Uşşaki Tarikatı önderi Fatih Nurullah’ın 12 yaşındaki bir kız çocuğuna cinsel istismarıyla birlikte Türkiye’deki tarikat ve cemaat yapılanmaları yine tartışılır hale geldi.
Tarikatların eğitimdeki rolüne ait çalışma hazırlayan Prof. Dr. Esergül Balcı, Türkiye’deki tarikat gerçeğine ait kıymetli açıklamalarda bulundu. Balcı, Türkiye’de bir milyon civarında çocuğun tarikatların elinde olduğunu söyledi.
Tarikatların eğitimdeki rolünü araştırdığı “Eğitimde Tarikat ve Medrese Gerçeği” isimli çalışma nedeniyle hakkında Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörlüğü’nce soruşturma açılan ve emekliliğini isteyen Prof. Esergül Balcı, Cumhuriyet‘ten İpek Özbey’e çalışma ile ilgili değerli açıklamalarda bulundu.
“Terör kadar önemli bir ulusal güvenlik sorunu”
Tarikat çalışması için bir yıl hazırlık ve inceleme yaptıklarını, tarikat yurtlarında kalan öğrenciler ve aileleriyle de görüştüklerini belirten Balcı şunları söyledi:
Özbey’in tarikatlara ait soruları ve Prof. Balcı’nın cevaplarından öne çıkan kısımlar şu halde:
Türkiye’de aşağı üst kaç çocuk tarikatların elinde?
“Yaptığımız araştırmaya nazaran, Türkiye’de bir milyon civarında çocuğun tarikatların elinde olduğu sonucuna ulaştık. Çoğunluğu fakir ailelerden geliyor. Çaresizler. Bilhassa büyük kentlerin varoşlarında yaşayan, kırsaldan gelen, dinî ve klasik pahalarla çocuklarını koruyabileceğini zanneden ailelerin çocukları.”
Hangi saiklerle tarikatlara veriliyorlar?
“Öncelik iktisat. Kalabalık ailesinin karnını zar sıkıntı doyuran ebeveynler çocuklarını tarikata verince, bir boğaz eksiltmiş oluyor. Sonra “Oğlum-kızım büyükşehirde kapılıp masraf, makûs yola düşer, dininde imanında büyüsün” diye düşünenler var. Bir de geldikleri etraftaki hemşerilerinin yönlendirmesi kelam konusu. Bu beşerler kentte tutunamamanın ezikliğini ve ekonomik yetersizliklerinin düşüncesini “hiç değilse çocuğumuz parasız eğitiliyor” kanısıyla azaltmaktadırlar. Bu durum bir yerde “çaresizliğin çaresi” halini almıştır.”
Aldıkları eğitim ne?
“Eğitimlerin birçok Arapça ve Kürtçe. Odunsuz bir itaat ve metafizik bir hayal âlemiyle soslanmış eğitim veriliyor. Hiçbir bilimsel ve rasyonel öğenin bu eğitimde yeri yok. Hiçbir şey sorgulanamaz. Peygamberlere has mucizeleri olduğunu sav ediyorlar. Sohbetlerde çocuklara anlatılan ya da izlettirilen propagandalarla bu durum perçinleniyor. Dinimiz gerçekleri ile ilgisiz bir eğitim.”
Kaç tarikat var Türkiye’de?
“Türkiye’de muhakkak başlı 30 tarikat silsilesi ve bunların 400 kolu bulunuyor. Yalnızca İstanbul’da 448 tekke faaliyetlerini açıktan sürdürüyor. Çoğunluğu İstanbul, Siirt, Diyarbakır, Mardin, Adıyaman, Batman, Van, Hakkâri, Şırnak, Ağrı, Muş, Bitlis, Gaziantep ve Şanlıurfa olmak üzere 800’ün üzerinde aktif medrese var. Üstelik büyük kentlerde kaç apartman medresesinin faaliyette olduğu bilinemiyor.”
Pekala, ne yapılmalı?
“Tarikat ve cemaatler, kapatılsın demek en kolayı lakin “Tekke ve Zaviyelerin Kapatılması” yasası hala yürürlükte, yani esasen kapalı olmaları gerekiyor. Sorun Türkiye’deki pek çok hususta olduğu üzere uygulamada. Devlet görüp de görmezden geliyor, birden fazla dernek ve vakıf çatısı altında olduğu için. Üstelik pirlerin birden fazla röportaj veriyor, devlet adamları ile görüşüyor. Öncelikle maddelerin uygulama sorunu giderilmelidir.
Tarikat ve cemaatler, bilhassa devletin yetersiz kaldığı alanlarda ortaya çıkıyorlar. Tabiat boşluk kaldırmaz, çabucak diğerleri tarafından doldurulur. Ortaya çıkan boşluğu devlet, doldurmalıdır. Eğitim siyasetleri savrulmalardan kurtarılarak herkese eğitim hakkı, yurt, burs imkanı sağlamalı; laik, çağdaş, bilimsel, sorgulayıcı, özgür kanıya sahip insan yetiştirilmelidir. Kısaca, anayasamızın 42. hususu ile 1973 tarih ve 1739 sayılı Ulusal Eğitim Temel Kanunu gerçek manada uygulanmalıdır. Natürel her şeyden kıymetlisi, din-siyaset-eğitim bağlantısına son verilmelidir.”
Röportajın tamamına buradan ulaşabilirsiniz…
Onedio
