Mali Cürümleri Araştırma Heyeti (MASAK), kripto para piyasası için bir rehber hazırladı. Rehberde yükümlülüklerini yerine getirmeyen hizmet sağlayıcılarına 4 milyon liraya kadar para cezası uygulanabileceği yer alıyor.
Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, 1 Mayıs’ta Resmi Gazete’de yayımlanan Hata Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Önlemler Hakkında Yönetmelik’le MASAK yükümlüleri ortasına eklenmişti. Bu kapsamda MASAK, internet sitesinden, kripto hizmet sağlayıcılara ait rehber yayımladı.
Buna nazaran, kripto varlık hizmet sağlayıcıların tabi oldukları yükümlülükler, müşterinin tanınması, kuşkulu süreç bildirimi, bilgi ve doküman verme, devamlı bilgi verme ile koruma ve ibraz olarak belirlendi.
“Müşterinin tanınması yükümlülüğü” kapsamında müşterilere yönelik “kimlik tespiti” yapılacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcıları ile bu platformlardan hizmet alacak kullanıcılar ortasında kontrat yapılması temel olduğundan, kimliğe ait bilgilerin alınması ve bu bilgilerin doğruluğunun teyit edilmesi suretiyle kontrat yapılan kullanıcılar ve bu kullanıcıların ismine yahut hesabına hareket edenlerin kimliğinin tespit edilmesi ehemmiyet taşıyor.
Kimlik tespit yükümlülüğü
Sürecin toplam fiyatı 75 bin lira yahut üzerinde olduğunda kimlik tespiti mecburî Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, daima iş alakası tesisi dışında da kuşkulu süreç bildirimini gerektiren durumlarda meblağ gözetmeden, daha evvel elde edilen müşteri kimlik bilgilerinin yeterliliği ve doğruluğu konusunda kuşku olduğunda meblağ gözetmeden, süreç meblağı ya da birbiriyle kontaklı birden fazla sürecin toplam tutarı 75 bin lira yahut üzerinde olduğunda, kimlik tespiti yapmak zorunda olacak. Kimlik tespitinin, iş alakası tesisinden yahut süreç yapılmadan evvel tamamlanması gerekecek.
Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının müşterileri ile yüz yüze gelmediği durumlarda, kurye ve dış dayanak üniteleri (destek hizmeti kuruluşları) aracılığıyla kimlik tespit yükümlülükleri yerine getirilebilecek.
“Şüpheli süreç bildirim yükümlülüğü”, hukukî kişi yükümlünün yasal temsilcileri tarafından yerine getirilecek. Bu şahıslar kuşkulu olabilecek süreçler hakkında, yetki ve imkanları ölçüsünde araştırma yaparak edinilen bilgi ve bulguları pahalandırmak ve şüpheli olduğuna karar verdiği süreçleri MASAK’a bildirmekle sorumlu olacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcısı hükmî kişinin yasal temsilcisi tarafından “Elektronik Ortamda Kuşkulu Süreç Bildirimi Taahhüt Formu” düzenlenerek ıslak imzalı olarak MASAK’a iletilecek. Kuşkulu süreçler, kuşkunun oluştuğu tarihten itibaren en geç 10 iş günü içinde, gecikmesinde sakınca bulunan hallerde ise derhal bildirilecek.
Bilgi, doküman ve kayıtları vermekle sorumlu olacaklar
“Bilgi ve doküman verme yükümlülüğü” kapsamında bu şirketler, Başkanlık ve kontrol elemanları tarafından istenilecek her türlü bilgi, evrak ve bunlara ait kayıtları, bu kayıtlara erişimi sağlamak için gerekli tüm bilgi ve şifreleri tam ve gerçek olarak vermekle sorumlu olacak. “Devamlı bilgi verme yükümlülüğü” kapsamında da kripto varlık hizmet sağlayıcılar tarafından Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen yöntem ve asıllar dahilinde devamlı bilgi verilmesi mecburî olacak. Yükümlüler, taraf oldukları yahut aracılık ettikleri süreçlerden, Bakanlıkça belirlenecek meblağı aşanları Başkanlığa bildirecek.
“Muhafaza ve ibraz yükümlülüğü” kapsamında da yükümlülüklere ve süreçlerine ait her türlü ortamdaki doküman düzenleme tarihinden, defter ve kayıtları son kayıt tarihinden, kimlik tespitine ait evraklar ise son süreç tarihinden itibaren 8 yıl mühletle koruma edilecek ve istenmesi halinde yetkililere verilecek.
Para cezası uygulanacak
Rehberde, yükümlü şirketlere yönelik yaptırımlar konusunda da bilgi verildi. Buna nazaran, yapılan kontroller soncunda belirlenen yükümlülüklerin ihlal edildiğinin tespiti halinde, MASAK tarafından ilgili kanunda belirlenen ölçülerde ve süreç başına idari para cezası verilecek. Üst fiyattan ceza uygulanan yükümlüler nezdinde takip eden yılda birebir neviden bir yükümlülük ihlali olması durumunda bu hadler iki kat olarak uygulanacak.
Tek bir ihlal için verilecek para cezaları, müşterinin tanınması yükümlülüğü ile devamlı bilgi verme yükümlülüğünün ihlalinde 30 bin lira, şüpheli süreç bildirimi yükümlülüğünün ihlalinde 50 bin lira olarak uygulanacak. İlgili kanuna nazaran, bilgi ve doküman verme ile koruma ve ibraz yükümlülüklerinin ihlali halinde bir yıldan üç yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar isimli para cezası da verilebilecek.
Onedio
