Tarım ve Orman Bakanlığı’nın talebi üzerine 20 yıl ortadan sonra zeytinyağının dökme olarak ihraç edilmesine yasak getirildi.
Dünya’dan Ali Ekber Yıldırım’ın haberine göre; alınan karar doğrultusunda 31 Ekim 2021 tarihine kadar zeytinyağı dökme olarak ihraç edilemeyecek. Yalnızca kutulu, ambalajlı ihraç edilmesine müsaade veriliyor.
Bundan 20 yıl evvel o zamanki ismiyle Dış Ticaret Müsteşarlığı 25 Aralık 2001 tarihinde aldığı kararla dökme zeytinyağı ihracatını 31 Ekim 2002 tarihine kadar yasaklamış ve büyük tartışmalara neden olmuştu. Ortadan geçen 20 yılın sonunda yeniden zeytinyağının dökme olarak ihracatı yasaklandı.
Münasebet: pandemi meçhullüğü ve artan yağ fiyatları
Tarım ve Orman Bakanlığı Besin ve Denetim Genel Müdürü Harun Seçkin, dünyada yağ ticaretinde çok önemli bir artış olduğunu, bilhassa ayçiçeği yağının fiyatının bile zeytinyağı fiyatına yaklaştığını belirterek bu türlü bir kararın alınmasında koronavirüs pandemisinin yarattığı belirsizlik ortamının kıymetli bir tesiri olduğunu söyledi.
Seçkin; Rusya, Ukrayna ve bir çok ülkenin üreticisi oldukları ayçiçeğinde ham yağda ve öteki kimi eserlerde ihracatı zorlaştıran önlemler aldıklarını belirterek şu değerlendirmeyi yaptı:
“Şu anda herkes meçhullükten şikayetçi. Önümüzü göremiyoruz. Yarın ne olacağını bilemiyoruz. Bilhassa yağ konusunda birtakım ülkeler gereksinimlerinin da üzerinde eser alıyor. Biz de bu çerçevede dökme olarak zeytinyağımızın ihracatına bir kısıtlamanın uygun olacağını düşündük. Ambalajlı ve kutulu olarak ihracatta bir düşünce yok. Yeniden 5 kilo, 20 kiloluk kutularda ambalajlarda ihracat yapılıyor. Ancak dökme olarak elimizdeki yağı bu belirsizlik ortamında dışarıya vermemiz yanlışsız değil. Bir çok ülke ürettiği, güçlü olduğu eserlerde ihracata ek vergiler uyguluyor. Çünkü gereksiniminin üzerinde alım yapan, stok yapanlar da var.”
‘Tüketicinin lehine olacak’
Bu uygulama ile katma pahası daha yüksek markalı ve ambalajlı eserlere de taban hazırladıklarını anlatan Seçkin şu tabirleri kullandı:
“Alınan karar büsbütün dünyanın durumundan, meçhullükten kaynaklanıyor. Bilhassa pandemi kuralları tedbir almaya zorluyor. Ayrıyeten tüketicinin lehine bir karardır. Hem fiyat tarafıyla hem de eserin bulunabilirliği açısından tüketiciyi koruyan bir uygulama.”
İhracatçılar reaksiyonlu: Enflasyonu artmasın diye üretici cezalandırılıyor
Zeytinyağının dökme olarak ihraç edilmesine getirilen yasak ihracatçıların sert yansısına neden oldu.
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği İdare Heyeti 22 Mart Pazartesi günü basın toplantısı ile karara reaksiyon göstermesi ve yasağın kalkmasını talep etmesi bekleniyor. Dönem ortasında ihracatın yasaklanmasının hem üreticiye hem de ülke ihracatına önemli ziyan vereceğini belirten ihracatçılar, yıllarca büyük eforlarla kazandıkları müşterileri, pazarları kaybedeceklerini argüman ediyor.
Bu yıl üretimin düşük olmasına bağlı olarak fiyatların bir ölçü arttığına dikkat çeken ihracatçılar, Ankara’dan aldıkları bilgilere nazaran “zeytinyağı fiyatları besin enflasyonunu artıracağı” gerekçesiyle yasak kararının alındığını, zeytinyağının besin enflasyonundaki tesirinin yüzde 0.4 düzeylerinde olduğunu belirtiyor. İhracatçıların argümanı bu kararın zincir marketlerin baskısı ile alındığı tarafında. İç piyasada daha ucuza zeytinyağı satılması için zincir marketlerin bir müddetten beri lobi yaptıkları, ihraç edilemeyen yağların marketlere yöneleceği vurgulanıyor.
Onedio
