Bilim insanları, dünyadaki mercan resiflerinin yüzde 90’ının iklim değişikliği ve insan faaliyetleri nedeniyle 2043 yılına kadar Dünya’dan kaybolacağı konusunda uyarıyor. Lakin, fakat yenilikçi bir yol denizlerdeki hayatın kaynağını yok olmaktan kurtarabiliceği kanıtlandı. Endonezya’da global ısınma nedeniyle ziyan gören mercan resiflerinin 40 bin metrekarelik bir kısmı tekrar restore edildi. Çalışmanın akabinde mercan örtüsü yüzde 5’ten yüzde 55’e kadar artış gösterdi. Köpekbalıkları ve başka cinsler geri döndü. Google Earth’den de görülebilen “Hope” (Umut) isimli proje, tabiatın global ısınmayla çabasında umutları yeşertti.
40 bin metrekarelik alan geri kazanıldı
NTV’den Ayşegül Engür’ün derlediği habere nazaran Endonezya’da kedi maması markası Sheba ve yeral toplularla çalışan The Nature Conservancy’den araştırmacılar, “Mercan Yıldızlar”ı (Resif Stars) ismini verdikleri bir prosedürü kullanarak iki yılda Endonezya’nın Spermonde Takımadalarındaki 40 bin metrekarelik bir resif alanını geri kazanmayı başardı.
Yenilikçi mecran yıldızları formülü
Kelam konusu sistem, mahallî kaynaklı gereçlerden yapılmış kumla kaplı çelik bir çerçevenin, mercan büyümesini teşvik etmek için deniz tabanının tabanına ekilmesini içeriyor. Yapı, genç mercanların tutulması için bir üs vazifesi görerek, yatağa yerleşmelerine ve yeni yerlerinde tekrar büyümelerine müsaade veriyor.
Dünyanın en büyük mercan kurtarma projesi
Bununla birlikte araştırmacılar, Hope ismini verdikleri proje kapsamında 2029 yılına kadar Büyük Set Resifi’ndeki mercan resiflerinin 185 bin metrekaresini hayata döndürmeyi amaçlıyor. Endonezya’daki mercan resiflerini kurtarma çalışması da bu projenin bir modülü.
Balıklar geri döndü
Bilim insanlarının bildirdiğine nazaran, yapılan çalışma sonuçlarını vermeye başladı ve mercan örtüsü Sulawesi kıyılarında yüzde beşten 55’e çıktı, balık bolluğu arttı. Tıpkı vakitte köpekbalıkları da dahil olmak üzere birçok çeşit geri döndü.
‘Mercan Yıldızları, balıklara büyümeleri için yer sağlayan güçlü ve istikrarlı bir platform’
İngiltere’deki Exeter Üniversitesi’nde deniz biyoloğu olan Dr. Tim Gordon, “Yavru mercanlar dalgalarla yıkanıp ölürken doğal mercanların bozuk bir moloz alanına yerleşmeleri imkansızdır. Mercan Yıldızları, onlara büyümeleri için yer sağlayan güçlü ve istikrarlı bir platform” dedi.
Google Earth’ten görülebiliyor
Sheba tarafında yapılan açıklamada ise “Google Earth’te görülebilen resif, H-O-P-E (umut) sözünü hecelemek için inşa edildi ve dünyaya ömrümüz boyunca nasıl olumlu bir değişiklik yapabileceğimizi gösteren bir semboldür” tabirleri kullandı.
13 yıldır proje üzerinde çalışıyorlar
Öteki taraftan, Gordon ve meslektaşları, dünyanın dört bir yanındaki bilim insanlarıyla işbirliği yaptıkları ve mahallî topluluklarla bağlar kurdukları Endonezya’da 13 yıldır proje üzerinde çalıştıklarını ve 2029 yılına kadar tüm resifin tekrar büyümesini umduklarını söyledi.
Büyük set resifi yok olmak üzere
Gordon, Mercan Yıldızları’nı Büyük Set Resifi’nde yer alan iki resifte (Moore Reef ve Green Island) kullandıklarını belirtti.
Büyük Set Resifi, birbirinden başka 2 bin 900 resif ve 900 adadan oluşuyor ve 344 bin 400 kilometre alanı ile dünyanın en büyük resif sistemi olarak kabul ediliyor. Bununla birlikte, varlıklı bir biyoçeşitliğe sahip resif sistemi, Çin Seddi’nden daha büyük olmasının yanı sıra, yaklaşık bin 625 balık tipine, 3 bin yumuşakçaya ve 30 farklı balina ve yunus çeşidine de mesken sahipliği yapıyor.
Evvelki araştırmalar ekosistemin yok olacağı istikametindeydi
Öte yandan, evvelki araştırmalar, Büyük Set Resifi’nin yüzde 99’unun iklim değişikliği nedeniyle yakında yok olabileceğini gösterdi. Avustralya Bilim Akademisi,1,5 derecelik ısınma devam ederse, dünyanın en büyük mercan resif sisteminin sonunda yok olacağını ortaya koydu. Bununla birlikte araştırmacılar, tabiat mükemmelinin küçülmesini daha evvel bekliyorlardı, lakin kelam konusu sıcaklık artışı gerçekleşirse, reifin yalnızca yüzde biri kalacak.
Mercanların yarısından fazlası ağarma nedeniyle yok oldu
Bilim insanları, global ısınmayı bilakis çevirmek için harekete geçmeninin Büyük Set Resifi’ni kurtarmak için tek seçenek olduğunu, fakat maksada ulaşmanın “neredeyse imkansız” göründüğünü söyledi. Grup ayrıyeten, Dünya’nın mevcut emisyon oranları ile 2025 yılına kadar 1,5 derece eşiğini geçeceğini belirtti.
Başka taraftan Mart 2020’de, Büyük Set Resifi’nin son vakitlerde alışılmadık derecede sıcak okyanus sıcaklıklarının akabinde ‘ potansiyel olarak yıkıcı mercan ağartma olayıyla karşı karşıya olduğu ortaya çıktı. Ekim 2020’de ise, son 25 yılda mercanların yarısından fazlasının ağartma nedeniyle yok olduğu keşfedildi.
Mercan ağarması nasıl oluşuyor?
Mercan ağarması diye tabir edilen durum, mercanların global ısınma karşısında okyanus sularının çok ısınması ile meydana geliyor. Su çok sıcak olduğunda, mercanlar dokularında yaşayan algleri (zooxanthellae) dışarı atarak resifin büsbütün beyazlamasına neden oluyor. Mercanlar ağardıktan sonra hayatta kalabiliyor, lakin bu onların gerilim altında olduğunu gösteriyor ve toparlanmaları onlarca yıl sürüyor. Suyun ısınması önlenemediğinde ise vefat gerçekleşiyor.
Onedio
