Prof. Dr. Demirtaş ve Prof. Dr. Mehmet Hasan Eken arasında Bitcoin tartışması

Prof. Dr. Özgür Demirtaş, toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımda Bitcoin’in düşüş sebebini, Grayscale isimli bir fon ailesinin ziyan etmemesi için olduğunu söyledi.

“ÇOK TEMEL YANLIŞLAR VAR”

Prof. Dr. Mehmet Hasan Eken, toplumsal medyada yaptığı açıklamada, Demirtaş’ın açıklamalarında finans teorisine ve piyasa dinamiklerine karşıt çok temel yanılgılar ve yanlışlar olduğunu söyledi. Bir akademisyen olarak toplumu bilgilendirmek ismine açıklama yaptığını söyleyen Eken, “Burada sükut edersek anlatılanların yanlışsız olduğunu kabul etmiş oluruz” dedi.

Eken’in açıklamaları şu halde:

• 1. Genç meslektaşım sevgili Özgür Demirtaş Bitcoin’in fiyatının neden düştüğünü piyasa dinamikleriyle anlatmaya çalışmış. Lakin açıklamalarında finans teorisine ve piyasa dinamiklerine alışılmamış çok temel kusurlar ve yanlışlar var. Aşağıdaki flood ile bunlara değineceğim.

“SUSARSAK ANLATILANLARI HAKİKAT KABUL ETMİŞ OLURUZ”

• 2. Hani derler ya “sükut ikrardan gelir” diye, artık burada sükut edersek anlatılanların hakikat olduğunu kabul etmiş oluruz. Bir akademisyen olarak toplumu bilgilendirme ismine aşağıda sevgili Demirtaş’ın flood ile aktardığı bilgilerdeki temel yanlışlıkları aktaracağım.
• 3. Evvel olumlu bir noktayı belirteyim. Genç meslektaşım flood biçiminde attığı tweetlerinde Kriptolara PARA demeyi bırakmış ve VARLIK demeye başlamış. Kendisini bu noktaya geldiği için kutlarım.
• 4. Yanılgı 1: Genç meslektaşım “Trust aslında Fon demektir” diyor. Doğrusu Trust = Fon.

ŞİRKET BOSA KURALLARINA BAĞLI DEĞİL

• 5. Yanılgı 2: Genç meslektaşım diyor ki Grayscale Bitcoin içeren closed-end (kapalı uçlu) bir fon kurmuş ve borsada süreç görüyor. Kapalı uçlu olduğu gerçek. Lakin borsada süreç görmüyor. OTC yani Tezgah-üstü piyasada süreç görüyor ve borsa kurallarına tabi değil.
• 6. Grayscale bir değil tam 14 tane fon kurmuş ve tamamı kripto varlıkları içeriyor. Listesine http://grayscale.com web sayfasından ulaşabilirsiniz.
• 7. Yanılgı 3: Genç meslektaşım Grayscale’in web sayfasındaki halka açık bilgileri ve fonun fiyatlamasına ait hesaplamaları kullanarak fonun defter bedeli (NAV) ve piyasa bedeli ortasında oluşan farkın arbitraja neden olduğunu fakat kimsenin bunu istismar etmediğini söylemiş.

GRAYSCALE NEDEN TEZGAH ÜSTÜNDE SÜREÇ GÖRÜYOR?

• 8. Genç meslektaşım “arbitraj sistemi yoktu” diyerek bu görüşünü rasyonalize ediyor. Resmi bir arbitraj sistemi hiç bir eser için yok. Lakin arbitraj imkanı var ise piyasa kurtları anında süreç yaparak karlarını ceplerine indirirler. Bu da piyasa aktifliğini artırır.
• 9. Yanılgı 4: Genç meslektaşım diyor ki “Tabii Fonun pay fiyatının, o fonun elinde tuttuğu varlığın fiyatı ile orantılı olması gerekir. Lakin illa tıpkı olmasına gerek yoktur”. Bu yanlışsız değil. Yatırım maksatlarına erişen fonların NAV ve Piyasa fiyatları eşit olur ve arbitraj olmaz.
• 10. Grayscale yatırım maksatlarına erişmemiş bir fon olduğu için NAV ve piyasa fiyatı farklıdır. Yani şeffaf değil ve riskli olduğundan borsaya kote olamamış. Bu nedenle de OTC’de yani tezgah üstünde süreç görüyor.

