Fahrettin Koca: ‘Aşıda Mecburiyet Olmayacak’

Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, koronavirüs aşısıyla ilgili merak ve kaygı edilenlere karşılık verdi. Koca, aşının zarurî olmayacağını söyledi.

Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, Hürriyet gazetesi Genel Yayın Direktörü Ahmet Hakan’ın yakında Türkiye’de uygulanmaya başlanılacak olan koronavirüs aşısına ilişkin sorularına cevap verdi. Ahmet Hakan’ın soruları ve Koca’nın verdiği karşılıklar şöyle: 

Neden Çin aşısı? Erişimi kolay ve ucuz olduğu için mi?

• Çin aşısı, Alman aşısı, İngiliz aşısı, Amerikan aşısı… Mevzuyu bu türlü ele alamayız. Öncelikle ele almamız gereken konu, aşının hangi prosedürle üretildiği konusudur. Zira aşının formülü, aşının muteber olup olmadığını birinci dereceden tesirler.

Korona aşıları kaç metotla üretildi?

• İki sistem var. Birincisi: İnaktif virüs aşıları… İkincisi: mRNA yoluyla üretilen aşılar…

Hangisi daha emniyetli?

• İnaktif yolla üretilen aşılar daha sağlamdır. Tarihte bilinen en iyi yol budur. Bunun uzun vadeli sonuçlarını biliyoruz. Virüsün genetik yoluyla geliştirilen mRNA aşıları, kısa vadede iyi sonuç verdi. Lakin orta ve uzun vadede nasıl bir tesiri olacağını bilmiyoruz.

Çin aşısının tekniği nedir?

• İnaktif formülle üretildi. Bu sistemi kullanması nedeniyle daha fazla tercih edilmesi gereken aşıdır. Üretildiği ülkeye odaklanmak yanlış, tekniğe odaklanmak lazım. Ben diyorum ki bu formül, en eski sistemdir. Yıllardır bu prosedüre dayalı olarak aşılar üretildi. Uzun vadede test edilmiştir. Bir yan etkisi yoktur.  

Madem inaktif dediğiniz aşı üretme formülü daha sağlam, neden dünya bu tekniğe yönelmedi?

• Zira bu usul çok güç ve çok kıymetli bir sistem. İnaktif aşılar, kolay üretilebilir aşılar değil. Maliyeti çok yüksektir. O nedenle başka metot daha fazla tercih edilen yol oldu.

O vakit Çin aşısı, sizin açınızdan bir mecburiyet değil, bir tercih. Yani metodunu önemsediğiniz için bilhassa Çin aşısını tercih etmiş durumdasınız. Bu durumda soralım: mRNA aşılarıyla ilgili ne düşünüyorsunuz?

• Çin’le yaptığımız mutabakat 50 milyon… Bunun üzerini öteki formülle üretilen aşılarla tamamlamak durumundayız. Lakin şu gerçeği de unutmayalım: Öbür aşıların uzun vadede ne çeşit tesirler geliştirebileceğini bilmiyoruz.

Aşılar için bir onay kelam konusu… Çin aşısı onay aldı mı?

• Dünyada üretilen tüm aşılar, Dünya Sıhhat Örgütü’nün süreçlerinden geçmek zorunda. Çin aşısı da o denli. Şu anda “Faz 3” periyodunu bitiren hiçbir aşı yok. Pandeminin yol açtığı acil durum nedeniyle orta raporlarla uygunluk veriliyor. Çin aşısı, “Faz 3”e en erken başlayan aşıdır. Ayrıyeten “Faz 3”ü daha geniş topluluklara uyguladılar. “Faz 3” ilgili Çin aşısının orta raporları şimdi açıklanmadı. Bir hafta-on gün sonra açıklanmasını bekliyoruz.

“Faz 3” açıklanmadan Çin aşısını kullanma durumu olmayacak yani?

• Alışılmış ki olmayacak. Bütün orta onaylar alınmış olsa dahi biz memleketler arası akredite olan Halk Sıhhati ve Türkiye İlaç ve Tıbbi Aygıt Kurumumuzun laboratuvarlarında titizlikle incelemeler yapacağız. Bu incelemelerde aşının güvenlik testlerinin olumlu çıkması gerekiyor. Şayet aşı, ülkemiz standartlarına uygun bulunursa erken kullanım müsaadesini vereceğiz. Aşı uygulaması, lakin bu evreden sonra olacak.

Bir mecburiyet kelam konusu olacak mı? Yani aşı olmak mecburî hale getirilecek mi?

• Bu mevzuyu Bilim Kurulu’nda ele aldık. Vardığımız sonuç şu oldu: Mecburiyet olmasın lakin vatandaşımızı ikna edelim. Hangi aşıların hangi prosedürle üretildiğini, hangi sistemin daha iyi bir yol olduğunu vatandaşımıza anlatacağız. Aşının menşeine değil de prosedürüne odaklanılması gerektiğini anlatacağız.

Daha evvel açıklamıştınız. “Aşıyı birinci ben yaptıracağım” demiştiniz. Bunu hangi formülle yapacaksınız?

• Aşıyla ilgili tüm onay süreçleri bittikten sonra bir hastaneye gideceğim ve kamuoyunun huzurunda aşıyı yaptıracağım. Akabinde da o hastanede bulunan bütün sıhhat çalışanlarımız aşılarını yaptıracaklar.