Çoklu Baro Teklifi Yasalaştı: Düzenleme Neler Getiriyor?

Çoklu baro düzenlemesi içeren avukatlık kanunu düzenlemesi, 80 baronun itirazına karşın TBMM'de kabul edilerek maddeleşti. Yeni düzenlemeyle beş bin avukatı geçen vilayetlerde iki bin avukatın imzasıyla yeni barolar kurulabilecek. Ayrıyeten üç büyük kentin Türkiye Barolar Birliği'ndeki temsil gücü de azaltılmış oldu.

Çoklu baro kurulmasına imkan tanıyan Avukatlık Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Umum Heyetinde kabul edilerek, maddeleşti. 80 ilin barosu ve muhalefet partileri, AKP ve MHP'nin hazırladığı yasa teklifine anayasaya ters olduğu ve iktidarın barolar üzerinde murakabe kurmak istediği gerekçesiyle itiraz ediyordu. 

Yeni kanuni düzenlemeyle neler değişti?

• Yeni kanunla birlikte avukat sayısı 5 binden fazla olan bölgelerde, taban 2 bin avukatla baro kurulabilecek. Bu sayıların belirlenmesinde baro levhasına kayıtlı avukatlar ile levhaya kayıtlı olup olmadığına bakılmaksızın kamu kurum ve kuruluşlarıyla kamu iktisadi teşebbüslerinde (KİT) vazife yapan avukatlar da esas alınacak.

• Tıpkı vilayette birden fazla baronun bulunması halinde avukat, o vilayette bulunan rastgele bir baronun levhasına kaydolacak.

• Kuruluş müracaatında, kuruluş talebini içeren dilekçe ile 2 bin avukatın imzasının ve bu avukatların belirlediği 4 kişilik kurucular heyetinin isimlerinin bölge aldığı liste TBB'ye verilecek. Birlik, kuruluş süreçlerini tarafına getirmek üzere kurucular şurasını görevlendirecek. 

• Kurucular heyeti en geç 6 ay içinde organ seçimlerini yapmak üzere kuruluş umumî şurasını toplayacak ve yeni baronun kuruluşunu tamamlayarak birliğe bildirecek. Yeni kurulan baro, seçimli birinci olağan umumi heyetini yapıncaya kadar birlikte temsil edilmeyecek. 

• Avukat sayısının 2 binin altına düşmesi halinde TBB, barodan minimum avukat sayısının 6 ay içinde sağlanmasını yazılı olarak isteyecek. TBB, verilen vade içinde eksiklik giderilemezse baronun hukuksal kişiliğine son verecek ve son verme kararı TBB'nin resmi internet sitesinde ilan edilecek.

• Her baro, baro yöneticisi dahil en az 4 delegeyle ve 5 bin üyesi olan barolar bakımından başkaca her 5 bin üye için ek bir delegeyle TBB Umum Konseyinde temsil edilecek.

• Böylelikle 49 üyeli bir baro da 4 delege ile 4 bin 900 üyeli bir baro da 4 delege ile temsil edilecek. TBB Umumî Kurulu’nda İstanbul, Ankara ve İzmir’in belirleyiciliği azaltılacak.

• Kanunla, tüm vilayet barolarının umum heyetlerinin, baroların kuruluş tarihine bakılmaksızın, belli başlı bir tertip içinde ve tıpkı tarihlerde yapılması amaçlanıyor. Buna nazaran, tüm baro umum şuraları son rakamı çift olan yıllarda olmak kuralıyla 2 yılda bir ekim ayının birinci haftası içinde yapılacak.

• Seçim devrinin bitmesinden evvel ayrılan baro liderinin noktasına baro idare konseyi tarafından, kendi üyeleri arasından, kalan vadeyi tamamlamak üzere baro lideri seçilecek.

• Hizmet mühletlerine bakılmaksızın tüm barolarda baro başkanlığı, idare, disiplin ve denetleme konseyi üyelikleri ile TBB delege seçimleri 2020 yılı Ekim ayının birinci haftasında; TBB Başkanlığı, idare, disiplin ve denetleme heyeti üyelikleri seçimleri ise 2020 yılı Aralık ayı içinde yapılacak.

• Birden fazla baro kurulan vilayetlerde müdafaa heyetlerine temsilci, hal hakem heyetleri ile vilayet ve ilçe tüketici hakem heyetlerine üye görevlendirilmesi, baroların eşit ve dönüşümlü temsili esas alınarak yapılacak. Bu görevlendirmelere ait esaslar, TBB tarafından hazırlanan yönetmelikle belirlenecek.

• Tıpkı bölgede birden fazla baronun bulunması halinde adalet dairelerinde barolara ayrılacak bölge, TBB'ye tahsis edilecek. Birlik bu yanı, kayıtlı avukat sayısını dikkate alarak barolara tahsis edecek.

• Avukat yazıhaneleri ve konutları lakin duruşma kararıyla ve kararda belirtilen vakayla ilgili olarak Cumhuriyet savcısı teftişinde ve kayıtlı olunan baro temsilcisinin iştiraki ile aranabilecek.

• Avukatların, avukatlık ile TBB ya da baroların organlarındaki vazifelerinden doğan yahut vazife sırasında işledikleri hatalar nedeniyle verilen ortam adliye duruşması ceza dairelerinin kararlarına temyiz yolu açılacak. Bu kapsamda birinci radde duruşmalarından verilen 5 yıl yahut daha az mahpus cezaları ile ölçüsü ne olursa olsun isimli para cezalarına karşı istinaf müracaatının esastan reddine dair kesim adliye duruşması kararları da temyiz edilebilecek.

• Mesleğe yeni başlayan avukatların baro keseneği, 5 yıl müddetle yarı orantısında alınacak.

• Avukatlar duruşmalara, Türkiye Barolar Birliğince (TBB) formu belirlenen cüppeyle çıkacak.

• Avukatlara, staj devri de dahil olmak üzere baro ve birliğin iş ve süreçleri ile mesleğin icrası kapsamında kılık ve kıyafetle ilgili rastgele bir mecburilik getirilemeyecek.