Eğitimde EBA Krizi: 5 Milyon Aktif Şekilde Erişemiyor, 710 Bin Çocuk ise Okul Dışında…

Türk Eğitim Derneği niyet kuruluşu TEDMEM, 2020 Eğitim Değerlendirme Raporunu yayımladı.

Uzaktan eğitimde 18 milyon öğrenciden yüzde 32’sinin yani 5 milyondan fazla öğrencinin Eğitim Bilişim Ağı’nı (EBA) etkin kullanamadığının kaydedildiği raporda, okulların kapalı kaldığı mühletin uzamasının bir neslin kalıcı olarak toplumsal, duygusal ve ekonomik kayıplarının oluşmasına neden olacağı vurgulandı. 

Raporda ayrıyeten 160 bin öğrencinin okulu terk etme riski bulunduğuna, 6-17 yaş aralığında yaklaşık 710 bin çocuğun okul dışında kaldığına ve bunun nedenlerinin rasyonel bir açıklaması bulunmadığına dikkat çekildi.

Rapordan öne çıkanlar şöyle:

• Aralık 2020 sonu prestijiyle okulların kapanması ve uzaktan eğitime geçilmesinin üzerinden dokuz ay geçmiş olmasına karşın, yaklaşık her üç öğrenciden biri EBA’yı etkin bir halde kullanmamaktadır.

• 21 Eylül 2020 – 1 Ocak 2021 tarihleri ortasında EBA’yı faal kullanan öğrenci sayısı 12.286.458’e ulaşmıştır. Temel eğitim ve ortaöğretimdeki yaklaşık 18 milyon öğrencinin yüzde 32’si EBA’yı etkin bir formda kullanamamaktadır. Öğrencilerin EBA’yı etkin bir biçimde kullanmaması teknolojik imkansızlıkların yanı sıra alternatif uzaktan öğrenme platformlarının kullanılması, şahsî sebepler, ailenin ekonomik şartları, motivasyon eksikliği, salgın sürecinden kaynaklanan gerilim ve telaşlar üzere çeşitli nedenlerden de kaynaklanmıştır.

• Salgın öncesi periyotta dahi okula erişimde meşakkatler yaşayan çocukların uzaktan eğitim sürecinde eğitimi terk etmeleri yüksek bir olasılıktır. Birleşmiş Milletler tarafından yapılan projeksiyonlar dünya genelinde pek çok öğrencinin salgın sonrası okullara dönmeyeceğini göstermektedir. Okulu terk etme riski bulunan öğrenci oranları okul öncesi periyotta yüzde 2,8; ilköğretimde yüzde 0,27 ortaöğretimde ise yüzde 1,48 olarak hesaplanmıştır. Bu oranlar ve 2019-2020 eğitim öğretim yılında ilgili kademelerdeki toplam öğrenci sayıları dikkate alınarak yapılan hesaplamalar sonucunda Türkiye’de temel eğitim ve ortaöğretimin toplamında yaklaşık 160 bin öğrencinin okulu terk etme riski bulunmaktadır.

• Bilhassa mevsimlik tarım çalışanlarının çocukları, mülteci çocuklar, özel eğitim muhtaçlığı olan çocuklar, salgın sürecinde ebeveynleri işlerini ve gelirlerini kaybetmiş çocuklar ve toplumsal etrafından baskı görebilecek bilhassa ergenlik çağı kız çocukları üzere risk kümesinde yer alan çocukların öğretmenler ve okulların rehberlik üniteleri tarafından faal olarak izlenerek tespitinin yapılması gerekmektedir. Okul terki riski taşıyan çocuklarla ve aileleri ile bağlantının sürdürülmesi, gerekli hallerde rehberlik araştırma merkezleri, toplumsal yardımlaşma ve dayanışma vakfı üzere başka kurumlarla da iş birliği yapılarak önleyici önlemlerin alınması okul terklerinin önlenmesinde tesirli olabilir.

• Eğitim öğretimin kesintiye uğradığı müddetlerde Bakanlık tarafından özel ihtiyaçlı öğrenciler için sağlanan hizmet ve dayanaklara karşın bilhassa televizyonda yayımlanan derslerin ortalama seviyedeki öğrencilere nazaran hazırlanmış olması, özel ihtiyaçlı öğrencilerin kişisel farklılıklarına nazaran uyarlamalar yapmanın mümkün olmaması üzere nedenlerle öğrenmenin sürdürülmesinde zahmetler yaşanmıştır.

• Salgın öncesi periyodun bilgilerine yönelik yapılan hesaplamalar 2019-2020 eğitim öğretim yılında 6-17 yaş aralığında yaklaşık 710 bin çocuğun okul dışında kaldığını göstermektedir. İlgili yaşlar ortasında okula gitmenin mecburî olduğu düşünüldüğünde yüz binlerce çocuğun okul dışında kalması ve neden okul dışında kaldıklarına dair data bulunmaması/rapor edilmemesinin rasyonel bir açıklaması bulunmamaktadır.