6 AY PAYLARINA SAHİP OLAMADIKLARI GERÇEK DEĞİL

• 11. Yanılgı 5: Genç meslektaşım diyor ki arbitraj imkanını görenler Bitcoinlerini fona verip pay aldılar. Fakat 6 aylık kilit nedeniyle paylara sahip olamadılar. Doğrusu satın aldıklarında anında sahip oldular. Lakin 6 ay boyunca ikincil piyasada satma hakları kısıtlıydı.
• 12. Kusur 6: Yani genç meslektaşım diyor ki arbitraj için Bitcoinlerini fona verip karşılığında fon payı alanlar 6 ay satamama kuralını bilmiyorlardı. Bu mümkün değil. Fonun web sayfasında açık açık yazıyor. Yeniden de bunu yapanlar olabilir mi? Takdir sizindir.
• 13. Yanılgı 7: Genç meslektaşım daha da ileri giderek bu temel yanılgıyı büyük yatırımcıların (piyasa kurtlarının) yaptığını ima ediyor. Lakin büyük yatırımcıların kimler olduğunu yazmamış. Bence bu yanlışı yapanlar varsa büyük değil, olsa olsa manipülasyona uğramış küçük yatırımcılardı.

“BİTCOİN’İN FİYATININ TEMEL TAHLİL İLE HESAPLAMAK MÜMKÜN DEĞİLDİR”

• 14. Kusur 8: Genç meslektaşım diyor ki “Elbette Bitcoin fiyatı üzerinde bir çok başka TEMEL faktör var”. Sanal, riskli ve spekülatif bir eser olan Bitcoin’in temel pahası sıfırdır. Münasebetiyle fiyatını temel tahlil ile hesaplamak kelam konusu değildir.
• 15. Yanılgı 9: Daha pek çok yanılgı var lakin burada kesiyorum. Ez cümle yüksek riskli, sanal ve temel kıymeti sıfıra eşit olan Bitcoin vb. eserleri ya da fiyat hareketlerini bilgi kirliliği ile rasyonalize etmeye çalışmak genç meslektaşımın yaptığı en büyük kusurdur.

EKEN, DEMİRTAŞ’I NEDEN ELEŞTİRDİ?

• 16. Bu tenkitleri neden yazdım? Her akademisyenin yaşadığı topluma karşı sorumluluğu vardır. Alanıyla ilgili gördüğü yanlışları ve yanılgıları (genel kabul görmüş olsa bile) toplumla paylaşmak her akademisyenin asli vazifesidir. Finans alanıyla ilgili kamuoyuna hürmetle sunulur.

DEMİRTAŞ’TAN EKEN’E CEVAP

Eken’in açıklamalarına toplumsal medyadan yanıt veren Demirtaş, Eken’in bahis hakkında zerre bilgisi olmadığını ve kendisi üzerinden ünlü olmaya çalıştığını söyledi.

Demirtaş’ın, Eken hakkında yaptığı açıklamalar şu halde:

• 1) YAŞLI meslektaşım benim hakkımda “Alaycı bir lisan ile” her twitine GENÇ halinde başlayarak benim YANLIŞ bilgi verdiğimi yazan uzun bir Flood yazmış.
• 2) Olağanda çok dikkate almamak lazım lakin alanım hakkında ve şahsım hakkında yanlış bilgi verdiği için sanırım bana KARŞILIK hakkı doğuyor… Türkiye halk tarafından bilinen beşerler üzerinde ünlü olma uğraşı çok yaygın. Ülkeye birinci geldiğim vakitlerde bunu anlamamıştım.

“BAŞARILI İNSANLARA KARŞI HASET DUYUYORUZ”

• 3) Ayrıyeten ünlü fıkra bile var: Cehennemde her milletin kazanı farklıymış. Her kazanda o ülkeden cehenneme gidenler kaynıyormuş. Büyük kazanların üstünden fokurdayarak yanmamak için beşerler kaçmaya çalışıyorlarmış. Ancak Türkiye’nin kazanının üstünde çırpınan beşerler yokmuş.
• 4) Cehenneme yeni giden insan sormuş: Her milletin kazanından yanmamak için kaçmaya çalışan beşerler var. Türklerden kimse cehenneme gitmemiş mi ki kazanın üstünde kimse yok diye? Zebani yanıtlamış. Olmaz olur mu onlardan da Cehenneme giden var lakin kazandan çıkmaya çalışanı da
• 5) ayağından tutup tabana çekiyorlar diye… Millet olarak göz önünde ve aşikâr bir alanda başarılı insanlara karşı HASET duyuyoruz. Kıskançlık damarlarımıza girmiş. Halbuki el ele versek hepimiz başarılı oluruz. Örneğin ben en yakın arkadaşımın başarılı olmasından inanılmaz memnun

