Dünyanın dört bir yanında milyonlarca Müslümanın oruç tuttuğu Ramazan ayı başladı. Ramazan, son birkaç yıldır Kuzey Yarımküre’deki ülkelerde günlerin daha uzun, havaların da daha sıcak olduğu yaz devrine denk geliyor.
Bu, Norveç üzere birtakım ülkelerde her gün 20 saate yakın besinlerden yoksun kalmak demek. Pekala oruç tutmak sıhhati nasıl tesirler? 30 gün oruç tutan bir insanın bedeninde neler olur?
En zoru, birinci günler
İnsan vücudu, oruç tuttuğunu son öğünden 8 saat sonra kavrayabiliyor. Yani bağırsaklar son öğünde alınan tüm besin hususlarını büsbütün sindirdiği vakit. Beden bir sonraki kademede güç gereksinimini karşılayabilmek için karaciğerdeki ve kaslardaki glükoza yöneliyor.
Glükozu tükettiğinde de bir sonraki güç kaynağı, bedendeki yağlar oluyor. Yağların yakılması kilo vermemize, kolesterol düzeyimizi düşürmemize ve diyabet riskini azaltmamıza yardımcı oluyor. Öte yandan, kan şekerinin düşmesiyle bedende halsizlik ve uyuşukluk baş gösteriyor.
Açlık düzeyinin en üste çıktığı vakitlerde baş ağrısı, mide bulantısı ve makus ağız kokusu da semptomlara ekleniyor.
3. günden 7. güne: Su içmeye dikkat
Bedeniniz oruç tutmaya alışmaya başlıyor. Yağı tüketti ve kan şekerine dönüştürdü. Sahur ve iftar vakitleri ortasında su alımı azaldığı için bedende terleme hızlanırken, sıvı kaybı da artıyor.
BBC’nin haberine nazaran iftar ve sahur vakitlerinde öğünlerde karbonhidrat ve kimi yağların gerekli seviyede alınması, güç üretimi için koşul. İstikrarlı bir rejimle, protein, tuz ve su üzere muhakkak besinleri almak kıymetli.
8. günden 15. güne: Beden oruca alışıyor
Vücudunuz artık 3. evreye geçti ve beden oruca neredeyse büsbütün ahenk sağladı. İngiltere’deki Cambridge Üniversitesi Hastanesi’nin Anestezi ve Ağır Bakım Danışmanı Dr. Razeen Mahroof, bu basamağın bedende birtakım olumlu tesirleri de olduğunu söylüyor.
“Gündelik hayatta çok daha fazla kalorili besin alıyoruz ve bedenimiz hastalıkları atlatmak üzere değerli vazifeleri yerine getiremez oluyor” diyen tıp uzmanı, “Oruç sırasında bu durum yine dengeleniyor. Beden yine daha kıymetli işlevlerine odaklanıyor, enfeksiyonlarla savaşması ve hastalıklardan iyileşmesi de kolaylaşıyor.” diye devam ediyor.
16. günden 30. güne: Detoks vakti
Ramazan ayının 2. yarısında, kalın bağırsak, böbrek ve deri toksinlerinden arınmaya başlıyor. Dr. Mahroof bu devirde organların azamî kapasitesine döndüğünü söylüyor. Hafıza ve konsantrasyon tekrar güçlenirken, gücün de arttığını vurguluyor. Mahroof kelamlarına şöyle devam ediyor:
“Oruç şafak vaktinden gün batımına kadar olan devri kapsar. Böylelikle ortada güç veren besin ve sıvıları alabilme fırsatı olur. Oruç kasları korurken kişinin kilo vermesine de yardım eder.
“Ancak vücudunuz güç için protein almaya başlarsa, ileri açlık moduna geçip kaslarınızı kullanmaya başlar. Bu en sık, günlerce ve haftalarca uzatılan oruç periyotlarında görülür. “
Oruç sıhhate yararlı mı?
Dr. Mahroof’a nazaran bu sorunun cevabı “Evet” ancak bir kaideyle:
“Oruç tutmak neyi ne vakit yediğimize odaklanmamızı sağladığı için sıhhate yararlı ancak bir aylık periyodu uzatıp daima oruç tutulmasını önermiyoruz.”
“Orucu uzatmak uzun vadede yağı güce dönüştürmeyi mahzurlar ve beden güç kaynağı olarak kaslarınıza yönelir. ‘Açlık moduna’ geçtiği vakit uzun vadede kilo vermeyi zorlaştırarak sıhhati makus tesirler.”
Ramazan periyodunun dışında da oruç tutulacaksa Mahroof’un önerisi 5:2 oruç diyetini uygulamak. Yani haftanın 5 günü sağlıklı bir formda beslenmek ve öteki 2 gün oruç tutmak.
Onedio
