İnsan sesinin klonlanması teknolojisinde sağlanan ilerleme hem aktörlerin hem de siber-haydutların ilgisini çekiyor.
Amerikalı seslendirme sanatkarı ve aktör Tim Heller kendi sesinin klonlanmış halini birinci duyduğunda “Sesimin o kadar aynısıydı ki ağzım açık kaldı. İnanılır üzere değil” diyor.
Ses klonlama, bir bilgisayar programı yoluyla bir insanın sesinin yapay olarak kopyalanması manasına geliyor.
Bilgisayar yazılımına bir kişinin konuşurken kaydedilmiş sesini yüklüyorsunuz, o da bundan yararlanarak, klavye ile yazdığınız her şeyi bu kişinin sesiyle söyleyebiliyor.
Bilgisayar tarafından üretilen ses teknolojisindeki ilerleme o kadar büyük ki, artık ses klonlamada gerçeğe ürkütücü derecede yaklaşıldığı söyleniyor.
Yazılım, yalnızca aksanınızı kapmakla kalmıyor, sesinizin tınısını, tonlamasını, ritmini, sözlerin ve nefesinizin akışını da algılıyor.
Ve bir de bunun üzerine, klonlanan sese, öfke, kaygı, memnunluk, sevgi ya da bezginlik üzere farklı hisler yansıtılabiliyor.
TIPKI ANDA İKİ İŞ İMKANI
ABD’nin Texas eyaletinden 29 yaşında bir seslendirme sanatkarı ve aktör olan Tim Heller, çizgi sinema karakterlerini canlandırmaktan, sesli kitapları, belgeselleri, görüntü oyunlarını, sinema tanıtımlarını seslendirmeye ve her türlü dublaja kadar bir çok farklı iş yapıyor.
Heller son vakitlerde mesleğinde geleceğini teminat altına almak için ses klonlama işine de giriştiğini zira bu yolla daha çok iş bulabileceğini söylüyor.
Örneğin şayet birebir gün iki yerde ses kaydı yapması isteniyorsa, bunlardan birine klonlanmak üzere ses örneği yollaması, o ortada öbür işi yapması mümkün olabilecek.
“Başka bir iş için bağlanmışsam, başkasına sesimin klonunu önerebilirim. Bu, müşteriye vakit kazandırabilecek bir seçenek olduğu üzere, bana da şahsen o işi yapmadan bir gelir getirmeye devam eder” diyor.
Sesini klonlamak için Heller, Boston merkezli VocaliD isimli şirkete başvurmuş.
Sayıları her gün artan ses klonlama şirketlerinden biri olan VocaliD, şu an CEO’su olan Rupal Patel tarafından kurulmuş. Patel tıpkı vakitte Northeastern Üniversitesi’nde irtibat bilimleri ve bozuklukları profesörü olarak çalışıyor.
Profesör Patel 2014 yılında bu şirketi, tıbbi çalışmalarının bir kesimi olarak kurmuştu. Bir ameliyat ya da hastalık nedeniyle kendi sesini kullanamayan hastaları için yapay ses oluşturuyordu.
Yapay zeka teknolojisiyle hazırlanan yazılımın, öğrenme ve kendisini uyarlama kabiliyetinin son yıllarda çok geliştiğini söylüyor.
Teknoloji bu istikametiyle seslendirme sanatkarlarının da dikkatini çekiyor.
Profesör Patel, siparişe nazaran çeşitli aksanlarda sesler de üretebiliyoruz” diyor:
“Bazı trans sesleri yaptık, cinsiyet bakımından nötr sesler yaptık. Teknoloji hepimizin konuştuğu üzere konuşabilmeli. Hepimiz, kendimize has aksanlara ve seslere sahibiz.”
SESİ FARKLI LİSANLARDA KONUŞTURABİLİYOR
Ses klonlama, ayrıyeten oyuncu ya da seslendirme sanatkarının kelamlarını farklı lisanlara çevirmekte de kullanılabiliyor.
Münasebetiyle Amerikan sinema imal şirketlerinin, memleketler arası dağıtıma girecek dublajlı versiyonlar için tek tek seslendirme sanatkarları bulmaları da gerekmiyor.
Kanada şirketi Resemble AI, klonlanmış İngilizce sesleri şu anda 15 lisana çevirebildiğini söylüyor.
Şirketin CEO’su Zohaib Ahmed’e nazaran, bir aktörün sesinin kaliteli bir kopyasının üretilebilmesi için yazılıma bu kişinin en az 10 dakikalık bir konuşma kaydının yüklenmesi gerekiyor.
Ahmed, “AI (yapay zeka) sesinizi öğrendiğinde birçok özelliğiyle birlikte öğreniyor, tınısı ve tonlaması, derinliği üzere. Lakin tıpkı vakitte bizlerin pek fark etmeyebileceği binlerce öbür özelliğini de öğreniyor” diyor.
