Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Levent Kurnaz’a nazaran Türkiye’de nüfus artışı bu süratle devam ederse önümüzdeki yıllarda çok önemli bir ‘kuraklık’ problemiyle karşılaşacağız: “Böyle giderse nüfus 100 milyonu geçecek, kişi başına düşen su miktarı 1000 metreküpün altına inecek ve Türkiye 2050’de su yoksulu olacak”
Türkiye, artan nüfus, mevsim normallerinin altında seyreden yağış ölçüsü, su kullanımındaki kusurlar üzere nedenlerle en kurak periyotlarından birini yaşarken, baraj ve göllerdeki su düzeyi de hızla düşüyor.
Uzmanlar, ziraî kuraklık ve su kıtlığı ihtarında bulunuyor.
Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Siyasetleri Merkezi Müdürü Prof. Dr. Levent Kurnaz, yaşanan kuraklığı Independent Türkçe’den Lale Elmacıoğlu’na kıymetlendirdi.
“Nüfus bu süratle artarsa başımıza çok büyük bir sorun gelebilir”
Günümüzde kuraklık sorunu ile karşı karşıya kalınmasının ana nedeninin iklim krizi değil, nüfus artışı olduğunu savunan Kurnaz, 1920’lerde 13 milyon civarında seyreden ülke nüfusunun günümüzde 80 milyonu aştığına dikkati çekti.
“Yaklaşık 100 sene evvel 8 bin metreküp olan kişi başına düşen su ölçüsü, günümüzde 6’da biri oranına inerek kişi başı bin 300 metreküpe düşmüş durumda. Şayet nüfus artışı bu süratle devam edecek olursa, önümüzdeki 5-10 sene içinde başımıza çok büyük bir sorun gelebilir” diyen Kurnaz, iklim değişikliği göz önünde bulundurulmadığında bile yalnızca mevcut nüfus artış suratına bakarak tehlikenin büyüklüğünün görüldüğünü tabir etti.
“Böyle giderse Türkiye 2050’de su yoksulu olacak”
Prof. Dr. Kurnaz, şu yorumda bulundu:
Bu türlü giderse nüfus 100 milyonu geçecek, kişi başına düşen su miktarı 1000 metreküpün altına inecek ve Türkiye 2050’de su yoksulu olacak.
İçinde bulunduğumuz yüzyılın ortasında yüzde 15, sonunda ise yüzde 25’e varan oranda su azalmasının gerçekleşeceğini savunan Kurnaz, “Gelecekte, mevcut nüfusun üstüne 15-20 milyon daha binerse, yağışların azalmasını da ele alırsak, 2030-2050 yıllarında kişi başına düşen su ölçüsü, 1000 metreküpün altına düşecek! Resmi bilgilere nazaran su yoksulu olacağız! Nüfus azken su yetiyordu, artık hem nüfus arttı hem de su azaldı” kelamlarıyla, önlem alınmazsa iklim değişikliğiyle birlikte uzun vadede kuraklığın artacağını ifade etti.
“Türkiye’nin Su Heyeti kâfi tesirle çalışamıyor”
Türkiye’nin Su Heyeti’nin çalışmalarını da sorduğumuz Kurnaz, suyun sahibi olarak Devlet Su İşleri (DSİ), mahallî idareler, Güç Bakanlığı ve Tarım Bakanlığı üzere farklı kurumları işaret ederek, konseyin yönetimsel durumuna dikkati çekti.
“Su Heyeti’nin başında cumhurbaşkanı olmalı”
2015 yılında Kuraklık Aksiyon Planı’nı hazırlansa da harekete geçilmediğini belirten Kurnaz, “Su Şurası, bakanlıkların müsteşarlıklarından oluşuyor, dolayısıyla Türkiye’nin mevcut yapısında bir bakanlığın müsteşarı öbür müsteşara ne yapması gerektiğini söyleyemez” tabirleriyle zirvede cumhurbaşkanının bulunduğu, temsiliyetin de bakanlar seviyesinde oluşturulduğu bir konsey düzeneğinin geliştirilmesi gerektiğini savundu:
Türkiye’nin Su Heyeti var lakin kâfi tesirle çalışamıyor zira masanın etrafındakiler karar verici değil. Karşılıklı olarak birbirlerine iş buyurma yetkileri yok. Birebir akarsu üzerinde tarım sulama barajı ve hidroelektrik santral yapılacak, mevzuyla iki farklı bakanlığın (Tarım ve Güç Bakanlıkları) ilgilenmesi gerek lakin suyun kime ilişkin olduğu ya da önceliğin kimin olduğu konusunda mutabakata gereksinim var. Suyun havzalar ortası transferi kelam konusu. Tarım suyu, diğer yerdeki termik santrali soğutmak için kullanılıyor. Hasebiyle önceliğinin yüksek bir konsey tarafından belirlenip uygulanması lazım. Birinin sorumlu olması gerek bu işten. Bu kişi de Cumhurbaşkanı olmalı.
Vakit kaybedilmemesi gerektiğine vurgu yapan Kurnaz, “Sorunları çözebiliriz, ölümcül noktada değiliz lakin siyasi iradenin tesir etmesi koşul, üstten karar düzeneği gerekli” ikazını yaptı.
Onedio
