Fenerbahçe Lideri Ali Koç, Fenerbahçe Televizyonu canlı yayınında iktisat basınından gazetecilerle buluştu. Koç’un kulübün ve Türk futbolunun yaşadığı ekonomik meşakkatlere değindiği konuşmadan satır başları şu halde:
“Kulüpler nerede, finansal tablo ne durumda, kur hareketleri, Avrupa ve Türkiye ne durumda… Pandemi hepimizi etkiledi. Spor muhabirlerimiz bunları merak etmiyor. Onların da doğal hakkıdır, sonuçta spor sayfalarına yazıyorlar. Büyük resmi de biraz tartışma imkanımız olur umarım.
“KULÜPLER FAİZLERİ ÖDEYEMEYECEK DURUMDA”
Koç, Türk Lirası’nın yabancı para üniteleri karşısında bedel kaybetmesinin yol açtığı sıkıntılara değindi:
“Esas problem 3 büyük kulübümüzde. En sıkıntılısının da Fenerbahçe olduğunu söyleyebilirim.”
TL’nin son 4 yıldaki performansı, önemli manada belimizi büktü. Kulüplerin iktisadı faizleri bile ödeyemeyecek durumda. Aşağı üst 67 milyon euro faiz ödüyoruz. Olağanda ürettiğimiz iktisatla denk geliyor. Şapkadan tavşan çıkarmamız gerekiyor. Bankalar Birliği bir dayanak hazırladı. Birinci raunda girmemiştik. O mutabakatın yürümeyeceğini biliyorduk.
O periyotta bunu lisana getirdiğimizde, ‘Devletle arbede mı ediyorsunuz?’ diyen kulüp liderleri da birebir noktaya geldi. 2+10 olacaktı. Bizim anlaştığımız buydu. Bunun sonucunda ana para sıfıra inecekti. Son dakikada, bir hareketle bunun 2+7 olacağı söylendi. 2+7’de, ana paranın %45’i hala ödenmemiş olacak. 6 ay geçti, biz eylülde bunu yapabilseydik, artık %18-20’lik faizleri konuşuyoruz.”
“ŞİKAYET EDECEK DURUMDA DEĞİLİZ”
Ali Koç, Bankalar Birliği ile yapılan muahedenin kıymetine vurgu yaptı:
“Pandemi sebebiyle, sıfır dayanak alan bir bölümüz. Ne bir faiz silinmesi oldu, ne ana paradan indirim oldu, ne de faiz oranlarında esnek sağlandı. ‘Müşterimiz bir halde gemisini yüzdürebilsin’ diye yapılan odunların hiçbiri kulüplere yapılmadı. Şikayet edecek durumda da değiliz, yaptığımız muahede bize büyük bir nefes aldırdı.”
“200 MİLYON GELİR BEKLENTİMİZ VAR”
Fenerbahçe Lideri, kulübün halihazırdaki gelirlerinin ve gelecekte oluşturulabilecek gelir kaynaklarının değerinin altını çizdi:
“Gelirler artacak, masraflar azalacak. Sportif muvaffakiyet artacak. Ticari tarafı var. Dijital dünyada artış var. 100-150-200 milyon gelir beklentimiz var ileride. 5-6 milyon gelire geldik. Kripto yapacağız. Öteki mevzu elimizde gayrimenkuller var. Tahminen de devletimizin omuz vermesiyle geliştirmemiz gerekiyor. Emlak furyasını kaçırdık. Kenan Cihan Lisesi 10 sene önce bizim olsaydı çok farklı olacaktı. Çok büyük fark var. Genel ekonomik durum da bunu etkiliyor. Spor Toto, İddaa gelirleri var. Öbür gelir yaratma olayı bu. Bize para da vermeyin, borçları ödemeye gitsin diyoruz.
