Prof. Dr. Özgür Demirtaş, Bitcoin’in düşüş sebebini açıkladı

Kripto paralarda nisan ayı ortasında başlayan sert düşüş birçok yatırımcıyı büyük ziyan ettirdi. Bitcoin’de doruğa nazaran kayıp yüzde 50’lere ulaşırken, Demirtaş Twitter hesabından Bitcoin’in neden düştüğüne dair çarpıcı bir açıklama geldi.

Bitcoin’in ucuz olmaması halinde “Grayscale” isimli bir fon ailesinin büyük ziyan edeceğini söyleyen Demirtaş, düşüşün bu fon ailesinin ziyan etmemesi için organize edildiğini söyledi.

Demirtaşın toplumsal medya hesabından yaptığı açıklama şu formda:

Sevgili Arkadaşlar:

Sizi teknik bir mevzuda bilgilendirmek, kendi bildiklerimi size de aktarmak istiyorum. Bu bahis olağanda çok fazla dillendirilen bir husus değil. Yani diğer bir yerde (bu seviyede) rastlamanız epeyce sıkıntı. Her zamanki üzere kolaylaştırarak anlatacağım. Bana bir çok kişi Finansal yatırım eserlerinin fiyatının niçin o anda olduğu yerde olduğunu sorar.

Bunlardan biri de bir Kripto Varlık olan Bitcoin. Elbette her Varlığın kendi dinamikleri var. Bitcoin’nin de o denli.

• Bildiğiniz üzere Bitcoin fiyatında önemli bir düşüş başgösterdi. Bunun ile ilgili genelde TEKNİK tahlil içeren bir çok yorum esasen mevcut. Fakat bu düşüşün temel nedenleri çok daha kıymetli. Olağan bu temel nedenler tek değil. Lakin bir adedini bile anlamak için hayli teknik bilgileri bilmek gerekiyor.
• Artık size anlatacağımı anlatmak için size TRUST’ın ne demek olduğunu öğretmem gerekiyor birinci evvel. Arkadaşlar Her hangi bir varlığın Borsada süreç görmesinin yollarından biri o varlığı elinde tutan bir TRUST’ın paylarının borsada süreç görmesidir
• Trustlar aslında birer fondur. Bu fonlar ellerinde muhakkak bir ölçüde o varlıktan barındırırlar… Beşerler da borsa da o fonun pay senetlerini alır satar, bunu yaparken aslında o fonun elinde tuttuğu varlığı alıp satıyorlardır.
• Natürel Fonun pay fiyatının, o fonun elinde tuttuğu varlığın fiyatı ile orantılı olması gerekir. Ancak illa tıpkı olmasına gerek yoktur..Diyelim ki bir varlığın adedinin fiyatı 100 Dolar olsun ve bir tane Trust payı başına o varlıktan 0.6 tane tutuyor olsun.
• O vakit aslında bir payın pahası 100×0.6 = 60 Dolar olmalıdır. Biz buna NET ASSET VALUE (NAV) deriz. Lakin işte pay illa 60 dolar olmaz.
• Bazen 60’ın üstünde bazen altında olabilir. Bunun bir kaç sebebi vardır. Örneğin o varlığı kendin alıp satmak çok sıkıntı ise yatırımcılar daha kolayından fonun borsadan hissesin alırlar bu da pay fiyatının NAV’den yüksek olmasına yol açar. Bazen de pay fiyatı NAV’den düşük olabilir. Şayet fon bizim ETF dediğimiz tipte bir fon ise o vakit piyasada bu farkı kapatmaya yarayan arbitrajcılar olur.
• Yani fon şayet ETF tipindeki bir fon ise ARBİTRAJCILAR Fonun fiyatı fonun tuttuğu varlıktan fazla ise Fonun payını satar, Varlığı alır. Ortadaki farkı kapatır. Fonun fiyatı fonun tuttuğu varlıktan düşük ise de tam aykırısını yapar. Tamam yani ETF lerde Fonun pay fiyatı ile NAV ortasında pek bir fark olmaz.
• Fakat şayet fon ETF değil de bizim CLOSED END FUND dediğimiz tipte bir fon ise işte o vakit orada ARBİTRAJCILAR yani Fonun pay fiyatı ile pay başına düşen varlık fiyatı (yani NAV) ortasındaki farkı yok edenler yoktur. O yüzden de fark olur
• Artık hazır mısınız bu ön bilgiden sonra Bitcoin fiyatındaki hareketi yorumlacağım anlar başlıyor.
• Arkadaşlar Bitcoini elinde tutan bir TRUST bir CLOSED END FON var. Bu fon çok ancak çok büyük. Fon ailesinin ismi GRAYSCALE.
• Artık gelin birinci evvel Grayscale’ın ana sayfasına gidelim. Gördüğünüz üzere bu fon ailesi Bitcoin ve öteki birtakım Kripto varlıkları kendiniz almak yerine borsadan GRAYSCALE paylarını alarak kolaylıkla sahip olmanızı sağladığını söylüyor.

