Demokratların adayı Joe Biden’ın 46’ıncı ABD Lideri seçilmesinin akabinde gözler Ankara-Washington bağlantılarının nasıl olacağı konusuna çevrildi.
Biden, Türkiye’yi daha evvel üç sefer ziyaret etti. Aralık 2011’deki birinci ziyaretinin akabinde ABD’nin Suriye’deki IŞİD operasyonu periyodunda ikinci defa Ankara’ya geldi. Biden, 15 Temmuz 2016’daki darbe teşebbüsünden bir ay sonra da Türkiye’de temaslarda bulundu.
Pekala ABD’de 36 yıl senatörlük ve sekiz yıl lider yardımcılığı yapmış, Demokrat Parti’nin faal isimlerinden Biden, Beyaz Saray’a çıktığında Türkiye-ABD bağlantıları nasıl şekillenecek?
“Erdoğan’ı seçimle değiştireceğiz”
Biden’ın Türkiye’de gündem olduğu mevzulardan biri, geçtiğimiz yıl aralık ayında ‘Erdoğan’ı darbeyle değil, seçimle değiştireceğiz’ ifadesi oldu. Biden bu noktada “Erdoğan’ı devirmek için muhalefeti desteklemek gerektiğini” söyledi.
Ayrıntılar için
Erdoğan, Biden’ın bu kelamlarına “Türkiye’de darbe ile yapamadıklarını, muhalefeti destekleyerek gerçekleştirmek istediklerini kameralar önünde söylemekten de çekinmiyorlar. Ya dostluğumuz var be. Oturup konuşmuşluğumuz, çay içmişliğimiz var ya. Bu türlü bir ifadeyi bizim için nasıl kullanırsın” diyerek reaksiyon göstermişti.
Ankara’yı eleştiriyor
ABD’de 2009-2017 yılları ortasında eski Lider Barack Obama’nın yardımcılığını yapan Biden, Ankara’yı açıktan eleştiriyor.
Son seçim kampanyası periyodunda Türkiye’nin ismini Rusya ve Kuzey Kore ile birlikte ‘otokrat’ idareler olarak nitelendirdi. Biden’ın bilhassa insan hakları, demokrasi, Suriye, S-400 üzere mevzularda Türkiye’ye eleştirel yaklaşımıyla biliniyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan da Barack Obama devrini eleştirerek Donald Trump ile ‘iyi ilişkileri’ olduğunu söz etti.
Trump, seçim kampanyası devrinde Erdoğan ile münasebetlerini gündeme getirerek, “Ben onunla anlaşabiliyorum. Beni dinliyor” dedi. Trump bu noktada Biden’ın “Erdoğan üzere önderlerle başa çıkabilecek zihinsel kapasiteye sahip olmadığını” dile getirmişti.
S-400 füze savunma sisteminin geleceği
Biden’ın Türkiye’nin geçtiğimiz ekim ayında Rusya’dan satın aldığı ve Sinop açıklarında denediği S-400 füze savunma sistemi konusunda “Ankara’ya yaptırım uygulama ihtimali olduğu” ifade ediliyor. Trump, Türkiye’nin S-400 füze savunma sistemi adımına karşı geçtiğimiz yıl Kongre’den geçen yaptırım kararını onaylamamıştı.
Lakin Biden’ın dış siyasetteki en değerli önceliklerinden birinin NATO’yu daha faal hala getirmek olduğu belirtiliyor. Bu noktada stratejik noktada bulunan Türkiye ile alakaları geliştirme yolunu seçeceğini söyleyen uzmanlar da bulunuyor.
Doğu Akdeniz siyaseti
Son devirde en çok tartışılan hususlardan biri Türkiye ve Yunanistan ortasında Doğu Akdeniz’de doğal gaz arama konusunda yaşanan gerginlik oldu.
Geçmişte Yunanistan ile Türkiye ortasında istikrar siyaseti izleyen ABD, son aylarda Atina ile savunma ve güvenlik alanlarında bağlantıları geliştiriyor. Biden, ayrıyeten senatörlüğü periyodunda Türkiye’nin Kıbrıs siyasetini eleştirenler ortasındaydı. Uzmanlar, Biden’ın Kıbrıs ve Doğu Akdeniz hususlarında Ankara’nın aykırısı istikamette görüşünü devam ettireceğini tabir ediyor.
Suriye, İsrail, 1915 olayları
Obama periyodunda Washington, Türkiye’nin itirazlarına karşın Suriye Demokratik Güçleri’ne (SDG) dayanak verdi. Biden’ın yeni periyotta ABD’nin SDG’ye takviyesini sürdürmesi bekleniyor.
“İsrail yanlısı” siyasetçi olarak bilinen ve Türkiye-İsrail alakalarına ehemmiyet veren Biden’ın iki tarafı uzlaştırmaya çalışacağı söz ediliyor.
1915 olaylarının ABD tarafından ‘Ermeni Soykırımı’ olarak tanınması için çalışmalar yapan Biden’ın bu siyasetinden da vazgeçmeyeceği lisana getiriliyor.
Onedio