DEMİRTAŞ: EKEN’İN MEVZU ÜZERİNE ZERRE BİLGİSİ YOK

• 6) olurum. Ne hoş benim arkadaşım başarmış, benim yanı başımdaki insan başarmış derim. Kıskançlık her beşerde vardır ancak bunun aşikâr bir seviye üstünde olması sahiden çok makûs. Artık gelelim Husus hakkında ZERRE bilgisi olmadığı belirli olan bir de PROF olan ve
• 7) Her bir twitine GENÇ meslektaşın kusurları diyerek dalga geçercesine başlayan bireye cevaplarıma: Dediğim üzere kendisine baktım A düzeyinde Akademik yayınını bulamadım. Edirne’nin batısında akademik iş bulması SIKINTI… Fakat tekrar de elbette ben yanılgılı
• 8) olabilirim (Yüzlerce mevzuda Binlerce kusurum da olmuştur) okuyayım dedim. Okudum baştan aşağıya bir bilgisizlik hamaseti olduğunu gördüm. Karşılık hakkımı kullanmak ve benim dışımdaki sevgili GENÇ meslektaşlarımı da bu hışımdan korumak için yazmaya karar verdim
• 9) Bir ortalar bir Spor Bakanı vardı sanırım. Bir kelama bakarım …bir de söyleyene … falan üzere bir lafı her 2 saatte bir söylüyordu. Mehmet beyefendi de twitine o denli başlamış:Genç Özgür o denli kusurlar yaptı ki benim Türkiye’ye borcumdur düzeltmek minvalinden 🙂

TRUST KAVRAMI TARTIŞMA YARATTI

• 10) Ben Trust Fon demektir demişim lakin aslında TRUST=FON muş :-)) Eee ne fark etti YAŞLI meslektaşım? İngilizce çeviri Twit serisi mi yazıyorum TEKNİK bir bahis hakkındaki yorumlarımı mı?
• 11) YAŞLI meslektaşım: Orada söylenen şey Borsa platformlarında rastgele bir pay senedi üzere alınıp satılabilmesi. Yani Common Stock yahut Preffered Stock yahut ETF yahut OTC ayrımı yapmıyor twitim… Ancak elbette GBTC OTC’de

“YAŞLI MESLEKTAŞIM MEVZUYU YANLIŞ YERDEN TUTMUŞ”

• 12) süreç görüyor fakat rastgele bir Pay senedi üzere Brokerlarda Alınıp Satılabiliyor… YAŞLI meslektaşım neresinden yakalayayım diye bakmış bahisle alakasız yerden tutmuş…
• 13) YAŞLI meslektaşım Grayscale’ın öteki fonları var demiş. İyi de YOK diyen yok ki :-)) Hakikaten YAŞLI meslektaşım süratlice bir şeyler yazmak için benim 15. twitimde bu bilgiyi görsel olarak verdiğimi de atlamış 🙂

“FONLAR İÇİN ARBİTAJ SİSTEMİ VARDIR”

• 14) EN CAN ALICI YERİ:YAŞLI melektaşımın bahis hakkında SIFIR bilgisi olduğu da bu twitinden ortaya çıkıyor.Diyor ki hiçbir fon için ARBİTRAJ düzeneği YOK. Olmaz olur mu var ! ETF denen yapıların en büyük olayı “Authorized Participant” denen yapılardır.+
• 15) Biz bunlara AP deriz… AP’lerin ana fonksiyonu ETF denen fonların elinde tuttuğu varlıkların pahası ile ETF fiyatı fark yarattığında bu farkı kapatmak için iki istikametli süreç yapmaktır. ETF’lerin açılımı da Exchange Traded Fund’dır….. AP’lerin ayrıntısını Nereden mi biliyorum?