Toplam yasal bahis havuzu 2012’de 6.2 milyar TL. O vakit TL de çok güçlüydü. 2020’de 60 milyara geliyor. Bizim hesabımıza nazaran bugün 90 milyar bahis havuzu var, bunun 60 milyarı kanunî. 8.5 milyar dolar’a denk geliyor. Büyük bir para. Net kaynağa bakalım. Dağıtılabilir kaynak diyelim. 2.7 milyar TL’den 2020’de 19 milyara geliyor. 8 misli artıyor aşağı üst. Dolar karşılığı 1.5’dan 2.7’ye geliyor. Kanuna nazaran yüzde 40 ila 83 ortası dağıtım gerekiyor. Şu an yüzde 64. Yasal bahis piyasasının ne kadar büyüdüğünü anlattım.
Kamu geliri… 1.8 milyar TL’den 7.5 milyar TL’ye geliyor. Net kaynağın yüzde 79’u devlete gidiyor. Pasta bu kadar büyürken kulüpler için ne oluyor? Spor kulüpleri isim hakkı… 235 milyon TL, dolar karşılığı 131 milyon dolar; 320 milyon TL yani 46 milyon dolar. Bir tek kulüplerin geliri azalmış.
Biz de diyoruz ki kulüplere can suyu vermek için büyüyen bu pastadan kulübü yaratan kulüpler çırak çıkıyor. İster bizim toplam havuzdan, ister net dağıtılacaktan 4.5, 5 verin. Bankalara borç ödemesine verin.”
“UEFA, YAPIYI ANLAMAKTA ZORLUK ÇEKİYOR”
Koç, UEFA’nın Finansal Fair Play kriterleri sonucunda ilerleme kaydetmeyen tek ülkenin Türkiye olduğunu söyledi:
“UEFA’nın FFP düzenlemeleri sonrasında düzelmeyen tek ülke kadroları bizimkilermiş. AŞ, dernek yapısını anlamakta çok zorluk çekiyorlar, bugün müzakere ettiğim idare 3 ay sonra gidiyor, başları karışık. Türkiye’deki sistemi sahiplik modelinin olmamasına bağlıyorlar.”
“FEDERASYON İŞİ ZORLAŞTIRIYOR”
54 yaşındaki lider, altyapıdan oyuncu yetiştirmenin zorluklarının altını çizdi ve planlanan yabancı kriterlerini eleştirdi:
“Göreve geldiğimizde 88,4 milyon euro olan maliyeti 55,8 milyon euroya getirmişiz. TL bazında artsak da, euro olarak düşürmüşüz. Bizden beklenen 40-45 milyon eurolara bir halde inmemiz. 40-45 ile Türk kadroları Avrupa’da uğraş edebilir fakat özkaynaktan oyuncu üretirseniz. Portekiz, Belçika modeli üzere oyuncu ihraç ederseniz. Ekonomik kaideleri iyi oyuncular oynatıp çok iyi koşullara satacaksınız. Bir sürü Elif Elmas, bir sürü Muriqi yaratacaksın. Yabancı konusunu konuşuyoruz, bu sene de devam edecekti, özellikle pandemi devrinde buna muhtaçlığımız vardı, oyuncuları elden çıkarmak güç. Seni yöneten federasyonun bir anda işi zorlaştırıyor. Toplantıda devam edeceğine mutabık kalmıştık. Fenerbahçe, Göztepe’den sonra en az yabancı oynatan futbol kadrosu, her maçta 5,5 yabancı oynatmışız. Bu türlü baktığımızda yerli oynatalım lakin özkaynaktan oyuncu yetiştirmek yalnızca yabancı sayısını indirmekle olmuyor. Biz altyapıda hoca bulamıyoruz. O denli bir havuzu yok Türkiye’nin.
Yabancı kriterinin sayı olması yanlış. 30 yaş üstü yabancı alamazsınız diyelim. Biz misyona geldiğimizde Avrupa’nın 3. yaşlı grubu Fenerbahçe’ydi. Katar’dan evvel son durak, yanlış bir model, bonservis vermeyeyim lakin yüksek fiyat vereyim. 2,5-4 verdiğin oyuncuyu da elden çıkaramıyorsun. Bizim Pelkas, Szalai üzere düşük maaşla, 600-700 bin euroyla oynatıp yüksek bedelle oyuncuyu satmamız lazım. Öteki kaçışımız yok. Herkes kısa vadeli tahlillere gidiyor, uzun vadeli tahlillere gitmiyor.”
