Süratle dijitalleşen ülke, kendi lisanının zenginliğini bilgi tabanlarına yansıtmayı başaramamış.
Çin’de en sık kullanılan soyadları ortasında Wang, Li, Zhang, Liu ya da Chen yer alıyor. İstatistiklere nazaran nüfusun yüzde 30’luk kesimini oluşturan 433 milyon kişi bu 5 soyadından birine sahip.
1,37 milyarlık nüfusuyla dünyanın en kalabalık ülkesi Çin’de hayli hudutlu bir soyadı çeşitliliği var.
Kamu Güvenliği Bakanlığı’na nazaran 6 bin civarı farklı soyad mevcut. Bunlardan 100 tanesiyse toplumun yaklaşık yüzde 86’sı tarafından kullanılıyor.
ABD’yle karşılaştırıldığında fark daha çarpıcı hale geliyor. Çin’in toplam nüfusunun çeyreğinden azına sahip olan ABD’de 2010’da yapılan nüfus sayımına nazaran ülkede 6,3 milyon farklı soyadı bulunuyor.
Bu sıradışı durumun en değerli etkenlerinden biri teknoloji
Bu durumun sebeplerinden biri, ABD üzere çok sayıda farklı kökenlerden azınlığın soyadı çeşitliliğini artırdığı ülkelere kıyasla Çin’de ırksal farklılığın daha az olması.
Independent’ın haberine nazaran bir diğer öge da Çinceyle ilgili. Çince bir karaktere rasgele bir ek getirerek yeni soyadı yaratmak mümkün değil. Öte yandan İngilizcede bazen bir harf bile ekleyerek yeni soyadı oluşturulabiliyor.
Lakin bu sıradışı durumun en değerli etkenlerinden biri teknoloji. Çin’deki dijital ihtilal gündelik hayatı da değerli ölçüde değiştirdi. Birçok dijital bilgi tabanı ve bilgisayar sistemi sonlu sayıda standardize edilmiş Çince karakterleri algılayabiliyor.
Bu durumdan mustarip olmak istemeyenler de soyadlarındaki daha eski ya da sıradışı karakterleri, lisanın zenginliğini ya da kültürel mirası yok etmek değerine da olsa, nüfus dairelerine giderek değiştiriyor.
“Bugüne kadar 20 binden fazla soyadı kullanıldı”
Çin’deki soyadları dağılımını inceleyen Pekin Olağan Üniversitesi’nden öğretim vazifelisi Chen Jiawei, Çin’de aslında bugüne kadar 20 binden fazla soyadı kullanıldığını söyledi. Kimi araştırmacılarsa bu sayının 23 bine kadar çıkabileceğini belirtiyor.
Kamu Güvenliği Bakanlığı’nın 2019’daki yıllık soyadı araştırmasında, “Soyadları yıllar boyunca gelişip değişerek günümüzde kullanılan 6 binden fazla soyadını oluşturdu” denildi.
Çin süratle gelişen teknolojisiyle dijital kimlik kartlarına geçmiş olsa bile, kullanılan bilgisayarların yazılımında Çincenin zenginliğini yansıtacak tüm karakterler bulunmuyor.
Şinhua’ya nazaran 2017’de bilgi tabanına sırf 32 bin civarı karakter eklenmiş, 10 binlerce karakter sistem dışında kalmıştı. Rezervasyonlardan bilet süreçlerine kadar her şeyin çevrimiçi sistemler üzerinden yapıldığı ülkede tıpkı yıl 60 milyon vatandaşın bu problemle karşılaştığı belirtilmişti.
Onedio
