Bill Gates’in Sahip Olduğu Tarım Arazisi, İngiltere Kraliçesi’ni Geçti: Peki Neyi Amaçlıyor?

Bill Gates’in ismini duyunca aklınıza ne gelir? Microsoft, Windows, tahminen bir de son yıllarda global ısınma ve Covid-19’la ilgili açıklamaları… Pekala Bill Gates’in halihazırda ABD’deki en büyük tarım arazisi sahibi olduğunu biliyor muydunuz?

Bu gerçek, ABD’de yayımlanan bir dal mecmuası olan Land Report sayesinde ortaya çıktı.

Hürriyet’in haberine nazaran mecmuanın Ocak 2021 sayısında yayımlanan bir listeyle, 65 yaşındaki Gates, ülkede kamu toprakları dışındaki en geniş tarım topraklarına sahip kişi ilan edildi. Land Report’un edindiği bilgiye nazaran, Gates’in sahip olduğu toprakların toplam yüzölçümü 242.000 kareyi (yaklaşık 980 kilometrekare yahut 98.000 hektar) buluyor.

İngiliz Telegraph gazetesi, Gates’in sahip olduğu tarım yerlerinin genişliğinin İngiltere Kraliçesi 2’nci Elizabeth’e ilişkin tarım topraklarından bile daha fazla olduğunu vurguladığı haberinde, bu durumu mercek altına aldı: Bir teknoloji milyarderi olan Gates’in tarım yerlerine bu kadar büyük yatırımlar yapmasının altında ne yatıyor? İşte gazetenin belgesinden çok çarpıcı satır başları…

Seattle’da doğup büyüyen, hala de orada yaşayan Gates’in satın aldığı topraklara bakıldığında, ABD’nin 19 eyaletine yayılmış olduğunu görmek mümkün. Bilhassa de Louisiana, Arkansas, Arizona üzere eyaletlerde verimli topraklar satın alan Gates’in bu yatırımları 25 yıllık bir finans stratejisinin eserleri olarak görülüyor.

Microsoft’un kurucusu olan Gates, 1994 yılında servetini farklılaştırma kararı aldı. O tarihte Gates’in zenginliğinin büyük bir kısmı Microsoft’un yüzde 45 payına sahip olmasından geliyordu. Yatırımlarını çeşitlendirmek isteyen Gates, bir bono yöneticisi olan Michael Larson’a başvurdu. Larson’ın yönlendirmesiyle Cascade Investment isimli bir şirket kuran Gates, dümeni de Larson’a bıraktı. Gates’in bir teknoloji zengininden toprak ağasına dönüşmesinin ardında da Larson’ın atakları yatıyor.

Gates, Larson’la çalışmaya başladıktan sonraki birinci 20 yılda, ülkenin farklı yerlerinde 100.000 akreden fazla toprak satın aldı. Bu yatırımlar tek başına bile epeyce dikkat alımlı. Lakin Gates’in 2017’den bu yana satın aldığı yerlerin büyüklüğü, bu yatırımları bile gölgede bırakacak cinsten. 2017’de Cascade Investment, 9 farklı eyalette 100.000 akreden fazla toprağa yarım milyar dolardan fazla para yatırdı. Bir sonraki yıl yalnızca bir araziyi 171 milyon dolara satın alan şirket, birkaç ay içinde toplamda 690 milyon dolarlık yatırım gerçekleştirdi.

Forbes mecmuasının bu hafta açıklanan milyarderler listesinde dördüncü sırada bulunan Gates’in şu anki varlığı 129,2 milyar dolar olarak hesaplanıyor. Yani kelam konusu harcama Gates’in servetinin yüzde 0,5’ine denk geliyor. Satın aldığı yerler ise ABD’nin toplam tarım topraklarının yüzde 0,25’ini oluşturuyor. Ancak tekrar de bu kadar kısa müddette bu kadar büyük yatırımlar dikkat alımlı. Pekala neden?

Şaşıracaksınız fakat analistler bu sorunun yanıtının “para” olduğunu düşünüyor. Sonuç prestijiyle Larson’ın misyonu Gates’in servetini büyütmek. Tarım topraklarına, bilhassa de verimli tarım yerlerine olan talep de dünya nüfusunun artış suratına bağlı olarak gitgide artıyor. Özetle Gates, çağımızın en bedelli ve sonlu kaynaklarından birine yatırım yapıyor.

Öte yandan parasını neden tarım yerlerine harcadığı sorusu Gates’in kendisine de soruldu. Son kitabı ‘How to Avoid a Climate Disaster’ın (Bir İklim Felaketinden Nasıl Kaçınılır) tanıtımı için 21 Mart’ta Reddit platformunun FAKAT (Bana İstediğinizi Sorun) oturumlarından birine konuk olan Gates’e iştirakçilerden biri, “Hey Bill! Neden bu kadar çok tarla alıyorsun?” diye sorunca Gates’in cevabı şöyle oldu: “Yatırım grubum bu kararı verdi. İklimle alakası yok.”

Bu kelamlar Gates’in bu bahisteki birinci yorumu olarak tarihe geçti lakin birkaç dakika sonra yazdıkları bunun tam karşıtıydı. “Tarım dalı önemli” diyen Gates şöyle devam etti: “Daha fazla üretken tohumla, orman tahribatını önleyebilir ve Afrika’ya halihazırda yaşadıkları iklim zorluklarıyla başa çıkmaları için yardımcı olabiliriz.”

Akabinde su konusuna da değinen Gates, “Bol ölçüde suyumuz var. Sorun şu ki bu suyu tuzdan arındırmak ve gereksinim duyulan yere nakletmek değerli bir iş. Maliyetler bizi suyun tarımda kullanımından uzaklaştırıyor. Yeni tohumlar su tüketimini azaltabilir lakin kimi bölgelerde eskisi kadar çok tarım yapılamayacak.”

Bütün bunları Gates’in satın aldığı yerlerde sürdürülebilir tarım metotlarıyla denemeler yapacağının işareti olarak okumak yanlış olmaz.

Dahası Gates yalnızca tarımla değil hayvancılıkla da epeyce ilgili. Gates bilhassa gelişmiş ülkelerde eti için üretilen ve atmosferdeki sera gazı ölçüsüne büyük tesiri bulunan kasaplık hayvanların yerine Impossible Foods ya da Beyond Meat üzere sentetik etlerin tüketiminin yaygınlaşması gerektiğini savunuyor. (Cascade Investment, Beyond Meat’in de hissedarları ortasında.) Bu açıdan bakıldığında da Gates’in yatırımları yalnızca bir yatırım değil, tıpkı vakitte dünyayı kurtarma projesinin bir kesimi üzere görünüyor. (Cascade Investment’ın hissedarı olduğu şirketlerden biri de traktör üreticisi John Deere.)

Cascade Investment’tan bağımsız bir kuruluş olan Bill ve Melinda Gates Vakfı’nın geçtiğimiz yıl hayata geçirdiği bir ziraî innovasyon projesini de burada hatırlamak gerek. “Gates AgOne” isimli proje kapsamında “gelişmekte olan ülkelerdeki çoğunluğu bayan olan küçük çiftçilere, eser verimliliğini sürdürülebilir biçimde artırma ve iklim değişikliğinin tesirlerine adapte olma” dayanağı sağlanıyor. Gates çiftinin bu vakıf aracılığıyla çeşitli hayır işlerine 35 milyar dolar harcadı ve harcamaya devam ediyor.