Çin’in uzay araçlarından gelen bilgileri inceleyen bilim insanları yapay zeka alanındaki makine tahsili prosedürünü kullanarak Ay’da daha evvel fark edilmeyen 109 binden fazla krater belirledi.
Independent’ta yer alan habere nazaran, Çin’deki Jilin Üniversitesi’nden araştırmacıların liderliğinde yürütülen çalışma saygın bilim mecmuası Nature Communications’ta yayımlandı.
Gök taşlarının çarpmasıyla oluşan kraterler, Ay yüzeyinin en besbelli özelliklerinden biri ve yüzeyin kıymetli bir kısmını kaplıyor. Lakin klâsik formüller, uydunun erken periyotlarında oluşmuş ve büyük oranda bozulmuş çarpışma kraterlerini bulmakta ekseriyetle yetersiz kalıyor.
Kelam konusu kraterleri bulmak ve yaşlarını hesaplamak isteyen araştırmacılarsa transfer tahsili tekniğini uyguladı.
Bu formül, makul bir misyon için eğitilmiş bir modelin, emsal bir öteki vazifede tekrar tasarlandığı bir makine öğrenmesi tekniği. Bu teknik kapsamında araştırmacılar evvelce tanımlanmış kraterlerin bilgilerini bir hudut ağını eğitmekte kullandı.
Araştırmacılar, Çin’e ilişkin Chang’e-1 ve Chang’e-2 Ay sondalarının topladığı dataları birleştirerek, 109 bin 956 yeni krater belirledi.
Ayrıyeten, çapı 8 km’den büyük olan ve yeni keşfedilen 18 bin 996 kraterin yaşını varsayım etmeyi de başardı. Bu kraterlerin, Ay’ın 5 jeolojik periyodunu kapsadığı ve kimilerinin yaklaşık 4 milyar yıl evvel oluştuğu saptandı.
Araştırmanın sonucunda Ay’ın orta ve alt enlemlerindeki kraterleri içeren bir bilgi tabanı da oluşturuldu. Jilin Üniversitesi’nden araştırmacı ve çalışmanın baş müellifi Yang Chen, kelam konusu veritabanının Ay’daki bilimsel araştırmalar için büyük kıymet taşıdığını söyledi.
Yang’a nazaran çarpışmalarla meydana gelen bu kraterler, Güneş Sistemi’nin tarihinin kaydedildiği “fosillerin” Ay’daki muadilleri olarak düşünülebilir.
Onedio
