Biz terör, şiddet, bayan cinayetleri, kan, gözyaşı, ayrımcılık, ötekileştirme ve hukuksuzluklarla boğuşurken, dünyada apayrı idare ve hayat biçimleri de varlığını sürdürüyor.
Bunlardan biri de İspanya’nın Endülüs Bölgesi’nde Sevilla kentine bağlı Marinaleda beldesi. 3000’den az nüfusa sahip bu küçük yerleşim ünitesini farklı kılan ise idare formu.
30 yılı aşkın müddettir sosyalist ülkülere nazaran yönetilen belde, bizatihi belediye lideri tarafından “barış için bir ütopya” olarak isimlendiriliyor…
1. Marinaleda, İspanya’nın güneybatısında yer alan Endülüs Özerk Bölgesi’nin, Sevilla vilayetine bağlı bulunan küçük bir belde. 25 km2’lik alana kurulan bu beldede, 2014 yılındaki nüfus sayımına nazaran yalnızca 2,748 kişi yaşıyor.
www.alux.com
2. Marinaleda’nın tarihi 5000 yıl önceye, geç Neolitik ve Kalkolitik periyotlara kadar uzanıyor.
andragheorghe.files.wordpress.com
Artık belediye kapsamında olan topraklarda, insan yerleşiminin birinci belirtileri yaklaşık 5000 yıl önceye gidiyor.
Bölgede taş aletler ve tohumlar ve yerleşim yerlerinin izleri bulunmuş.
3. Fakat bu beldeyi başkalarından farklı, nitekim farklı kılan bir özelliği var: İdare şekli!
4. Marinaleda, 30 yılı aşkın müddettir Birleşik Sol Parti’li sosyalist belediye lideri Juan Manuel Sánchez Gordillo tarafından yönetiliyor.
5. Marinaleda’nın bugünkü noktaya taşınan hikayesi faşist diktatör Franco’nun 1975 yılında devrilmesine kadar uzanıyor.
Franco rejiminin 1975 yılında devrilmesinden sonra kurulan Tarım Personelleri Birliği sosyalist belediyenin birinci nüvesini oluşturur.
Demokrasiye geçişin akabinde yapılan birinci mahallî seçimlerde, 11 sandalyeli belediye meclisinin 9’unu Personellerin Birliği Kolektifi kazanır.
6. Akabinde açlık grevleri, aksiyonlar, işgaller vs. yoluyla, yıllarca sürdürülen uğraşlar sayesinde El Humoso isimli 1200 hektarlık çiftlik 1991 yılında kamulaştırılır.
Çaba “toprak, onu işleyenindir”, sloganı ile yürütülür.
7. Kamulaştırılan ve personel kooperatifine devredilen tarla ve çiftlikleri emekçiler yönetiyor.
2,650 emekçinin çalıştığı kooperatif, ziraî üretiminin her türlü operasyonundan sorumlu.
8. Akdeniz iklimine uyacak biçimde zeytin ve turunçgiller ile birlikte, buğday, bakla, brokoli, biber üzere eserler de yetiştiriliyor.
9. “Amacımız kâr değil, iş yaratmak.”
Köydeki tarlalarda çalışan herkes günde 6 saat karşılığında 47 Euro (yaklaşık 158 TL) kazanıyor.
Elde edilen gelirlerin kalanıyla beldenin gereksinimleri karşılanıyor. Spor tesisleri, yeşil alanlar ve “Kendin İnşâ Et” isimli ucuz konut projesinin imalinde kullanılıyor.
10. 1970’lerin sonlarında beldedeki işsizlik oranı %60 dolayındadır ve Marinaleda önemli seviyede bir yoksulluk vardır. Bugün ise tek bir işsiz dahi yok!
2008 yılında İspanya’yı da çok büyük ölçüde etkileyen global ekonomik kriz beldeyi hiç mi hiç etkilemez.
Günümüzde ise Marinaleda işsiz kimse yok ve krizden sonra birçokları tarafından örnek bir model olarak gösterildi.
11. “Kendin İnşâ Et” programı ile aylık yalnızca 15.52 Euro’ya (Yaklaşık 52 TL) mesken sahibi olmak mümkün. Tek kural konutunuzun inşaatında çalışmanız!
Belde sakinleri, konutlar için kira öder gibi aylık 15.52 Euro (yaklaşık 52 TL) fiyat ödeyerek mesken sahibi oluyorlar.
Meskenin üretimi için gerekli her türlü gereç ve araç – gereç ise emekçi kooperatifinin kasasından karşılanıyor.
Tek kaide mesken sahibi olacak kişinin meskenin inşaatında çalışması. Beldedeki birçok mesken bu yolla inşâ edilmiş.
Konutlar fiyatına nazaran ise oldukça konforlu: 92 m2, 2 katlı, 3 odalı konutların ayrıyeten 100 m2 bahçesi ve garajı var.
12. Marinaleda eğitim, Endülüs Bölgesi’nin müfredatına nazaran işleniyor lakin ders dışı aktivitelerde “vatandaşlık eğitimi”, “bahçecilik” üzere beldenin toplumcu ülküsüne uygun eğitimler veriliyor.
13. Ve en ilginci: Marinaleda’da polis yok!
Belediye bir polis teşkilatına sahip değil. Buna rağmen rastgele bir hata ve ayrımcılık da bulunmuyor…
Bu durumu “baskı”yı değil, “sivil hakları ve bilinci” önemsemeleri ile açıklıyorlar. Ayrıyeten bir polis teşkilatı kurmayarak senede 350.000 Euro (yaklaşık 1.2 milyon TL) tasarruf ediyorlar…
14. Karizmatik sosyalist lider Gordillo, başardığı işlerden ötürü Robin Hood ve Don Kişot üzere lakaplar ile anılıyor.
Siyasal görüşünün oluşmasında Marx, Lenin, Che ve Gandhi üzere isimlerin tesirinin olduğunu belirten başkan Juan Manuel Sánchez Gordillo, başardığı işlerden ötürü Robin Hood ve Don Kişot üzere lakaplar ile anılıyor.
15. Marinaleda’da eğlenip hayatın tadını çıkaran belde sakinleri…
16. Özgür, huzurlu, eşitlikçi ve adil bir hayat biçimi…
17. Marinaleda, birçok insan tarafından bir “ütopya” olarak görülüyor. Fakat gerçekleştirilebiliyorsa bir ütopya olmasa gerek değil mi?
Lider Gordillo şu bildirisi veriyor:
Bizim kıymetlerimizi tekrar düşünmeye ihtiyacımız var. Tüketim toplumu, para, bencillik ve bireycilik üzerine yine düşünmeye gereksinimimiz var. Marinaleda yalnızca küçük bir örnek. Biz bu tecrübesi dünya çapında genişletmek istiyoruz.
Bonus: Marinaleda’ki hayatı anlatan İngilizce alt yazılı bir görüntü.
Kaynaklar
The Guardian
Wikipedia
Onedio
