Prof. Dr. Orhan Şen Uyardı: Türkiye 2030 Yılında Su Fakiri Olacak

stanbul’da hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi ve yağışsız geçen ayların akabinde barajlardaki doluluk oranları son 10 yılın en düşük düzeyine kadar indi. İstanbul Su ve Kanalizasyon Yönetimi (İSKİ) bilgilerine nazaran bu oran yüzde 20,93.

Barajlardaki suların çekilmesi ve global ısınma nedeniyle, iklim değişikliğinin tesirlerinin arttığını söyleyen Meteoroloji Uzmanı Prof. Dr. Orhan Şen, Türkiye’nin kişi başına düşen yıllık su ölçüsünün bin 700 metreküp olduğunu artık ise bin metreküpün altına düşmeye başladığını ve 2030 yılında 700 metreküpe kadar düşeceğinin ihtarında bulundu.

”YAZA GİRERKEN BARAJLARIN DOLULUK ORANI EN AZ YÜZDE 60-70 OLMALI”

2030 yılında Türkiye’nin su yoksulu bir ülke olacağını belirten Şen, barajların doluluk oranlarının yaza girerken en az yüzde 60-70 düzeyinde doluluğa ulaşması gerektiğini kelamlarına ekledi.

“İKİ MEVSİMLİ İKLİME GERÇEK GİDİYORUZ”

İklim değişikliğinin ve buna bağlı olarak global ısınmanın tehdit olmaya devam ettiğini belirten Şen şöyle konuştu:

“Küresel ısınmanın nedeni sera gazlarıdır. Global ısınmanın tesirleri vardır. İklime tesiri vardır. İklim değişikliğini meydana getiriyor. Bizim bulunduğumuz bölgede daha çok görülmeye başlandı iklim değişikliğinin tesirleri. Doğal afetlerdeki artış da kendini göstermeye başladı. 1 derecelik artış doğal afetleri yüzde 30 oranında arttırıyor. Dünyada ortalama sıcaklık artışı şuan 1 dereceyi de geçti. Sıcaklık artışı 4-5 dereceye varırsa ki bu çok kıymetli bir artıştır. O vakit Türkiye tropik iklimin içine girmiş olacak. Bu türlü bir durumda bile şu an yarı kurak iklime gerçek gidiyoruz. Artık 4 mevsimden de çıktık. Geçiş mevsimi olan sonbahar ve ilkbahar da iyice daraldı ve 1’er aya indi. Bunun nedeni Akdeniz ikliminden çıkıp yarı kurak iklime yanlışsız gitmemizden ötürü. İki mevsimli iklime gerçek gidiyoruz. Yazları sıcak ve kurak olacak, kışları ılık ve yağışlı olacak.

”ÜÇÜNCÜ KURAKLIK BİZİ BEKLİYOR”

1900 yılında dünyanın nüfusu 1 milyardı, şu an 8 milyara çıktı. Talep ve arzdan ötürü su yetmemeye başladı. Türkiye’nin kişi başına düşen yıllık su ölçüsü bin 700 metreküptü. Artık 1000 metreküpün altına düşmeye başladı. Biz o vakit su zengini değildik fakat suyumuz kendimize yetiyordu. Artık su yoksulu ülke haline gelmeye başladık. 2030 yılında 700 metreküpe kadar da düşecek o vakit ise su yoksul olacağız. Fakat son vakitlerde iklim değişikliğinden ötürü Türkiye’deki yağışlarda azalma görüyoruz. Dünyada bir yerde az yağıyorsa bir yerde çok yağıyordur. Kuraklığı biz üçe ayırıyoruz. Birincisi meteorolojik kuraklık ve yağışlardaki azlıktan kaynaklanır. Geçen sene ocak ayından itibaren tesirlerini göstermeye başladı. Ondan sonra hidrolojik kuraklığa gerçek gidilir. Bu nedir suyun ırmaklarda ve göller de azalmasıdır. Bu kuraklık çeşidini de görmeye başladık nasıl gördük. İstanbul’daki barajların doluluk oranlarının yüzde 20’ye düşmesi üzere. Bundan sonra üçüncü bir kuraklık bizi bekliyor. Daha sinsi bir kuraklık o da ziraî kuraklık. Ziraî kuraklık rekoltenin aşağıya düşmesine neden olacaktır. Biz bunun tesirlerini bahar ayında, hasat mevsiminde göreceğiz. Toplumsal ekonomik sorunlar ziraî kuraklığa bağlı.

”RİSK ÇOK YÜKSEK”

Pak suyun yüzde 70’ini tarımda kullanıyoruz biz. Hatta yüzde 70’inde üzerinde. Münasebetiyle kuraklık da bu suyun azalması demek, değerli sorun çıkartması demek. Biz tarımda şunu düşünmemiz lazım artık. Su gerektirmeyen tarım eserlerine yanlışsız gitmeliyiz. Ocak şubat ve mart ayında ne kadar yağış yağacak. Modeller çok fazla yağış yağacağını göstermiyor. Ortalamanın altında bir yağı olacağını gösteriyor. Bu durumda mevcut durumu yönetim etme üzere bir konumda kalacağız. Bizim yazın başlangıcına yüzde 60-70 üzere doluluk oranıyla girmemiz lazım ki rahat edebilelim. Kış yağışlarındaki azalma yazın tesirlerini gösterir. O yılın yazında kulaklık çekeceğiz demektir. O yüzden şu anda riskin çok yüksek olduğu durumdayız. Bunun temelinde daha yaz ortasında önlemler alınması lazımdı.”