Ünlü bir mağazadan yakut ve pırlantadan oluşan bir takı setini 9 bin liraya satın alan avukat Senay Önal hayatının şokunu yaşadı. Laboratuvarda incelemeye alınan setteki taşların yakut değil, 10-15 dolarlık sentetik taşlar olduğu ortaya çıktı. Pahalı taş bilimciler, yapılan sahteciliğin çıplak gözle görülmesinin imkânsız olduğuna işaret etti.
Hürriyet’te yer alan habere nazaran, İstanbul Barosu’na üye avukat Senay Önal, düğünü için kolye, küpe ve yüzükten oluşan bir set almak istedi. Türkiye genelinde 40 kadar şubesi bulunan bir markanın Maltepe’deki mağazasına giden Önal, 10 bin lira fiyat biçilen bir seti 9 bin liraya satın aldı. Önal’ın, pırlanta ve kıymetli taş pozisyonundaki yakut kullanılarak imal edilen seti ile ilgili birinci kuşkusu, kuyum bölümünde faaliyet gösteren bir arkadaşı ile görüşürken ortaya çıktı. Arkadaşının da yönlendirmesi ile Önal bu sefer Beyazıt’ta bulunan Türkiye Gemoloji Laboratuvarı’nın (GLT) yolunu tuttu. İstanbul Kuyumcular Odası bünyesinde faaliyet yürüten laboratuvar, özel kesim firmalarının yanı sıra tüketicilere de hizmet veren bir donanıma sahip.
Sonuçlar şoke etti
Önal elindeki seti laboratuvar yetkilisine teslim etti ve sonucu beklemeye başladı. Bedelli taş bilimcisi olarak da bilinen gemolog, sette kullanılan taşları incelediklerini ve doğal yakut olmadığını tespit ettiklerini belirtti. Gemolog, sette kullanılan taşların laboratuvar ortamında 10-15 dolara mal edilebilen sentetik taşlar olduğunu söyledi. Doğal yakut taşların her birinin pahası ise 200-300 dolar ortasında değişiyor. Laboratuvardan aldığı sonuçla yıkılan Önal bu defa direkt eseri aldığı mağazaya gitti. Mağaza vazifelisi, başlangıçta kelam konusu taşların sentetik olduğunu bilmediklerini öne sürdü. Önal, tüzel süreci başlatacağını belirtince, mağaza vazifelileri bu sefer kendisine sattıkları setin değiştirilmesini teklif etti.
“Bu dolandırıcılık”
Tüketicinin çıplak gözle sahteciliği anlamasının imkânsız olduğunu belirten Önal, şunları söyledi: “Bu hukuken hem dolandırıcılık cürmünü oluşturabileceği üzere hem de satılan eser ayıplı mal statüsündedir. Bu ve gibisi sorunlarla karşılaşmamak için tüketiciler kıymetli taşlara ilişkin bir alışveriş yaptıklarında firmalar tarafından verilen lakin hiçbir geçerliliği olmayan sertifikaları değil, milletlerarası geçerliliği olan bir sertifikaya sahip taşları almayı talep etmeliler. Tüketiciler firmaya karşı hem para iadesi hem de tazminat talebinde bulunabilir. Satıcıların altın diyerek gümüş satması, doğal taş diyerek sentetik taş satması somut olayın özelliklerine nazaran nitelikli dolandırıcılık kabahatini da oluşturabileceğinden, tüketiciler savcılığa da şikâyet müracaatında bulunabilirler.”
40 pırlanta uydurma çıktı
Türkiye Gemoloji Laboratuvarı yöneticisi gemolog Emre Günay, sentetik taşlarla, doğal taşlar ortasındaki farkın çıplak gözle anlaşılmasının imkânsız olduğunu söyledi. Laboratuvar ortamında taşın tüm özelliklerini kısa müddette ortaya çıkardıklarını kaydeden Günay, milletlerarası geçerliliği olan bir sertifika da verdiklerini söyledi. Günay, emsal şikâyetlerin kendilerine sıklıkla geldiğini belirterek “Değişik vakitlerde 40 başka pırlanta alan bir bayan geldi. Hepsini tek tek inceledik. Tamamı kendisine satılan bedelin çok çok altında çıktı” bilgisini verdi.
Onedio
