Zenginin Derdi Bile Bir Başka: İstanbul’da Boğaz’a Nazır Bir Yalıda Oturmanın Zorlukları Nelerdir?

İstanbul Boğazı’nın temel sahiplerinin martılar olduğunu bu tarafa yolu düşen herkes bilir. Boğaz’da ağır olarak görülen martılar, sesleri ile yalıda yaşayanlara pek de rahat vermiyor. Şayet sabah 4-5 üzere martı sesine uyanmak sorun değilse, İstanbul’da şık bir yalı sahibi olabilirsiniz.

Deniz kenarındaki yalılar, kışın ne yapılırsa yapılsın tam manasıyla ısınamaz. Bunun şuurunda olan birçok yalı sahibi, yalılarını kışın terk eder ve yazın geri gelirler. Lakin elbette yalıyı mukadderatına terk etmek hakikat bir hareket değil! Yalıda kimse oturmasa bile aralıklı olarak ısıtma yapılmalıdır. Yoksa yazın geri dönüldüğünde karşınızda haşata dönmüş bir yalı görebilirsiniz. Bu yüzden tüm kış yalıyı ısıtacak vazifeliler ve ısınma ekstra masraf demek oluyor.

İstanbul Boğaz çeşitlerini herkes bilir. Bangır bangır müzik ile kıyıdaki yalılara hayran hayran bakan beşerler, yalı sahipleri tarafından pek de güzel karşılanmıyor olabilir. Sonuçta insanların özel mülkleri sayısı en az 100 olan bireyler tarafından günde kaç kez izleniyor. Seyahatlerin yanı sıra mezuniyet partileri vs. üzere kıymetli günlerin sabaha kadar teknede kutlanması, yalı sahiplerine rahat bir uyku yüzü göstermiyor olabilir.

Bir yalı sahibini sahiden en derinden yaralayan şey deniz tuzudur… Rüzgarın hafifçe zıt dönmesi ile tüm bahçe, sandalye, masa, panjur, otomobil her yer deniz tuzuna bulanabilir. Bu yüzden yalı sahipleri çoğunlukla otomobil, bahçe grubu üzere şeylerin üzerini branda ile örterek deniz tuzuna karşı tedbir alıyor. Alışılmış elinde hortumla daima dışarıyı yıkayan vazifeliler bu işin olmazsa olmazı…

Yalılarda yer alan panjur, çit, kafes üzere materyaller, mutlaka her yıl boyanmak zorunda kalıyor. Aksi halde inanılmaz bir pas ile karşı karşıya kalabilirsiniz. Denizin tesiriyle boya kalkar, içten içe çürüme başlar. Bunun yanı sıra ahşap eserlerin her biri yaz ayı sonunda verniklenmelidir.

Evet, okunduğunda garip gelebilir fakat yalıya gemi girmesi ülkemizde yaşanmış bir vaka. Düşünsene, yalı sahibisin fakat daima diken üstünde duruyorsun. Ya bir Rus yük gemisi beş çayına gelmeye karar verirse?

Deniz kenarında bir halı sahibiyseniz ve yalınıza ilişkin bir iskeleniz varsa işin içine biraz daha masraf giriyor. Belediye, denizi işgal etme hatasından her sene ya da iki yılda bir olmak üzere 300 ila 500 bin lira fiyatında ceza yazmaktadır.

Unutulmamalı ki İstanbul Boğazı’na nazır olan yalılar, birer tarihi eser niteliği taşımaktadır. Bu yüzden yıllardır orası konutunuz olsa bile en ufak bir çivi çakarken bile Anıtlar Heyetinden müsaade almanız gerekiyor. Birebir vakitte yapılacakları bir tadilat olarak değil onarım olarak görmeniz gerekiyor. Hiçbir eser fabrikasyon olmamalı ve her şey kullanılan materyale uygun olarak el personelliği ile yapılmalıdır.

İstanbul Boğazı’nda yer alan yalıların yaşı en az 70-80’i bulmaktadır. Deniz tarafında olan bölgenin kazıklar ile ayakta durduğunu bildiğimiz için bu kazıkları bu kadar yıldan sonra eskimesi çok olağan bir durum. Kazıkların artık eskimesi ile yalı denize gerçek eğilebilir. Neyse ki bu yalılar betondan yapılmaz, bu yüzden rastgele bir çatlak oluşma konusunda telaş etmenize gerek yok. Ancak kazıkların yenilenmesi ve yalının eski halini alması için yalı sahipleri tekrardan kesenin ağzını açıyor.