Doğu Roma İmparatorluğu tarafından 12. yüzyılda inşa edildiği iddia edilen ‘Enez Ayasofyası‘ olarak da bilinen Enez Fatih Mescidi, Fatih Sultan Mehmet’in 1456’da Taşoz, Limni, Semadirek adalarının yanı sıra Cenevizliler’e ilişkin Enez’i fethetmesi sonrası mescide dönüştürüldü.
Yapının güneydoğusunda mihrap, batısında minber yapıldı, dış tarafına da kesme taştan minare inşa edildi. Osmanlı devrinde 1700’lü yıllarda birkaç sefer tamirattan geçirilen caminin bir kısmı, 1965‘teki zelzelede yıkıldı. Bu süreçte tamiratı yapılmayan cami, bir süre sonra büyük ölçüde ziyan gördü.
Vakıflar Genel Müdürlüğü camiyi onarım 2015 yılında programına aldı. Edirne ?Vakıflar Bölge Müdürlüğünün yürüttüğü onarım kapsamında data teşkil etmesi için sonik, sismik testlerin yanı sıra, lazer tarama, materyal tahlilleri ve dönemlemeleri yaptırarak ayrıntılı araştırmalar yürütüldü.
Caminin rekonstrüksiyona dayalı onarım projesi Edirne Kültür Varlıklarını Muhafaza Bölge Heyeti tarafından onaylanması sonrası onarım çalışmalarına 2016 yılında başlandı.
Caminin, 1. derece arkeolojik sit alanı olan Enez Kalesi içerisinde yer alması nedeniyle çalışmalar büyük bir titizlikle yürütüldü.
Onarımın başında caminin temellerini açılarak güçlendirildi. Temel enjeksiyonlarından sonra sağlam vücut duvarlarından başlamak üzere inşa çalışmalarına başlandı. Caminin tavanı ve kubbesi büsbütün kapatıldı. Ayrıyeten caminin içerisindeki ısıtma ve soğutma sistemleri kuruldu, yerin mermer döşemesi yapıldı.
İmalata başlamadan evvel caminin harim kısmında yerde bulunan ve numaralandırılarak çıkarılan özgün döşeme taşları da yerlerine döşendi. Geri kalan açık yerlerde de yeni mermerler kullanılarak döşeme yapıldı.
Caminin etrafında yıllar içerisinde oluşan toprak makûs da temizlendi.
1965 yılından bu yana 56 yıldır kapalı olan caminin vakfiyesine uygun halde eylül ayında hem ibadete hem de ziyarete açılması planlanıyor.
Cumhuriyet