Alkol Satışı Yasağı Danıştay’a Taşındı: ‘Temel Haklara Ölçüsüz Müdahale’

Tam kapanmanın uygulanacağı 17 gün boyunca alkol satışı yapılamayacağı açıklaması tartışmalara neden oldu. 

Yasak için hemen yürütmenin durdurulmasını isteyen baro, yasağın kanuna ve genelgeye dayanmadığını, temel hakları kısıtlayacak nitelikte olduğunu, bu nedenle Anayasa ve milletlerarası hukuka aykırı olduğuna vurgu yaptı.

Ankara Barosu’nun Danıştay’a yaptığı müracaatta özetle şu tabirler yer aldı:

• Temel haklar lakin kanunla sonlandırılır: Tam kapanma günlerinde alkollü içki satışının yasaklanması, temel hakları sonlandırma yetkisinin berbata kullanımıdır. Temel hak ve hürriyetler, Anayasanın ilgili hususlarında belirtilen sebeplere bağlı olarak ve lakin kanunla sınırlanabilir. Bu sınırlamalar, Anayasa’nın kelamına ve ruhuna, demokratik toplum sisteminin ve lâik Cumhuriyetin gereklerine ve ölçülülük prensibine muhalif olamaz.

• Temel haklara ölçüsüz müdahale: İnsanların meskenlerinde alkol tüketip tüketmemelerine dair kararları, özel hayat kapsamında yer alan, Anayasa’da temel hak ve özgürlükler kapsamında korunan ve lakin ve fakat kanunla sınırlanabilen özel müdafaa altında olan haklardandır. Yasal desteği bulunmayan, yalnızca ve yalnızca kelamlı olarak alkol satışını yasaklayan icrailik karakterine sahip bu fiili uygulama açıkça anayasaya alışılmamıştır. Anayasa’da korunan “özel hayatın gizliliğine” yapılan “ölçüsüz” bir müdahaledir.

• Keyfi uygulama: Dava konusu fiili uygulama, kamu nizamını tehdit eden bir durumun ortadan kaldırılması ve hasebiyle kamu faydasının gerçekleştirilmesini sağlayacak özellikte değildir. Zira sokağa çıkma yasağı ile zati toplumsal aranın korunması hedefi gerçekleştirilmektedir, insanların esasen sosyalleşemeyecek duruma getiren yasaklar varken alkollü içki satışının toplumsal birliktelik problemine nasıl sebebiyet vereceği sorusunun izahı yoktur. Yönetimin uygulaması temel özgürlükleri gereğinden fazla sonlandıran, ölçüsüz bir uygulama olarak kamu hukukunun temel ölçütlerinden birinin ihlalidir. Keyfi uygulamalar yahut tasarruflarla şahısların özel hayatlarına, şahsî tercihlerine ve hayat biçimlerime müdahale edilememelidir.

• Acilen durdurulması gerekiyor: Dava konusu olan karar, ağır derecede ulusal-uluslararası hukuka ve Anayasa’ya ters olup, bu idari sürecin ilgili yönetimin savunması alınmaksızın öncelikle ve acilen yürütmesinin durdurulmasına karar verilmesini talep ediyoruz. Genelgelerle açıkça belirtilmemesine karşın monopol bayilerinin de istisna kapsamına alınmayarak İçişleri Bakanlığı’nın tüm marketlerde “alkollü içki satışının yasaklanması” formundaki fiili uygulamasının, davalının savunması alınmaksızın acilen yürütmesinin durdurulmasına ve iptaline karar verilmesini istedi.