Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Şurası Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, aşılamaların başlaması ve bir yandan da kısıtlamaların devam etmesiyle günlük olay sayılarında istenen düşüş yaşandığı takdirde birinci gayenin okulların açılması olacağını belirtti.
Prof. Dr. Yavuz, yüksek risk altındaki sıhhat çalışanları hariç, hastalığı geçirenlerin 6 ay boyunca aşı olmasına gerek olmadığını belirtti, inaktif aşının 28 gün ortayla yapılmasının aktiflik seviyesini çok daha fazla yükselttiğini söyledi.
Geçtiğimiz perşembe günü öncelikli olarak yüksek risk kümesindeki sıhhat çalışanlarıyla başlanan Covid-19 aşılamalarında rekor kıran Türkiye’de, ortaya hafta sonunun girmiş olmasına karşın şimdiye dek 700 binin üzerinde kişi aşılandı. Birkaç hafta geç başlanmasına karşın dünyadaki aşılama sıralamasına iki gün içerisinde birinci ondan girmeyi başaran Türkiye’deki aşılamalar, sırasıyla huzurevleri sakinleri ve çalışanları ile yüksek risk kümesindeki 65 yaş üstü vatandaşlarla devam edecek.
“6 aya kadar bağışıklığının kaldığı düşünülüyor”
İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, aşıyla ilgili oluşan soru işaretlerine değinerek şunları söyledi:
“Öncelikle, hastalığı geçirenlerin şu ana kadar yapılmış çalışmalarda çoklukla 6 aya kadar bağışıklığının kaldığı düşünülüyor. Çok ender tekrar enfeksiyon olma oranı. Çok çok düşük. O nedenle ekseriyetle hastalığı geçirenlerin 6 aydan evvel aşılanmalarına gerek yok deniyor. Dünyada da genel bilgi olarak bu biçimde. Biz de birinci 6 ay esasen aşılamayacağız. Vatandaşların antikor baktırmasına da gerek yok zati herkesin antikorlarına bakılması da çok uygulanabilir bir şey değil. Fakat sıhhat çalışanlarında durum farklı. Bilhassa hafif geçirenlerde, antikor oluşmuyor ya da çok az oluşuyor. Bu durumda da T hücre karşılığı dediğimiz savunma düzeneği ile de korunabiliyoruz. Fakat sıhhat çalışanlarının virüse maruz kalma riskleri çok yüksek. O nedenle de istemeleri halinde ön safhada çalıştıkları için, hastalığı geçirmiş olsalar da aşılanacaklar.”
“Aşılamanın 28 gün ortayla olmasını önerdik”
Aşının 14 gün ortayla değil de 28 gün sonra ikinci dozunun yapılacak olmasıyla ilgili tartışmalara da cevap veren Prof. Dr. Yavuz, inaktif aşılarda aşı yapma aralığının birkaç hafta olması gerektiğini ve tüm aşılama programlarında bu halde bir uygulamanın tercih edildiğini vurgulayarak şöyle konuştu:
“Bu aşının, 0-14 yerine 28’inci gündeki ikinci doz uygulamalarda antikor düzeyinin iki kat daha yüksek olduğu bilgisine sahibiz Faz 2 çalışmalarından. Öncelikli olarak yüksek risk kümesi ve yaşlılara yapılacağı için de daha yüksek antikor oluşturması çok daha değerli. Bu bilgiye dayanarak aşılamanın 28 gün ortayla olmasını önerdik. Olağan 18-59 yaş ortası kümede da antikor düzeyi 28 günde bir yapıldığında çok daha yüksek oluyor. Antikor düzeyinin yüksekliği de büyük olasılıkla daha uzun bir bağışıklık sağlayacak. Türkiye’de olay sayıları hazır aşağı gerçek inmişken ve kısıtlamalarımız da devam ederken bir yandan bunu fırsat olarak kullanalım ve insanları 28 günde (ikinci doz) aşılayarak daha iyi bir bağışıklık oluşturalım diye bu karar alındı. Herkes bundan en iyi formda faydalansın, diye yani. Burada bilim dışı bir yaklaşım yok muhakkak. Büsbütün klasik immünoloji bilgisiyle hareket edilerek alınmış bir karar. Esasen bütün aşıların Faz 2 çalışmalarında iki doz ortasını biraz daha açtığınızda daha iyi antikor yaptığı biliniyor. Lakin pandemi nedeniyle sürat kazandırmak gerekiyor sürece. 14 günde bir yapılmasının nedeni de, kısa müddette daha düşük de olsa esirgeyici bir antikor karşılığı elde edelim diyeydi aslında. Evet 14 günde de elde ediliyor koruyuculuk fakat 28 günde sonuçlar daha iyi.”
“Rakamlar binlerin altına düşmeli”
Şimdiki bilgilerimizle toplumun lakin yüzde 70’inin aşılanmasıyla toplumsal bağışıklıktan kelam edilebileceğini ve bunun da yıl sonunu bulabileceğini belirten Prof. Dr. Yavuz, bu yıl da tedbirlere devam etmek zorunda olduğumuzun altını çizdi. Kısıtlamaların ise fakat şubat ayından sonra gevşetilmeye başlanabileceğini söyleyerek burada da önceliğin okulların açılmasına verilmesi gerektiğini belirtti ve kelamlarını şöyle noktaladı:
“6 aydan evvel bunu (toplumsal bağışıklığı) sağlamak mümkün değil. Hatta yıl sonunu bile bulabilir. Biz öncelikle okulları açmayı hedefliyoruz. Günlük olay sayıları onbinlerden biraz düşüp de test müspetlik oranlarımız yüzde 5’in altına indiğinde bunu düşünebileceğiz. Yani sayıların günlük binlerin altına indiğini görmemiz gerekiyor. Lakin o halde okul açarak özgürleşmeye gitmek gerekiyor. Şu an çocukların durumu sahiden çok makus. Eğitim tarafından çok eksik kaldılar. Çok dertli bir durum. Bana kalırsa önceliği okullara vermek gerekiyor. Bunun da şubattan sonrası için olabileceğini düşünüyorum. Bu periyot esasen herkes için kayıp bir devir oldu.”
Onedio
