CHP, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nden parlamenter sisteme geçiş hedefiyle gerçekleştirdiği çalışmaları tamamladı. Çalışmada, eski sistem yerine güçlendirilmiş ve yetkileri artırılan yeni parlamenter sistem öngörüldü. CHP’nin modelinde Cumhurbaşkanlığı makamı ‘sembolik’ olacak.
CHP idaresi, Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’e ait tekliflerini içeren çalışmasını tamamladı. Cumhurbaşkanı’nın “sembolik” olması öngörülen yeni sistemde, parlamento güçlendiriliyor.
BirGün’den Hüseyin Şimşek’in haberine nazaran, CHP Hukuk Ünitesi tarafından hazırlanan çalışmaya nazaran, Millet İttifakı’nın iktidara gelmesi durumunda hayata geçirilmesi planlanan çalışmada eski parlamenter sisteme dönüş öngörülmüyor. Parlamentonun 1980 darbesi sonrasında şekillenen hali ile yıllarca karar sürdürdüğünü lakin bu sistemin de demokratik olmadığını ve geçerliliğini yitirdiği kaydeden CHP, bunun yerine Cumhurbaşkanı’nın yetkilerinin TBMM’ye devredildiği bir sistemi hedefliyor.
CHP’nin güçlendirilmiş parlamenter sistem çalışması ana başlıkları ile şöyle:
“Tarafsız ve sembolik cumhurbaşkanı”
-
Parlamenter sistem tarifi yapılırken kasıt, 1982 Anayasası ile getirilen, 2017’de değiştirilen sistem olmayacak. TBMM’nin eşit temsil ile hareket etmesi sağlanacak.
-
Cumhurbaşkanı tarafsız olacak. Partisi ile bağı varsa kesmeden misyona başlayamayacak. Cumhurbaşkanlığı makamı, sembolik bir makam olacak. Cumhurbaşkanı’nın yetkilerinin birçok TBMM’ye devredilecek.
-
Ülke yönetimi, TBMM çatısı altında gerçekleştirilecek.
-
Bu sistemde yargı bağımsızlığı en değerli hususlar ortasında yer alacak. Yargının bağımsızlığı için özel çalışmalar yapılacak. Anayasa Mahkemesi, Yargıtay ve Danıştay üyeleri, TBMM tarafından seçilecek. Organ uyuşmazlığı konusunda ya bir mahkeme kurulacak ya da Anayasa Mahkemesi’ne bu vazife verilecek.
-
Yüksek Seçim Konseyi, siyasi tesirden arındırılacak ve üyeleri yüksek yargı tarafından seçilecek. YSK kararları yargı kontrolüne açılacak.
“Seçim barajı düşürülecek”
-
Seçim barajı büyük oranda düşürülecek. TBMM’de çok seslilik hedeflenecek.
-
Yürütmeyi denetleyen güçlü yasama, güçlü ve sorumlu bakanlardan oluşan, Meclis’e karşı sorumlu, siyasi kriz ve istikrar sorunu doğmaması için kolay kurulabilecek ancak güç düşürülebilecek kabine sistemi oluşturulacak.
-
Başta 1982 askeri darbesi olmak üzere, tüm otoriter tesirlerden arındırılmış demokratik hukuk devletini tesis edecek siyasi parti, seçim ve başka kurum ve kuruluşlara dair mevzuat hazırlanacak.
-
Baroları bölen yasa, yürürlükten kaldırılacak. Çoklu baro sistemi terk edilecek ve evvelce olduğu üzere her vilayette bir baro olacak. Yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı ile kurumların yapısı bu yolla da tesis edilecek.
Onedio
