Tokyo’da neredeyse her gün rekorlar kırılıyor fakat yalnızca atletizmde değil. Bu hafta kentte koronavirüs salgınının başlamasından bu yanaki en yüksek sayıda olay kayıtlara geçti. Günlük 5 binden fazla hadise görüldü. Artış, Olimpiyat balonunun içinde de hissedilir bir fark yarattı. Gerginlik en küçük etkileşimde bile görülebiliyor.
“Lütfen yiyeceklerin yanında alçak sesle konuşun.”
Bir otel vazifelisi, kahvaltı büfesinden odamda yemek üzere alacaklarımı seçerken yaklaştı. Covid kısıtlamaları nedeniyle Tokyo’daki gazeteciler Japonya’da 14 gün geçirip günlük PCR testleri yapmamışlarsa restoranda yemek yiyemiyorlar.
Maske takmama karşın vazifeli açık büfenin yanında konuşmamdan korkulu.
Bu, Japon halkının bir pandeminin tam ortasında Olimpiyat oyunlarına konut sahipliği yapmak ile inanç içinde olay sayısını azaltma isteği ortasında kalmalarının yalnızca bir örneği.
Olimpiyat oyunlarına evsahipliği yapan Tokyo, pandeminin başlamasından bu yana dördüncü acil durumunu yaşıyor, lakin bu tam kapanma manasına gelmiyor. Örneğin restoranlar akşam 8’den evvel alkol servisi yapmıyor, lakin bu zarurî değil.
Çok sayıda Tokyolu, genelde istekli olan kısıtlamalardan yorulsa da birtakım uzmanlar dünyanın en büyük spor olayına konut sahipliği yapma kararının halka baş karıştırıcı bir ileti verdiğini söylüyor. Maninichi Şimbun gazetesi de bu görüşte. Gazete Olimpiyatlar’ın bulaşı tedbire konusunda bir “rahatlığa” yol açtığını söylüyor.
Ülke genelindeki hadise sayısı Perşembe günü 15 bine çıktı. Bu ülkede yeni bir rekor. Bu yükselişe rağmen yetkililer Olimpiyat oyunlarının bu artışla rastgele bir ilgisi olmadığını belirtiyor.
Geçen hafta hükümet, acil durumu Tokyo’nun etrafı ve güneydeki Osaka kentine gerçek genişletti. Tokyo’daki acil durumsa Ağustos sonuna dek uzatıldı.
İktisat Bakanı Yasutoşi Nişimura bir uzmanlar heyetine, “Yeni enfeksiyonlar görülmemiş bir süratte artıyor” dedi ve ülkenin 47 farklı bölgesinin sekizinde daha acil durum uygulanmasını önerdi.
Hükümetin Covid-19 gayret takımına başkanlık eden Dr. Şigeru Omi, “Pandeminin başladığı 1,5 yıl öncesinden bu yana en berbat durumdayız. Vatandaşlara durumun aciliyeti konusunda daha güçlü bir ileti yollamalıyız” dedi.
“Vaka sayılarının artışında birçok faktör rol oynuyor olabilir. Örneğin vatandaşların koronavirüsten yorulması, Delta varyantı ve Olimpiyatlar.”
“En büyük kriz toplumun durumun aciliyetini paylaşmıyor olması. Bu atmosfer devam ederse pandemi muhakkak daha berbata gidecek”
‘Haberleri duyunca, kaygılanıyoruz’
Ülkenin büyüyen madalya sayısına karşın artan hadise sayısı, Japonya’da birden fazla kişinin Olimpiyatlar’ın tadını gerçek manasıyla çıkarmasını zorlaştırdı.
Yaşimoto Yuko insanların Olimpiyat Köyüne gelip, fotoğraf çekebileceği birkaç yerden biri olan Ulusal Stadyum’un dışındaki parkta “Çok zor” diyor:
“Kutlama yapmak istiyoruz, hoş ülkemizi göstermek istiyoruz fakat haberleri duyduğumuzda biraz kaygılanıyoruz.”
Çalışanın, sportmenlerin ve gazetecilerin hepsinin kaldığı köyde, Olimpiyat balonundaki hadise sayıları genel olarak denetim altında tutuldu.
Herkes, organizatörlerin virüsün yayılmasını önlemek için oluşturduğu sıkı kurallara uymak zorunda.
Gazeteciler, kurallara uymamaları halinde akreditasyonlarının geri alınacağını kabul eden bir deklarasyon imzalamak zorunda, sportmenler da yeme, içme, ahenge, idman ve karşılaşma dışında maske takmalı.