• Yani Cüzdan, Kripto Borsası, Güvenlik riski olmadan. Doğal yatırımcılar bu vaadler için geçtiğimiz yıllarda bu fona önemli talep gösterdi. Pekala ne oldu? EVET gerçek kestirim ettiniz talep çok olduğu için fonun pay senetleri, pay başına düşen bitcoinin bedelinden (yani NAV) çok daha fazla oldu.
• Biz buna müspet prim diyoruz. Alışılmış üstte anlattığım üzere pay fiyatı ile pay başına düşen bitcoin varlığı ortasındaki bu farkı giderecek Arbitraj düzeneği da olmadığı için bu fark uzunca müddet orada kaldı.
• Pekala artık yavaş yavaş kıymetli kısma geliyoruz.

• Gördüğünüz üzere bu fonda şu anda 22 Milyar dolar üzerinde yatırım var.

• Artık Biraz aşağıya yanlışsız inerseniz, Bu fon hakkında ayrıntılı bilgiye ulaşacaksınız: Gördüğünüz üzere şu anda bir tane bu fonun payı (ki Borsadaki kodu GBTC dir) 0.000940385 tane Bitcoin tutuyor. Yani siz bir tane GBTC payı satın alırsanız karşılığında 0.000940385 tane

• Bitcoin tutmuş oluyorsunuz. Mantıklı olan nedir? Mantıklı olan bir tane GBTC payının o anki Bitcoin fiyatı çarpı 0.000940385 olmasıdır… Burada Bitcoin çarpı 0.000940385 bizim NAV dediğimiz şeydir.. Lakin dedim ya Pay fiyatı bu çarpımdan fazla da olabilir, az da olabilir.
• İşte artık dananın kuyruğu kopuyor: GBTC fonunun birinci vakitlerinde Bitcoin yatırımı yapmak çok sıkıntı olduğu için beşerler bir GBTC payına o pay başına düşen bitcoinden çok daha fazla para vermeye hazırlardı. Yani GBTC pay fiyatı NAV’den fazlaydı. Ne kadar mı fazlaydı?
• Buyrun göstereyim! 2018 li yıllarda bu prim %60’a kadar çıkmıştı.. Yani beşerler bir GBTC payına hisse başına düşen Bitcoin bedelinden %60 daha fazla ödemeye hazırlardı. Pekala bu Fon elindeki Bitcoinleri nasıl elde etti. İşte olay orada!
• Bu müspet primi gören yatırımcılar, ellerindeki Bitcoini Fona verdiler. Fon da karşılığına denk gelen kadar GBTC payını bu yatırımcılara verdi lakin bir koşul ile 6 AYK KİLİT kuralı…Yani Bir yatırımcı 1 tane Bitcoini bu fona verdiyse ona karşılık gelen kadar GBTC payına 6 ay sonra sahip oluyordu.
• Pekala yatırımcılar neden ellerindeki Bitcoini bu fona veriyorlardı. Sebebi kolay idi: Gidip Borç para ile Bitcoin alıyorlardı, bunu Grayscale Firmasına veriyorlardı. Karşılığında aldıkları GBTC payına 6 ay sonra kavuşacaklardı ve 20. unsurda gösterdiğim grafik devam ederse, GBTC payını olumlu prim ile yeni yatırımcılara satacaklardı..Yani millet o olumlu primi toplamak için borç para ile Bitcoin alıp Grayscale Fonuna verdi o Bitcoinleri, ay sonunda GBTC payı alıp değerliden satıp Borçlarını ödeyip primi de cebe atacaklardı.
• Bu 2 yıl kadar devam etti fakat bilin bakalım son 6 ayda ne oldu? Bu sefer GBTC pay fiyatı kendisine karşılık gelen Bitcoinin altına indi yani artık prim negatif idi… Artık gelin bir hesap yapalım:
• Bugün günlerden ne 8 Temmuz 2021. Bundan 6 ay öncesi 8 Şubat… O sıradaki Bitcoin fiyatı ne kadar? Yaklaşık 38 Bin dolar
• O sırada Prim de müspet.. Bir yatırımcı diyelim ki gitti 1000 Tane BTC Ödünç aldı (Kredi olarak). Bu o günün fiyatı ile 38 milyon dolar idi (38.000 çarpı 1000). Sonra onu da gitti Grayscale’a verdi. Karşılığında 1000 BTC karşılığı GBTC payı aldı.
