EPACovax aracılığıyla Doğu Timor’a ulaşan aşılar
G7 ülkeleri, gereksinim sahibi ülkelere toplam 1 milyar doz Covid-19 aşısını Covax programı aracılığıyla hibe etme kelamı verdi.
ABD Lideri Joe Biden G7 doruğu için İngiltere’de bulunduğu sırada, ülkenin 500 milyon dozluk katkısının “herhangi bir ülke tarafından şimdiye kadarki en büyük Covid-19 aşısı bağışı” olacağını söyledi.
İngiltere, gelecek yıl sonuna kadar 100 milyondan fazla doz bağışlamayı taahhüt etti.
BAĞIŞ NASIL KARŞILANDI?
G7 tepesinde 870 milyondan fazla ek doz taahhüt edildi ve Şubat 2021’den bu yana yapılan toplam taahhütler bir milyara ulaştı.
Aşılar, temel olarak dünyadaki her ulusun en savunmasız yüzde 20’sine ulaşmayı amaçlayan Covax aşı programı aracılığıyla dağıtılacak.
Dünya Sıhhat Örgütü (WHO) Lideri Tedros Ghebreyesus, G7’ye verdiği cevapta, “Daha fazlasına ve daha süratli bir biçimde onlara gereksinimimiz var” dedi. “Diğer birçok ülke şu anda hadise sayılarında artışla karşı karşıya – ve hem de aşıları olmadan.”
Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa, “Bir milyar aşı bile, iki doz aşıdan bahsettiğimizde, aslında 500 milyon demektir. Bundan çok daha fazlasına muhtaçlığımız var” dedi.
“Aşıları kendi başımıza üretmek istiyoruz ve gerekli kapasitemiz yok.”
Getty ImagesYaklaşık 1 milyar doz aşı taahhüdü G7 tepesinde verildiABD, Pfizer/BioNTech aşısından “kâr emeli gütmeyen” bir fiyatla 500 milyon doz satın almayı kabul etti.
Biden, ABD’nin Covid ile çabada “aşı cephaneliği” olacağına kelam verdi.
Beyaz Saray’ın kelam verdiği aşı dozlarının 200 milyonunun bu yılın sonuna kadar, 300 milyonunun ise Haziran 2022’ye kadar dağıtılacağı anlaşılıyor.
ABD öbür ülkelere halihazırda 80 milyon doz bağışlama kelamı vermişti.
Eylül ayı sonuna kadar, İngiltere 5 milyon doz, 2021’in sonuna kadar ise ek 25 milyon doz aşı bağışlayacak. İngiltere’nin hibe edeceği dozların birçok (yüzde 80) Covax aracılığıyla dağıtılacak.
FAKİR ÜLKELER İÇİN NE KADAR AŞIYA MUHTAÇLIK VAR?
Gereksinim çok büyük ve çabucak karşılanması gerekiyor.
Haziran ayı başlarında Global Aşı ve Bağışıklık İttifakı’nın (GAVİ) konut sahipliğinde düzenlenen bir dorukta, şimdiye kadar çeşitli ülkeler tarafından 132 milyondan fazla dozun bağışlandığı açıklandı.
Bu, Belçika, Danimarka ve Japonya’nın kısa vadeli tedarik için bağışladığı 54 milyondan fazla dozun yanı sıra İspanya ve İsveç’ten ek dozları da içeriyordu.
GAVI’nin CEO’su Seth Berkley BBC’ye yaptığı açıklamada, “Varyantlar, virüsün deveranı göz önüne alındığında, bu aşıları mümkün olan en kısa müddette dünya çapında kullanılabilir hale getirmek gerekiyor” dedi.
Covax’ın zati 2,5 milyardan fazla doz aşı sipariş ettiğini, lakin bunların yılın ikinci yarısına kadar ellerine ulaşmayacağını söyledi.
Dünya Sıhhat Örgütü’nden Tedros Ghebreyesus, “Eylül ayına kadar her ülkede nüfusun en az yüzde 10’unu aşılamak için ek 250 milyon doz aşıya muhtaçlığımız var” diyor ve bunun 100 milyonuna Haziran ve Temmuz aylarında muhtaçlık olduğunu söylüyor.
Covax’ın başlangıçtaki gayesi, bu yılın sonuna kadar dünya çapında iki milyar doz aşı sağlamaktı, fakat artık hedef, en geç 2022’nin birinci aylarında 92 daha düşük gelirli iktisada 1,8 milyar doz aşı sağlamak.
Tüm bu vaatler, WHO’nun, virüsün bulaşmasının değerli ölçüde azaltılabileceği oran olan, dünyanın yüzde 70’ini aşılamak için gereken 11 milyar dozun çok aşağısında.
AŞI ÜRETİM KISITLAMALARINA AİT TELAŞLAR BÜYÜYOR
Covax şeması şimdiye kadar çoğunlukla Hindistan’da üretilen Oxford-AstraZeneca aşısına dayandı.
Bununla birlikte, Hindistan’ı salgının ikinci dalgası vurduğunda, ülkenin tüm büyük aşı ihracatını durdurmasının akabinde Mart, Nisan ve Mayıs aylarında arz önemli biçimde etkilendi.
EPACovax programı aracılığıyla çoğunlukla AstraZeneca aşıları dağıtılıyorHindistan’ın en büyük üreticisi olan Hindistan Serum Enstitüsü’nden (SII) toplam 1,1 milyar doz AstraZeneca’nın Covishield isimli aşısı sipariş edildi.
Şimdiye kadar, Covax’a yalnızca 30 milyon doz sağladı ve üretimini artırmak için uğraşırken yaklaşık 190 milyon dozu geciktirdi.
İhracatın lakin yıl sonunda tekrar başlayacağını ve şirketin Hindistan’ın kendi gereksinimlerini karşılamaya odaklandığını söylüyor.
Birtakım ülkelerde, halihazırda teslim edilen aşıların yavaş dağıtımı ve uygulanması konusunda da bir sorun var ve Afrika’daki kimi ülkelerde aşıların mühleti kullanılamadan doldu.
Dünya Sıhhat Örgütü, “Daha fazla aşı hayati değer taşırken, birtakım Afrika ülkeleri sahip oldukları aşıları süratle yaymak için harekete geçmeli” dedi.
Cumhuriyet