Olimpiyatlar için Japonya’ya giren herkes, kişinin uydu pozisyonunu, temas ettikleri insanları izleyen telefon uygulamaları olan bir telefon taşımak ve günlük sıhhat bildirimi yapmak durumunda.
Covid testi müspet çıkanlarla yakın temas edenler karantinaya girmeli. Tıpkı testi olumlu çıkan ABD’li sırıkla atlamacı Sam Kendrick ile temas eden Avustralyalı atletler üzere.
1 Temmuz’dan bu yana Olimpiyatlara akredite olan en az 320 kişinin testi olumlu çıktı, fakat uzmanlar “balon” sisteminin işe yaradığını ve Olimpiyat için gelenlerden Tokyo halkına rastgele bir bulaş olmadığını söylüyor.
Lakin Japon medyasında, Covid olaylarındaki artıştan Olimpiyatlar’ı suçlayan ve Olimpiyat balonunda kurallara uyulmadığını söyleyen bir hava var.
Mainichi Şimbun gazetesi, “Oyunlar başladığından bu yana, atletlerin ve başkalarının davranışlarındaki rahatlık gözle görülür hale geldi” diye yazdı.
Gazete ayrıyeten karşılaşmalarda ve öbür yerlerde atletlerin birbirlerine sarıldıkları, insanların tezahürat yapmak için maskelerini büsbütün çıkardıklarının görüldüğü kaydedildi.
Olimpiyat Komitesi Sözcüsü Mark Adams, Tokyo’daki olay artışına oyunların yol açmadığında ısrarlı.
Adams, “Şu anda burada muhtemelen dünyanın en çok test edilen topluluğuyuz. Birebir vakitte sportmenlerin kaldığı Olimpiyat köyünde, en sıkı kısıtlamalar kelam konusu.” dedi.
“Tam manasıyla paralel bir dünyada yaşıyorlar ve sorun yaşanırsa biz ilgileniyoruz. Bildiğim kadarıyla atletlerden ya da Olimpiyat hareketinden yerli nüfusa geçmiş tek bir olay bile yok.”
‘Başka bir ülke daha iyi bir iş çıkartamazdı ‘
Sportmenler, balondaki kurallara o kadar alıştı ki, bir kişi bile şikayet etmedi. En azından kayıtlara geçen bir şikayet olmadı.
Bu görüşe diğer katılanlar da var.
Arjantin’in bronz madalya alan rugby grubundan Santiago Alvarez, “Japonya’ya çok minnetarız. Bir öbür ülkenin daha iyi bir iş çıkartabileceğini düşünmüyorum” diyor.
‘Evde kalın ve televizyon izleyin’
Olay sayılarını minimumda tutmak için tüm tedbirlerin alındığı yadsınamaz: Karantina, PCR testleri, bariyerler, her yerde dezenfektanlar. Boş stadyumlarda bile herkese daima maske takmaları ve toplumsal arayı muhafazaları hatırlatılıyor.
Olimpiyat Komitesi yalnızca bir şartta kuralların gevşetilmesini kabul etti. Madaya kazanan sportmenler podyumdayken ve birinci atletin ulusal marşı okunurken 30 saniyelik bir fotoğraf verme fırsatı. Yalnızca zaferlerini kutlarken maskelerini çıkartabiliyorlar.
Günler geçerken oteldeki gazeteciler olağan bir imaj haline geldi. Odalarımızı yalnızca 15 dakikalığına yiyecek satın almak ya da Olimpiyat karşılaşma alanlarına evvelce ayarlanmış seyahate gidip gitmediğimizi denetim eden kapıdaki güvenlik vazifelileri daha yakın davranmaya başladı.
Fakat kimsenin kuralları ihlal etmesine müsaade verilmiyor. Nazik fakat sıkı bir halde bize bunun nüfusun yalnızca yüzde 26’sının iki doz aşı olduğu Japonya için sıkıntı bir durum olduğunu hatırlatıyorlar.
Tokyo Tıp Vafkı Lider Yardımcısı Toru Kakuta, işlerin daha da kötüleşebileceğini, hastane yataklarına olan talebin kestirim edilenden fazla olabileceğini söylüyor.
Kakuta, “Oksijen gereksinimi duyacak kadar ağır geçiren hastaların sayısı arttı” diye de ekliyor.
Japonya Başbakanı Yoşhihide Suga halka konutta kalma ve Olimpiyatlar’ı televizyondan seyretme daveti yaptı.
Ben de balonun içinde yorulmadan ve kaygılanarak çalışmaya devam eden işçinin hepimizin konutta kalmasını tercih edip etmediğini merak ediyorum.
Katkıda bulunan: Eddy Duan
Cumhuriyet