Cumhurbaşkanı Erdoğan Danıştay'ın 1934 tarihli müzeye dönüştürülmesine ait kararı iptalinin akabinde Ayasofya'nın yönetiminin Diyanet'e devredilerek ibadete açılması kararını imzaladı. Memleketler arası camiadan birinci reaksiyonlar ise Yunanistan Kültür Bakanlığı ve Rus Ortodoks Kilisesi'nden geldi.
Ayasofya'nın ibadete açılmasına ait Cumhurbaşkanı kararı TBMM Umum Kurulu'nda okundu. Vekiller kararı ayakta alkışladı.
@DrRidvanTuran
Çok sayıda vatandaş da Ayasofya önünde toplandı.
Ellerinde bayraklar taşıyan vatandaşlar sevinç gösterisinde bulundu, dua edip tekbir getirdi.
İbadete açma kararının detayları
Dünyadan reaksiyonlar: 'Uygar dünyaya karşı bir provokasyon'
Karara birinci tepkiyi veren Yunanistan Kültür Bakanlığı “Ayasofya kararı bütün uygar dünyaya karşı bir provokasyon” açıklamasında bulundu.
Yunanistan Kültür Bakanı Lina Mendoni, “Erdoğan’ın bu milliyetçi davranışı, devletini 600 yıl geçmişe götürdü” tabirlerini kullandı.
Bakan Lendoni, “Bu karar komşumuzda bağımsız bir yargı olmadığını gösteriyor” dedi ve ekledi:
“Daha birkaç yıl evvel tıpkı duruşma birebir husustaki davayı reddetmişken verilen bu karar, Cumhurbaşkanlığı’nın gücünün bir göstergesi.
“Kimse Türkiye’nin iç işlerine karışmıyor. Ama Türkiye topraklarından Ayasofya, tüm insanlığa mal olmuş bir anıttır.
“Ayasofya’nın üniversal kıymeti, Türk yargısının çökmesi nedeniyle azalmayacaktır.
“Cumhurbaşkanı Erdoğan Türkiye’yi kültürel olarak izole etmeye karar verdi.”
Rus Ortodoks Kilisesi: Esefle karşılıyoruz
Rus Ortodoks Kilisesi, Danıştay’ın Ayasofya’yı müzeye çeviren Bakanlar Şurası kararını iptal etmesini esefle karşıladıklarını açıkladı.
TASS ajansının aktardığına nazaran kilise, bu kararın mevcut ayrışmaları derinleştirebileceği ihtarında bulundu ve milyonlarca Hristiyan'ın mevzuyla ilgili görüşlerinin görmezden gelindiğini söyledi.
UNESCO’dan Ayasofya açıklaması: Üzgünüz
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) 1985 yılında Dünya Kültür Mirası listesine giren Ayasofya’nın ibadete açılması şu açıklamayı yaptı:
“Türkiye’nin bu anıtın statüsünü değiştirme kararından ötürü üzgünüz”
Dünya basınında Ayasofya kararı
NYT: memleketler arası öfekeye yol açabilir
NYT Ayasofya’yı hem Hıristiyanlar hem Müslümanlar tarafından önemsenen bir dünya mirası olarak niteledi; Danıştay kararının milletlerarası öfkeye yol açabileceği tahlilinde bulundu.
“Müze olarak entegrasyonun ve çağdaş devletin simgesiydi”
Haberde, Ayasofya’nın son 80 yıldır herkese açık bir müze olarak ‘uyumun ve çağdaş Türk devletinin temellerinin modülü olan laikliğin simgesi’ olduğu belirtildi. Sanat tarihçilerinin ‘bazı Müslüman bölümler tarafından üstünün örtülmesinin istenebileceği Orta Çağ mozaikleri konusunda tasa beyan ettiğine’ dikkat çekildi.
“Karmaşa yaratabilir”
Gazeteye konuşan tıp rehberleri ise yapının ezan saatlerinde turistlere kapanabileceğini söyledi. NYT, bu nedenle müze olarak giriş fiyatı de bulunan Ayasofya’nın statü değişikliğinin bir karmaşa yaratabileceği icmalini yaptı.
BBC: Tartışmalı bi adım
BBC ise haberinde şu tabirlere taraf verildi: “Bu tartışmalı bir adım zira 1500 yıllık Ayasofya bir katedral olarak inşa edilmişti. Sonrasında Osmanlılar bir camiye dönüştürdü. 1934’te müze haline geldi. Ayasofya UNESCO’nun Dünya Mirası Listesi’nde nokta alıyor. UNESCO, [karardan önce] Ayasofya’nın statüsünün karşılıklı görüşmeler yapılmadan değiştirilmemesi davetinde bulunmuştu.”
CNN: Seçmenlerini konsolide etmek istiyor olabilir
CNN International’ın haberinde, “Birçok yorumcu Erdoğan’ın adımının, memleketin daralan bir iktisat ve artan işsizlikle uğraştığı bir devirde seçmenlerini konsolide etmeyi amaçlıyor olabileceğini söylüyor. Birebir vakitte, Türk-Yunan münasebetleri de Şark Akdeniz’deki jeopolitik anlaşmazlıklar nedeniyle gergin” denildi.
BLOOMBERG: Erdoğan istediğini aldı
Bloomberg’ün haberinde ‘Mahkeme kararı Ayasofya’yı bir camiye dönüştürürken Erdoğan istediğini aldı’ başlığı kullanıldı. Haberde Ayasofya konusunun ‘Erdoğan’ın halk desteğini konsolide etmesine yardımcı olabileceği’ icmali yapıldı; “Erdoğan, Türkiye’ye yapının müze statüsünün korunması daveti yapan Washington’ı ve komşu Yunanistan’ı geri çevirdi” denildi.
Yunan gazetesi Kathimerini haberinde ise “Bu karar, Türkiye cumhurbaşkanının devasa bir simgesel kıymet taşıyan bu dünya mirasını camiye dönüştürme davetleriyle uyumlu” tabirleri kullanıldı.
BBC Türkçe, Gazete Duvar ve Ajanslar
Onedio