• Bunu neden yaptı pekala? Zira ŞUBAT ayında GBTC pay fiyatı o paya karşılık gelen Bitcoin’den daha fazlaydı.. Bu yatırımcı 6 ay sonra (yani bugün 8 Temmuz) da da o denli olacağını düşündü…
• Neydi bir GBTC payının başına düşen Bitcoin ölçüsü siteden gördük 0.000940385… O vakit 1000 Bitcoin veren bir yatırımcı kaç tane GBTC payını 6 ay sonra almaya hak kazandı? 1000/0.000940385=1 Milyon 63 Bin 399… Alışılmış buradaki 0.000940385 çarpanı 8 Şubatta farklı idi
• Zira fonun yıllık %2 lik idare fiyatından ötürü bu sayı her gün düşer. Ancak o ayrıntı girmiyorum. Neyse yatırımcı 8 Şubat Günü Grayscale’a verdiği 1000 BTC karşılığı yaklaşık 1 Milyon 63 bin GBTC payını 6 ay sonra yani bugün 8 Temmuzda alacağını biliyordu
• Memnundu zira GBTC payları %20-60 değerliden satılıyordu.8 Temmuz günü %20-60 değerliden bu 1 Milyon 63 Bin GBTC payını satıp ortadaki farkı cebe indirip, geri kalanı ile piyasadan 1000 BTC alıp kredi olarak çektiği BTC leri geri ödeyecekti
• Lakin konuttaki hesap çarşıya uymadı. Bilin bakalım ne oldu? GBTC payları NAV üzerinde değil altında alınıp satılmaya başlandı. Yani prim Negatif oldu. Şu grafiğin sağına bakın şimdi!
• İşte o büyük yatırımcılar yanmıştı artık. 6 ay evvel 1000 Bitcoini 38 Milyon dolar karşılığı ödünç aldılar, Grascale’a verdiler.Karşılığında bugünlerde 1 Milyon 63 bin küsur GBTC payı aldılar piyasada o payları ucuzdan sattılar lakin o para 1000 BİTCONİ piyasadan alıp da+
• Borçlarını ödemeye yetmedi. İşte Grayscale’daki yatırımcı ölçüsü o kadar devasa ki bu adamların ziyan etmemesinin tek yolu Bitcoin diyatının düşmesi idi. Zira GBTC paylarını ucuza satınca ellerinde az para kalacağı için o parayla 1000 Bitcoin alabilecek kadar
• Düşmeliydi fiyat ve düştü de! Pekala bunun zamansal delili var mı? O da var. Bakın size ne getirdim! Gün gün Grayscale pay senetlerinin kildinin bittiği Bitcoin ölçüleri:
• Gördüğünüz üzere en son Temmuz sonlarında bitiyor bu Büyük yatırımcı işi.
• Daha yakından bakalım: Örneğin 13 Temmuz tarihinde 16 Bin tane Bitcoini Grayscale’a (bundan 6 ay önce) veren yatırımcıların GBTC paylarının kilidi açılacak. Bunla piyasaya girecek. Bu adamlar bu payları negatif primden satıp karşılığında ucuzdan Bitcoin almak isteyecekler
• Bitcoin ucuz olmaz ise çılgınca ziyan yazacaklar. İşte bu (ki bunların birçok devasa büyük yatırımcılar) yatırımcıların Futures piyasası aracılığı ile Short açmaları kaçınılmaz. Pekala neden Ağustos’dan sonra pek pay yok üstteki grafikte?
• Zira GBTC ve NAV ortasındaki prim Negatif olunca artık bu adamların Bitcoin Ödünç alıp Grayscale’a verme üzere isteği kalmadı. O yüzden de en az Temmuz ortası sonuna kadar ben bu büyük yatırımcıların ziyan etmemesi için Bitcoin baskılanmasının devam edeceğini düşünürüm.
• Bu ortada o büyük yatırımcıların ismini bilmiyoruz ancak ben hareketlerinden birini kestirim ediyorum. Kendisi Twitter topluluğunda pek ünlü fakat öteki balinalar tarafından pek sevilmez
• Elbette Bitcoin fiyatı üzerinde bir çok öbür temel faktör var fakat ben bu faktörü size açıklamak istedim umarım beğenmişsinizdir bilgileri. Herkese selamlar ve sevgiler.

Cumhuriyet