- Soyağacı sitesinden tartışmalı uygulama: Ölmüş bireylerin deepfake teknolojisiyle uydurma görüntüleri üretiliyor
- Deepfake teknolojisi: ‘İçerik üretiminin geleceği’ neden bu kadar tartışma yaratıyor?
- Geçersiz porno görüntü üretmek kolaylaştı, sonuçları önemli olacak
SİBER HATA TASASI
Ne var ki ses klonlama teknolojisinin giderek daha gelişkin bir hale gelmesi, ister istemez bunun siber haydutlar tarafından dolandırıcılık maksadıyla kullanılması ihtimalini de akla getiriyor ve tasa yaratıyor.
Bilgisayar tarafından üretilen uydurma görüntüler ile bir arada sahtekarlık hedefiyle ses klonlamaya da bu yüzden “derinsahte” (deepfake) deniyor.
Siber güvenlik uzmanı Eddy Bobritsky yapay seslerin büyük güvenlik riski taşıdığını söylüyor.
İsrail siber güvenlik şirketi Minerva Labs’ın da işvereni olan Bobritsky “E-posta ya da SMS iletilerinin geçersiz olabileceği, öbür birinin hesabının taklit edilebileceği artık yıllardır biliniyor. Lakin şu ana kadar güvendiğiniz biriyle telefonda konuşmak, karşıdakini tanıyor olduğunuzdan emin olmanın en yaygın yollarından biriydi” diyor.
Bu durumun artık değişmekte olduğunu söyleyen Bobritsky “Mesela bir işveren yanında çalışan birini arayıp hassas bir bilgi isterse, çalışan onun sesini tanıdığı için birinci yapacağı kendisinden isteneni yapmak olacaktır. Bu birçok siber cürmün yolunu açan bir şey” diye sürdürüyor.
Gerçekten bu türlü bir hadise 2019 yılında Wall Street Journal’daki bir haberde anlatılıyordu. Bir şirketin İngiltere’deki yöneticisi, Alman işvereninin sesinin klonuyla aldatılmış ve 260 bin dolar parayı dolandırıcıların verdiği bir hesaba aktarmıştı.
Getty ImagesBobritsky “Bu yeni teknolojiyi, beraberinde getirdiği tehditlerle birlikte kıymetlendirecek adımların atılması gerekiyor” diyor.
Yapay zeka haberleri internet sitesi Venture Beat’e nazaran, dünyanın dört bir yanında şirketler aslında bunu yapmaya başladı bile.
Şirketler, tekrarlar, dijital gürültü ve aşikâr cümle ve sözlerin kullanılış biçiminden bir sesin geçersiz olup olmadığını denetim edebilen teknolojiler kullanıyor.
Bu ortada hükümetler ve güvenlik örgütleri de hususla ilgileniyor. Geçen yıl Avrupa Birliği’nin polis gücü Europol üye ülkelere “derinsahte” teşebbüsleri tanıyabilecek teknolojiler kullanmaları için davet yaptı.
ABD’de California eyaleti klonlanmış sesin ve manzaranın siyasi kampanyalarda kullanılmasını yasakladı.
SES KLONLAMA AKTÖRLERİN İŞLERİNİ ELİNDEN ALMAZ MI?
Teksas’da görüştüğümüz seslendirme sanatkarı Tim Heller şimdi hiç klonlanmış sesini satmamış lakin ilgilenen birkaç müşteri olduğunu söylüyor.
Getty ImagesLakin sanki uzun vadede ses klonlama onun işini yapay sesin almasına yol açmaz mı?
Bundan çekinmediğini söylüyor. “Gerçek insan sesinin her vakit bir yeri olacağına inanıyorum. Klonlanmış ses benim ya da diğerinin yerine geçmiyor, lakin işimi yapmamın araçlarından biri haline geliyor” diyor.
ABD’deki aktörler sendikası Screen Actors Guild’in lider yardımcısı Rebecca Damon ses klonlama kapsamında çok kıymetli bir mevzunun, seslendirme sanatkarlarına klonlanan seslerinin karşılığının hakkıyla ödenmesi olduğuna dikkat çekiyor.
“Ses klonlama bölümümüzün çalışanları açısından heyecan verici ve kâr potansiyeli olan yeni bir alan olabilir. Ne var ki bizim açımızdan hayati nokta, seslendirme sanatkarlarına, klonlanan sesleri için adil bir ödeme yapılması ve seslerinin nasıl ve ne vakit kullanılacağının onların müsaadesine tabi olması” diyor.
Bu bakımdan sendika da gelişmeleri dikkatle izliyor ve üyeleriyle teknolojinin kendi faydalarına kullanılabilmesi için hangi adımların atılması gerektiğini tartışıyor.
Tim Heller, burada klonlanmış ses için alınacak fiyatın değerli bir sorun olduğunu zira bunun nasıl belirleneceği konusunda bir kural olmadığını söylüyor.
“Bence en değerli şey klonlanan sesiniz için nasıl bir fiyat biçeceğiniz ve yapacağınız mukavelede sesinizin istendiği üzere ve daima kullanılması hakkını karşı tarafa vermemek” diyor.
Cumhuriyet
