Tarım ve Orman Bakanlığı Tabiat Müdafaa ve Ulusal Parklar Genel Müdürlüğü tarafından Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı kapsamında ‘Küresel Etraf Fonu’ finansal takviyesi ile yürütülen ‘Önemli Denizel Biyolojik Çeşitlilik Alanlarında İstilacı Yabancı Çeşitlerin Tehditlerinin Kıymetlendirilmesi Projesi’nde (GEF VI Projesi) çalışmalar devam ediyor. İstilacı yabancı çeşitlerin girişlerinin engellenmesi, denetim edilmesi, yayılmasının engellenmesi, üremesinin durdurulması ve idaresi için başlatılan projede istilacı çeşitlere yönelik bilgiler tespit edildi.
İSTİLACI YABANCI CİNS SAYISI 105’E YÜKSELDİ
Buna nazaran Akdeniz’de yabancı tıp sayısı 1000’i aşarken, 2020 yılı prestijiyle Türkiye denizlerinde yabancı tıp sayısının 540’a, istilacı yabancı cins sayısının da 105’e yükseldiği belirlendi. Karadeniz’de 28, Marmara Denizi’nde 124, Ege Denizi’nde 253 ve Akdeniz’de 413 yabancı cins görüldü. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Muhafaza Birliği tarafından yayımlayan dünyanın en makûs 100 istilacı yabancı çeşidinden 14’ü de Türkiye’de saptandı. Varlığı tespit edilen bu istilacı çeşitler ortasında en tehlikelileri aslan balığı, balon balığı, taşbalığı, deniz salyangozu, göçmen denizanası, çizgili yılan kedi balığı örnek gösterildi. Türkiye’de istilacı yabancı çeşitler hem sucul, hem de karasal ortamlarda ekonomik, toplumsal ve çevresel problemler meydana getirirken, global olarak biyoçeşitlilik üzerine büyük tehdit oluşturuyor.
NASIL GELİYORLAR?
Türkiye’ye akvaryumculuk, akuakültür, bahçe düzenleme, balıklandırma ve rekreasyonel maksatlar üzere yollarla, Süveyş Kanalı aracılığıyla yahut gemilerin balast suyu üzere yollarla gelen istilacı yabancı cinslerle gayrette erken teşhis, süratli kıymetlendirme ve süratli müdahale çok değerli rol oynuyor. İstilacı yabancı cinslerin, lokal çeşitlerin ve ekosistemin korunması, insan sıhhati ve iktisat üzerine baskı olmaktan çıkarılması için ortadan kaldırması, denetim edilmesi, yayılmasının engellenmesi ve üremesinin durdurulması gerekiyor.
Cumhuriyet