“TFF, KİME ÇALIŞTIĞINI ANLAMALI”
Ali Koç, Harika Lig’in yayıncı kuruluşu beIN Sports’a sert tenkitler yöneltti:
“Belki birinci haftanın maçlarını kulüpler oynamamalı. TFF kime çalıştığını, bizim işverenimiz olmadığını, bizim çıkarlarımız için bu markayı yönettiğini er ya da geç anlamalı.
Türkiye, 500 milyon dolarla başarılı bir Harika Lig yayın ihalesi yapıyor. Yarısı TL, yarısı dövizle ödenmek üzere. İhale yapıldıktan birinci sene sonra, 500 milyonluk ihaleden birinci kesiği yiyoruz. Bir biçimde kur sabitleniyor. 2018-19’da bir daha bir sabitlenme oluyor. Kur, 3.8’de sabitlenirken, ortalama kur 5.3. Buradan da bir 84 milyonluk kaybımız oluyor. 2019-20’de, 5.8’e fiksleniyor. TFF geliyor diyor ki, yayıncı kuruluş indirim istiyor.”
Yayıncı kuruluş ödeme yapmadı. İndirim istedi. Şu oldu, bu oldu. Mazeretler veriyor. İndirim istiyor. Yetmiyor, 2.6 milyar olan sayısı 2 milyara indirmeye çalışıyor. Bu ne demek. 500 milyonluk ihale 215 oldu demektir. Önümüzdeki dönem için anlaşamıyoruz. Bu vakte kadar bu arkadaşları tutmuşlar. Öbür ülkede olsa ihaleye fesat karıştırmaktan öteki bir şey değildir. 388, 337 inmiş. Artık 215 istiyorlar. Buna nasıl müsade ediliyor? Katar’a en sorunlu gününde dayanak olan ülkeyiz biz. Yapılan ihale sonrası kaidelere uymayarak bu formda mağdur olunmasını Katar’ın bir şirketi nasıl yapıyor? Bir yerden garanti almadan olmaz. Bu kadar indirim almak için, yarın öbür gün birisi para almış bunun için deseler kimse şaşırmaz.”
“BİZİMLE ÖNEMLİ MANADA DALGA GEÇİYORLAR”
Koç, kelamlarına şöyle devam etti:
“Kulüpler Birliği olarak çok rahatsızız. TFF de artık bıktı. Bir yerden bir teminat almadan bu iş olmaz. Biz sizin başınıza silah tutmadık. İktisat berbata gidiyor benim cürmüm mu? Hak vermemiz gereken husus şu, korsan yayın. Türkiye Cumhuriyeti, korsana dur demeli. Biz bunu yapmak zorundayız. BeIN kendi başına yapamaz. Mevzuat değişikliği ve servis sağlayıcıların yatırım yaparak bunun engellenmesi. Burada haklılar.
Bizimle önemli manada dalga geçiyorlar diyebilirim. Son döneme gidiyoruz. en geç aralık ayında ihale yapmamız lazım. İhale komitemiz var, özgünden düşük olacağını bildikleri için bizi dahil ettiler.”
“KULÜPLERİN KAYNAK YARATMASI LAZIM”
Koç, kulübün elindeki taşınmazlara dair bilgi verdi:
“1.7 milyonluk gayrimenkulümüz var. 600 milyonu salon. 1.1’i, 1.2’si kompleks. Bunları yapan başta Aziz Yıldırım olmak üzere teşekkür ediyorum. Bir toprağa 230 milyon borcumuz var. Geri kalanlarda da yaklaşık 50 milyon borcumuz var. Gayrimenkullerimiz var ancak başka 2 kulüp kadar fazla değil. Tahminen Riva modeli üzere, topraklar tahsis edilecek. Gereksinimimiz var buna. Kulüplerin kaynak yaratması lazım.”
Kendimizi başarılı buluyor muyuz? Beklentilerimizi yapamadık. Başarılı olamadık. Ekonomik olarak ise elimizden gelenin en iyisini yaptık. Orada iyi bir karne veririm. Sportif açıdan 10 üzerinden 6, başka bahislerde 7,8 veririm.”
Cumhuriyet