Şili’deki Atacama Büyük Milimetre/Milimetre-altı Dizisi (Atacama Large Millimeter/sub-millimeter Array – ALMA) radyo teleskobuyla elde edilen bilgileri inceleyen bilim insanları, bilinen en eski sarmal galaksiyi keşfetti.
Independent Türkçe’nin derlediği habere nazaran BRI 1335-0417 ismi verilen galaksinin 12,4 milyar yaşında olduğu öğrenildi.
Araştırmacılar sarmal galaksilerin cihanın temel objeleri olduğunu ve bütün galaksilerin yüzde 70’ini oluşturduğunu söyledi. Lakin yapılan çalışmalar, sarmal galaksilerin oranının süratle düştüğünü gösteriyor. Hasebiyle bu çeşit galaksilerin ne vakit oluştuğu sorusu akılları kurcalıyor.
En eski spiral galaksi unvanı, 2019’da tekrar ALMA’yle tespit edilen ve Büyük Patlama’dan 2,5 milyar yıl sonra oluşan bir galaksiye aitti. Şimdiyse BRI 1335-0417’nin, Büyük Patlama’dan 1,4 milyar yıl sonra oluştuğu ortaya kondu.
Öte yandan şu anda galaksi oluşumunun Büyük Patlama’dan 3,3 milyar yıl sonra, yani cihandaki yıldızların birçoklarının ortaya çıktığı vakitte doruğa ulaştığı kabul ediliyor. Araştırmanın başyazarı ve Japonya’daki SOKENDAI Üniversitesi’nde yüksek lisans öğrencisi olan Takafumi Tsukui şöyle konuştu:
“Bulgularımız, BRI 1335-0417’nin şişkinlik, disk ve sarmal üzere yapılara, etkin galaksi oluşumu periyodundan çok daha evvel sahip olduğunu gösteriyor. Bu şaşırtan.
Elde ettiğimiz sonuçlar, galaksilerin nasıl ve ne vakit oluştuğuyla bugün gözlemlenen olgunlaşmış galaksilere dönüştüğü hakkındaki bilgilerimizi yenileyecek.”
KÜÇÜK BİR GALAKSİYLE ETKİLEŞİM SONUCU ORTAYA ÇIKTI
Araştırma takımı, BRI 1335-0417’nin muhtemelen daha küçük bir galaksiyle etkileşim sonucunda ortaya çıktığına inanıyor. Zira BRI 1335-0417’nin dış kısmındaki gazın kütleçekimsel açıdan istikrarsız olduğu tespit edildi.
Bu, galaksinin yeni yıldızların ortaya çıkmasına elverişli olduğu manasına geliyor. Çünkü bahsi geçen galakside halihazırda yıldızlar oluşuyor. Uzmanlar bu durumun, muhtemelen daha küçük galaksilerle çarpışmalar nedeniyle gelen büyük ölçüde gazın sonucu olabileceğini düşünüyor.
Bununla birlikte bilinen eski galaksi unvanı, 2020 Aralık’ta gözlemlenen ve Büyük Patlama’dan 400 milyon yıl sonra oluştuğu kaydedilen GNz11’e ilişkin.
Cumhuriyet
