Cebimizdeki 100 TL ile 2003’te 87 kilogram ekmek alabiliyorduk, bugün yalnızca 15 kilogram ekmek almaya yetiyor. 2003’teki 100 TL’nin enflasyon oranında arttırılması halinde bugünkü kıymeti 480 lira. Lakin 480 liranın alım gücü de 2003’teki 100 liranın yerini tutamıyor.
Sözcü’den Erdoğan Süzer’in haberine nazaran, halkın yaşadığı hayat pahalılığını, enflasyonun yıkıcı tesirini gözler önüne seren ‘paranın vakit değeri’ TL’nin son 18 yılda adeta pula dönüştüğünü ortaya koydu. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) bilgileri üzerinden yapılan hesaplamaya nazaran, 2003 yılında 100 TL ile 96 kilogram un yahut 87 kilogram ekmek alınabilirken, bugün 100 lira yalnızca 21 kilo un yahut 15 kilo ekmek almaya yetiyor.
AKP’nin iktidardaki birinci yılında 100 TL ile 9.5 kilogram dana eti alınabilirken, bugün 100 TL ile yalnızca 2 kilogram et alınabiliyor. 2003 yılındaki 100 TL’nin enflasyon oranında arttırılması halinde bugünkü pahası ise 480 liraya karşılık geliyor. Fakat 480 lira da 2003 yılındaki 100 liranın alım gücünü yakalayamıyor.
Paranın bedeli kalmadı
Paranın vakit bedeli, tıpkı meblağdaki paranın ileriki bir tarihte elinizde olması ile bugün elinizde olması ortasındaki farkı tabir ediyor. Enflasyonun olduğu bir ortamda bugünkü 100 lira ile 1 yıl sonraki 100 liraya alınabilecek birebir malın ölçüsünde önemli değişim yaşanıyor.
TÜİK’in resmi bilgileri üzerinden 2003’teki 100 TL ile nelerin alınabildiği ile 2020 yılındaki 100 TL ile nelerin alınabileceğini karşılaştırıldı. Bu müddet içerisinde tüketici enflasyonu (TÜFE) yüzde 379 oranında arttı. Tıpkı formda halkın maaşı da enflasyon civarında artışlar gösterdi. Lakin enflasyon ve fiyat artışlarını dışarıda bırakıp paranın vakit kıymeti hesabı yapıldığında 100 TL’nin piyasada nasıl adeta pula dönüştüğü de net biçimde ortaya çıkıyor.
Alım gücü azaldı
AKP’nin iktidardaki birinci yılı olan 2003 yılında 100 TL 96 kilogram una karşılık geliyordu. Bugün ise 100 liranın piyasadaki karşılığı yalnızca 21 kilogram un ediyor. Tıpkı halde 2003 yılında 909 adet yumurta satın alınabilen 100 TL, bugün 143 yumurta almaya fakat yetiyor. TÜİK’in hesaplarına nazaran 2003 yılında bir kilogram un o zamanki parayla 1 milyon 40 bin liraya yani bugünkü parayla 1 lira 4 kuruşa satılıyordu.
Tekrar TÜİK’in hesabına nazaran bugün 1 kilo unun fiyatı ise 4 lira 67 kuruşu buluyor. 2003 yılında o zamanki parayla 110 bin lira olan (11 kuruş) 1 adet yumurta da bugün 70 kuruş ediyor. 2005’te paradan atılan 6 sıfır nedeniyle 1 milyon lira 1 lira, 100 bin lira 10 kuruş olmuştu.
2003’teki 100 TL bugün 480 TL oldu
2003 yılı Ekim ayından, 2020 yılı Ekim ayına kadar geçen müddette Türkiye yüzde 379.66 oranında enflasyon yaşadı. Yani mal ve hizmetlerin fiyatında 4 katı aşan seviyede artışlar oldu. TÜFE’deki artış dikkate alındığında 2003 yılındaki 100 TL, bugün 480 TL’ye karşılık geliyor. Bu hesap TÜİK’e ilişkin. Pekala 2003 yılındaki 100 TL ile alınabilen temel eserler tıpkı bedeldeki bugünkü 480 TL ile de birebir ölçüde alınabilir mi? Hesaplamalar, halkın kullandığı birçok temel eserde bugünkü 480 liranın 2003 yılındaki 100 TL’den bile daha kıymetsiz olduğunu gösteriyor.
Örneğin; 2003 yılındaki 100 TL ile 87 kilogram ekmek alınırken, bugünkü 480 lira yalnızca 71 kilogram ekmek almaya yetiyor. Makarna ve dana etini alım gücünde 100 TL ile 480 TL çabucak hemen başa baş noktasına yaklaşırken peynirde 24 kilograma karşılık 15.5 kilogram üzere harika kayıplar görülüyor. Bununla birlikte 2003 yılındaki 100 TL ile 55 kilogram şeker alınırken 2020’deki 480 lirayla 88 kilogram, yani 33 kilogram daha fazla şeker alınabiliyor. Tavuk etinin de 9 kilogram daha fazla alınabileceği hesaplanıyor.
Onedio
