Anayasa Mahkemesi’nden Canan Karatay’a Kötü Haber

Fotoğraflar: AA

İstanbul Tabip Odası Onur Heyeti, İç Hastalıkları ve Kardiyoloji Uzmanı Karatay’a, 2014’te katıldığı bir televizyon programında gebelere yapılan şeker yükleme testiyle ilgili açıklamaları nedeniyle 720 lira idari para cezası verdi.

Cezanın, Türk Tabipler Birliği Yüksek Onur Kurulunca onaylanmasının akabinde Karatay, hukuka karşıt olduğunu argüman ettiği cezanın iptali istemiyle Ankara 3. Yönetim Mahkemesinde dava açtı.

Mahkemenin davayı reddetmesi üzerine Karatay, Anayasa Mahkemesine ferdi müracaatta bulundu.

Karatay, kişisel müracaatında, ilgi alanı olan bir bahiste genel uygulamaya yönelik tenkitlerde bulunduğunu, olayda tıbbi görüşünü açıkladığını, bu görüşleri nedeniyle gerekçesiz biçimde para cezası verilmesinin, niyet, bilim ve sanat özgürlükleri ile sıhhat ve adil yargılanma haklarını ihlal ettiğini savundu.Yüksek Mahkeme, Karatay’ın ferdî başvurusunu açıkça destekten mahrum olması nedeniyle kabul edilemez buldu.

Anayasa Mahkemesinin temellendirilebilmiş kişisel başvuruyu incelediği belirtilen kararında, müracaatçıların şikayetlerini, hem maddi hem türel olarak temellendirme zaruriliği bulunduğu bildirildi.

Kararda, Anayasa Mahkemesinin müracaatçının yerine geçerek, ihlal argümanlarını gerekçelendirme, olay ve olguları ortaya koyma, kanıt toplama vazife ve yükümlülüğü bulunmadığına, bu yükümlülüklerin müracaatçıya ilişkin olduğuna işaret edildi.

Somut olayda Karatay’ın, müracaat formunda tıbbi geçmişinden bahsettikten sonra yaptığı konuşmanın genele yönelik tenkit olduğunu, erken teşhis ve esirgeyici hekimliği öne çıkarmak istediğini, tıbbi görüşünü açıkladığını belirtmekle yetindiği vurgulandı.

Müracaatçının, mahkemenin kararının, yargılama sırasında alınan eksper raporuna dayandığını ileri sürdüğü anlatılan kararda, Karatay’ın “hükme temel alınan eksper raporlarındaki tespit ve değerlendirmelerin hangi istikametlerden bilimsellikten uzak olduğuna dair hiçbir somut açıklama sunmadığı”na dikkati çekildi.

Yüksek Mahkemenin kararında, şu tespitlere yer verildi:

• “Başvurucu, temel hak ve özgürlüklerine müdahale ettiğini öne sürdüğü İstanbul Tabip Odası Onur Konseyi ve Türk Tabipler Birliği Yüksek Onur Şurası kararlarını müracaat formuna eklememiş ve bu kararların dayandığı olgu ve yorumlarına karşı bir kıymetlendirme yapmamıştır. Bu durumda başvuran, incelemeye temel olan Onur Konseyi Kararlarını sunmadığı üzere, Tabip Odasının ve Mahkemenin bilakis, bir televizyon kanalındaki tıbbi nitelikteki açıklamalarının, bireyleri yanlış kanaatlere sürüklemeyeceği, bireylerin sıhhati üzerinde olumsuz sonuçlara yol açmayacağı, halkın önünde onları bir yanılgıya sürükleyecek cinsten açıklamalar olmadığı üzere söz özgürlüğünün muhafazasından faydalanması gerektiğine ait Anayasa Mahkemesince daha ileri bir inceleme yapılmasını sağlayacak rastgele bir argüman da ileri sürmemiştir.”

Karatay’ın, şikayetlerine bahis temel olay ve olgular ile kişisel müracaata mevzu ettiği temel hak ve özgürlüklerden hangisinin, hangi nedenle ihlal edildiğini açıklama yükümlülüğünü yerine getirmediği belirtilen kararda, müracaatçının ileri sürdüğü ihlal savlarını temellendiremediği söz edildi.

Kararda, müracaatın açıkça destekten mahrum olması nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerektiği kaydedildi.

Karatay, kendisine ulaşan çok bayanın gebelik şekeri yüklenmesinden sonra, karınlarındaki bebeklerin sıhhatinde bozulmalar meydana geldiği, erken yahut sezaryenle doğum olduğunu bazen de bebeklerin öldüğü biçiminde şikayetler ilettiğini aktarmıştı.

Yüklenen şekerin doğal olmadığını vurgulayan Karatay, “Yükledikleri şeker bildiğimiz beyaz çay şekeri. 100 gramı bir kezde içiriyorlar. Kimi devlet hastanelerinde hazır mısır şurubu şekeri halinde içiriyor. Üstelik mısır şurubu şekeri kanın şekerini yükseltmez. Mısır şekeri öbür şekerden, anne için de bebek için de plasenta için de tehlikelidir. Çocuklar o yüzden erken doğuyor, hasta oluyor. Bunu önlemek elimizde” diye konuşmuştu.