Cumhuriyet