“KONU HAKKINDA AKADEMİK ÇALIŞMLARIM VAR”

• 16) Mevzu hakkında ULUSLARASI (ulusal değil) AKADEMİK çalışmalarım var da oradan 🙂 YAŞLI meslektaşım şu web sitesine gidip çalışmalarıma bakabilir. İçlerinde bir tane de ETF üzerine çalışma var (Doktora öğrencim Sevgili Mustafa

• 17) ve Prof Dr Yiğit Atılgan ve Doruk Günaydın ile)… Pekala benim YAŞLI meslektaşım ETF’lerdeki Autorized Participant olayının GBTC Closed End Fonunda olmadığını, daha doğrusu ETF’lerde Arbitraj emici AP’ler olduğunu bilmiyor mu? Bilmediği çok açık:

“BİLMEMESİ OLAĞAN LAKİN BİLMEDİĞİNİ BİLMEMESİ FACİA”

• 18) Pekala Bilmemesi olağan mi? Bence OLAĞAN zira çok AYRINTI bir husus (yani bilmemesi konusunda eleştirilmemesi lazım). Lakin bilmediğini bilmemesi FECİ. Pekala Bilmediği bir mevzuda neden AHKAM kesiyor. İki nedeni var. Birincisi burası Türkiye kimse anlamaz. İkincisi kazanın tabanı 🙂
• 19) Sonra neden Closed end Fundlarda NAV farkı olur diyor orada da yanlış bilgiler veriyor. Mevzuya hakimiyet SIFIR. Nereden mi biliyorum. Dünyada bu mevzuyu akademik olarak inceleyen birinci kişi JEFF PONTİFF benim Tez komite Hocam da oradan biliyorum 🙂

DEMİRTAŞ, EKEN’İN ÇALIŞMALARINI İNCELEDİ

• 20) Bu türlü beşerler tarafından yetiştirilince sizde biliyorsunuz alışılmış… Pekala YAŞLI meslektaşıma bir bakayım dedim Doktorasını aldığı Marmara’da yahut Kırklareli Üniversitesinde tahminen bir hocası yahut ortak müellifi BU AYRINTI HUSUSTA üst seviye yayın yapmıştır diye. Sonuç? YOK…
• 21) YAŞLI meslektaşım bu sefer farklı bir teknik deniyor. Söylemediğim bir şeyi hayalinde söylemişim üzere yapıp ona çatıyor (Teknik ilginç! zira twitlerimden orada olmadığı şak diye çıkar halbuki) Benim Graysacale’a Bitcoin veren yatırımcıların
• 22) payları 6 ay sonra alacaklarını bilmediklerini söylediğimi söylüyor. O denli bir şey demedim elbette 🙂 6 Ay sonra fiyatın ne olacağını bilmiyorlar dedim.Yahu adam 100 Milyon dolarlık pay alınca eline ne vakit geçeceğini bilmez mi YAŞLI meslektaşım 🙂
• 23) Açıkcası bakmayın benim gülücük işaretleriyle YAŞLI sözünü kullanarak bunları yazdığıma. ÇOK çok üzüldüm 🙁 Mevzu hakkında derinlemesine bilgisi olmadığı muhakkak olan kişi Küçümseyici tutumla 12 defa GENÇ Meslektaşa yanlış şeyler yazıyor ve bitiriyor:

“A DÜZEYİNDE YAYIYIN YOK”

• 24) Yaşı da bana yakındır bu arada! Mehmet beyefendi sizlerden ricam:Şahısları gaye almayın. Akademik yayın kaliteniz hayli berbat. Yayın sayınız Türkiye için İYİ lakin yayın kaliteniz Berbat. A düzeyinde yayınınız yok. Yazdıklarımı şahsi değil sizin hakkımda yazdıklarınıza”SİYASİ MESLEĞİNİZİ GÖRÜNCE NEDEN BENİMLE UĞRAŞTIĞINIZI ANLADIM”
• 25) yanıt hakkı olarak alın ve bir daha bu türlü yapmayın. Yaparsanız daha teknik yazmak zorunda kalırım. Herkesden bunları okumak zorunda kaldıkları için Özür dilerim. Mehmet beyefendi keşke yapmasaydınız keşke 🙁 Lakin Siyasi mesleğinizi görünce niçin benimle uğraştığınızı da anladım.

Cumhuriyet