Ege ve Akdeniz Bölgesi’ndeki yangında en kalıcı darbelerden birini Marmarisli arıcılar yedi. Yaklaşık 3 bin arının öldüğünü belirten üreticiler, ormanların yanması ile geçen yıl coğrafik işaret ile tescillenen Marmaris çam balı üretiminin en az 15-20 yıl yapılamayacağını belirtiyor. Kayıpların yüzde 70’e yakın olduğunu söyleyen Etraf ve Arı Müdafaa Derneği Lideri Şamil Tuncay Beştoy, “Bu demektir ki önümüzdeki dönem balı değerliye yiyeceksiniz” dedi.
Her yıl ortalama 20-25 bin ton çam balı üretimi yapılan Marmaris’te verilen bilgilere nazaran her sonbahar yaklaşık 3 milyon kovan konaklıyor. Yangın sırasında arıcıların birden fazla “göçer arıcı” olduğu için arıların büyük bir kısmı vilayet dışındaydı. Arıcıların dönme vakti yaklaşıyordu lakin şu anda artık dönebilecekleri bir meskenleri ve ormanları yok. Muğla Arıcılar Birliği Arıcılık Teknikeri Fazilet Serdar, hasarın önümüzdeki günlerde ortaya çıkacağını belirterek, “Kovan kurtulsa bile arılar kaçmış oluyor. Allahtan göçer arıcılar dışarıdaydı da onların arılarına ziyan gelmedi” dedi.
Etraf ve Arı Muhafaza Derneği Lideri Şamil Tuncay Beştoy ise kayıpların yüzde 70’i bulduğunu lisana getirerek yangın nedeniyle bu yıl üretimin düşeceğini ve bal fiyatlarının artacağını belirtti, Beştoy, “Dünya çam balı üretiminin yüzde 92’si Anadolu’da yapılıyor. Bunun yüzde 85’i Muğla’daydı. Yüzde 35’i ise Marmaris’te büsbütün bitti. Göçer arıcıların dönecek meskenleri kalmadı. Yani getirip kovanlarını koysalar bile o arıların bal yapacağı ormanlar yandı, o arılar da ölecek” diye konuştu.
AĞAÇLANDIRMA KUSUR OLUR
“Toplum dayanaklı tarım için çeşitli vakitlerde kampanya yapıyorduk. Yaylada sağılan yahut daha sağılacak olan balı arıcılardan ön ödeme ile almak için artık de bir kampanya başlattık. Böylelikle göçer arıcıların eline nakit para geçmiş olacak ve dönecekleri yerleri onarabilecekler. Bir de arıcıların can havliyle elindeki balı meyyit fiyata satmamasını ve arıcılık maddi ekosisteminin bozulmamasını sağlamaya çalışıyoruz.”
Göçer arıcıların bu kampanya ile köylerine dönebileceğini fakat arıcılığa dönemeyeceklerini söyleyen Beştoy, “Arıcılık yalnızca kovanı koyacak yer bulmakla olmuyor. Arıların bal yapacak bir habitus bulması gerek ancak maalesef bütün ormanlar yandı. Yani arıcı sigortadan parasını alsa bile arıcılığın yok olma tehlikesiyle karşı karşıyayız. Hele ki o bölgeleri tekrar ağaçlandırmaya giderlerse mahvoluruz. Orada tabiatın kendi kendisini yenilemesi gerekiyor. Sıfırdan ağaçlandırmak yerine ormanın gençleştirilmesi için efor verilmeli.”
ÇAM BALININ YÜZDE 92’Sİ MUĞLA VE MARMARİS’TE ÜRETİLİYOR
- Türkiye’deki toplam kovan sayısı: 8.1 milyon
- Toplam bal üretimi: 109 bin ton
- Marmaris çam balı üretimi: 20-25 bin ton
- Marmaris’teki kestirimi kovan sayısı: 3 milyon
ÖZEL ALANLARA MÜSAADE TALEBİ
Yangında 80 arısını kaybeden arıcı Mustafa Bulucu, “En az 15-20 yıl kimse buradan bal beklemesin. Artık Marmaris çam balı olmayacak. Uydurma ballar piyasaya çıkacak ve bu balları da daha değerliye alacaksınız, ateşler yalnızca bizi değil bütün Türkiye’yi yakıyor” dedi. Bir öteki arıcı Hasan Hüseyin Aydın ise daha evvel ulusal park ve askeri bölge olduğu için bal üretimi yapılmasına müsaade verilmeyen bölgelere müsaade verilmesi gerektiğini savunarak, “O bölgelerde bal çıkar yere akardı ancak bize müsaade verilmezdi. Artık burası afet bölgesi olmalı, oralara girmemize müsaade verilmeli. Bu bölgede herkes arıcılıkla geçiniyor. Diğer hiçbir iş yapamayız” diye konuştu.
Cumhuriyet
