Termik santralların tabiata ve insan ömrüne ne kadar değerli bir tehdit oluşturduğu, Akdeniz ve Ege bölgelerinde büyük yıkıma neden olan orman yangınlarında bir sefer daha ortaya çıktı.
Günler süren eforlara rağmen alevlerin ortasında kalan Muğla Milas’taki Kemerköy Termik Santralı tehlike saçıyor. Bölge sakinleri ve uzmanların yıllardır kapatılmasını istediği 30 yaş üstündeki bu iki santral, Akbelen ormanlarını da tehdit ediyor. Santrallara kömür sağlamak için maden alanının Akbelen Ormanı’na yanlışsız genişletilmek istendiğini söyleyen bölge sakinleri ormanda 17 Temmuz’dan beri nöbet tutuyor. İkizköy Etraf Komitesi Gönüllüsü etraf mühendisi Deniz Gümüşel de ormanda gece gündüz nöbet tutanlardan. Yangının bulundukları alana giderek yaklaştığını belirten Gümüşel, “Santral yangınla birlikte tehlike saçıyor. Duyumlarımıza nazaran santral son ana kadar çalıştırılmış’’ dedi. İşte santral gerçeği:
HALKA SORULSUN
Santrallara kömür sağlamak için bölgede maden ocağı işletiliyor. Bölge sakinleri maden ocağının Akbelen Ormanı’na hakikat genişletilmek istendiğini belirtiyor. 17 Temmuz’da Akbelen Ormanı’na giren Orman İşletmesi takımları çok sayıda ağaç kesmiş, bölümü bölge sakinleri durdurmuştu. Yurttaşlar, Orman Genel Müdürlüğü’nün ormanı Yeniköy Kemerköy Elektrik A.Ş. madenine tahsisine ait kararı mahkemeye taşımıştı, davalar sürüyor. Yurttaşlar, 20 gündür ormanda gece gündüz nöbet tutuyor. Yangının Akbelen Ormanı’na yaklaştığını belirten bölge sakinleri yangına karşı kendi tedbirlerini almaya çalışıyor. Yurttaşlar, 740 dönümlük Akbelen Ormanı’nda kesim yapılmamasını istiyor. Bölge sakinleri, Akbelen Ormanı alanında maden işletme müsaadesi veren, 18 Kasım 2020 tarihli Tarım ve Orman Bakanı imzalı olur kararının iptal edilmesini, ruhsat alanı içindeki maden alanı genişletme projesinin ÇED’e tabi tutulmasını, santral ve madenlerin ömürlerinin uzatılması planlarının halka sorulmasını talep ediyor.
KÜL YAĞDI
Nöbetteki yurttaşlar, yangının termik santrala ulaştığı saatlerde bölgeyi terk etmedi. Sabah kül yağmuruyla uyanan yurttaşlar, gökyüzünde toz bulutu oluştuğunu söylüyor.
SON ANA KADAR ÇALIŞTI
Gazetemize konuşan İkizköy Etraf Komitesi Gönüllüsü Deniz Gümüşel ormanda nöbet tuttuğunu belirterek şöyle konuştu: “Bu santrallar tehlike saçıyor. Duyumlarımıza nazaran evvelki gün saat 17.00’ye kadar santral çalıştırılmış. 20.00’de de tahliye buyruğu verilmiş. Yani personeller son ana kadar içeride tutulmuş. Son ana kadar çalıştırılan bir termik santralın ne kadar boşaltıldığı soru işareti. Bir de santralın imalinde asbest kullanılmış olma ihtimali var. Şayet kullanıldıysa yangınla birlikte çıkacak ve havaya yayılacak asbest bizler için kanser tehlikesi oluşturuyor. Santral içinde kalmış olabilecek ya da kömür stok alanında tutuşan kömürün yanması ile ortaya çok yüksek ölçüde hava kirletici hususlar çıkarır. Bilhassa yanma tam olmazsa çıkacak karbon monoksit, sülfür dioksit ve parçacıklı unsurlar (toz) insan sıhhati için çok tehlikeli. Bu kirliliğin ne kadar yaygınlaşabileceği kömür ölçüsüne, yangının şiddetine ve rüzgâra bağlı ancak geniş bir bölgede halk bilgilendirilmeli ve sıhhat tedbirleri alınmalı.’’
11 SAAT SONRA SÖNDÜ
Muğla’nın Milas ilçesinde, Kurtköy Termik Santrali tüm ikazlara karşın alevlerin ortasında kaldı. Santralın bulunduğu alanda vakit zaman patlamalar yaşandı. Alevlerin tehdit ettiği Ören ve yakınındaki yerleşimlerden kaçan yaklaşık 2 bin kişi Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’na ilişkin gemiyle Ören Marina’dan tahliye edildi. Santraldaki yangın 11 saat sonra denetim altına alındı.
Türkevleri Mahallesi’nde tesirli olan orman yangını evvelki akşam Kemerköy Termik Santralı’na sıçradı. Gecenin ilerleyen saatlerinde alevlerin sardığı termik santralın bulunduğu alandan vakit zaman patlamalar ve akabinde parlamalar meydana geldi. Ören, Alatepe, Kurtak, Çamlıca, Bayır, Fesleğen, Demirciler ve Karaağaç mahallelerinin tahliye edilmesi için çalışma başlatıldı. Çalışmalar kapsamında, Ulusal Savunma Bakanlığı Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’na ilişkin 1500 kişilik çıkarma gemisi vatandaşların tahliyesi için Ören Marina’ya yanaştı. Bölgenin boşaltılması için jandarma ve zabıta grupları, koordineli bir formda vatandaşları tahliye etti. Alevlerin tehdit ettiği Ören ve yakınındaki yerleşimlerden kaçan yaklaşık 2 bin kişi Ören Marina’dan tahliye edildi. Birtakım vatandaşların kötülük geçirdiği gözlendi.
Termik santraldan son olarak işçi tahliye edildi. Bu ortada santral yakınlarında alevlerin ortasında kalan bir TOMA yandı. Santralin içindeki elektrikler kesildi fakat alevler nedeniyle elektrik sınırlarında patlamalar yaşandı. Alevlerin teslim aldığı santraldaki yangına karadan sürdürülen çalışmalarının yanı sıra gece görüşlü helikopterle de havadan müdahale edildi. Müdahalelerin başarılı olmasının akabinde 11 saat süren yangın, sabah saatlerinde denetim altına alındı.
Termik santralda incelemelerde bulunan Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, “Kazan dairesi, jeneratör, tribün ve şalt tesisinde yani ana ünitelerde önemli bir sorun olmadığı belirlendi. Şu an santralın işletmeye alınması ile ilgili teknik prosedürler devam ediyor” dedi. Santralı işleten şirketten yapılan yazılı açıklamada da “Ekiplerimiz santral alanına girmiş ve birinci müşahedelerine nazaran yeni bir risk ögesi tespit edilmemiştir. Kömür stok alanlarında yangının rastgele bir tesirinin olmadığı gözlemlenmiştir” denildi.
Cumhuriyet